Θεός 'σχωρέσ' τον "Γιάνναρο"...Tου Μανώλη Δημελλά

Καλά να κάμεις σπουδαία πράματα και να σε θαυμάζει ο ντουνιάς, όταν με το καλό έρθει το μοιραίο τέλος, και μάγκικα ή ντροπαλά, χαιρετήσεις τον απάνω κόσμο, τότε κάποιοι θα σε θυμούνται και σε μνημονεύουν.

Θα παραμιλούν για τα έργα σου, ενώ θα κοιτούν τον ουρανό, τη καινούρια γειτονιά σου και θα σε δείχνουν αραχτό, μέσα σε άσπρα πούπουλα και τροφαντούς Αγγέλους κι Αρχαγγέλους.

Αλλά να είσαι άγνωστος, φτωχός, ξεβράκωτος, και να έχεις παράλοες απαιτήσεις, μέχρι που να γίνεις κεντρικό πρόσωπο σε ένα δημοτικό τραγούδι, και έτσι να παγώσεις πάνω σου το χρόνο, αυτό είναι μια απίθανα διαβολεμένη υπόθεση!

Για την περίπτωση του Γιάνναρου δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτε, ούτε καν για την εποχή που έστεκε στα πόδια του. Πρόκειται για έναν ακόμη άνθρωπο, που πήγαινε και ερχόταν, ενώ κάλυπτε αθόρυβα τις ανάγκες του;

Σε κανέναν δεν έδειχνε ενδιαφέρουσα η φτωχή βιογραφία της ζωή του. Ούτε καταγωγή, ούτε φαμίλια ούτε θεόρατα σπίτια ή γυαλισμένα καλιμέντα και φορτωμένα τσουβάλια με χρήμα.

Όμως το παράδοξο με αυτόν τον Γιάνναρο δεν είναι τα έργα της ζωής του.

Η υπόθεση του ξεκινά με τον θάνατο και τη διαθήκη-παραγγελιά, που αφήνει στον γιο του, τον Γιαννή:

O Γιάνναρος επόθανε κι άφηκε διαθήκη

εις τον υιό του τον Γιαννή...Μια στιγμή! Για να εξηγούμαι για αυτόν το Γιάνναρο, καταρχήν πρόκειται για παρατσούκλι, αφού τέτοιο όνομα δύσκολα συναντάς στο νησί του, τη Κάρπαθο, λοιπόν αυτός ο τύπος μπορεί να δημιουργήσει σοβαρότατες παρεξηγήσεις!

Μονάχα μέσα στις 21 μέρες του τριωδίου παίρνει φόρα και γίνεται ο κεντρικός πρωταγωνιστής. Για όλη την υπόλοιπη χρονιά, εξακολουθεί να είναι ένας από τους μυστικούς ήρωες, σαν εκείνους τους χαρισματικούς ηθοποιούς του διάσημου Ιταλού σκηνοθέτη, Τίντο Μπρας, που βρίσκουν άμεσες λύσεις σε κάθε διαστροφή μας!  

Όσο εμείς παραμένουμε κουκουλωμένοι από σεμνοτυφία πασπαλισμένη από μπόλικη αξιοπρέπεια, και περιμένουμε μια μικρούλα ονείρωξη, ο Γιάνναρος αντί να ησυχάζει μέσα στο μνήμα, δεν λογαριάζει ούτε το Χάρο και ξεκινά τις υπερ-βολικές προστυχιές του!

Ακούστε λοιπόν τι χάρη ζήτησε ο Αθεόφοβος Γιάνναρος:

...να μη τον θάψουν σ΄εκκλησιά, μή(τ)ε σε μοναστήρι,

μόνο να τον εθάψουσι πάνω στο σταυροδρόμι,

να αφήκουν την ψωλ@ρ@ του να ναι ορθά απάνω,

  για να περνά ο βασιλιάς να δένει τ' άλογό του...

Αν είναι δυνατόν, στην κλειστή, πουριτανική κοινωνία του νησιού, όλης της χώρας, να υπάρχουν τέτοιες απαιτήσεις! Όχι μόνο να τον θάψουν σε σταυροδρόμι, αυτό καταπίνεται, αλλά να αφήσουν απέξω το εργαλείο του! Και αυτό που παραμένει σηκωμένο να το χρησιμοποιήσει ο Βασιλιάς για δέστρα του αλόγου του! Τι ντροπή! Αν ήταν ζωντανός θα είχε εξασφαλισμένη μια μήνυση από εδώ μέχρι τη Σελήνη!

Κι εκεί που περιμένεις κάποιον δίχως αμαρτίες,  να τον κυνηγήσει και να τον στείλει για βράσιμο στη Κόλαση, τα πράματα γίνονται ακόμη χειρότερα!

...Tρεις κ@υλογριές τ' ακούσασι και παν' να θυμιατίσουν,
η μια κρα(τ)ει το θυμιατό κι η άλλη το λι(β)άνι
κι η τρίτη ξεβρακώνεται να πα' να κάτσει απάνω

"Θεός 'σχωρέσ' το Γιάνναρο, την μάνα που σε γέννα

που δρόσισες πολλά mouni@ και δρόσισες και μένα

και Θεός 'σχωρέσ' το Γιάνναρο και τα δισέγγονα του
που μας εδροσολόηγσε, με τα ψωλ@ρχιδ@ του".
Περάσαν αμέτρητα χρόνια από τη παραγγελιά του Γιάνναρου, οι Βασιλιάδες πέτρωσαν και έγιναν αγάλματα, αλλάξαν πρόσωπα και μπήκαν νέα πράγματα στην σειρά της κοινωνίας, όμως ο ίδιος άγριος κονφορμισμός, κυκλώνει κάθε σκέψη όταν πρόκειται για τα ίδια ακριβώς θέματα, τα σεξουαλικά μας, που μπορούν να γίνονται με μουτσούνες και στα μουλωχτά, όμως απαγορεύεται να λέγονται και ούτε λόγος για να γράφονται!

Ευτυχώς και το τριώδιο που όταν ανοίγει, αφήνει μια πύλη διαφυγής από το κατεστημένο και για λίγο μας κάνει αληθινά θηλαστικά. Μπορούμε άφοβα να τραγουδάμε τον Γιάνναρο!

Στο πανάρχαιο έθιμο της αποκριάς, μέσα από μια διάθεση άγριας διακωμώδησης της στεγνής πραγματικότητας και των ορίων της, και μόνο για 3 βδομάδες δίνεται το νόμιμο δικαίωμα, αν αντέχουμε να ξεφύγουμε, να παρεκτραπούμε για λίγο, από την ανθρώπινη φύση μας.

Προσοχή, επιστρέφουμε στο καβούκι μας την Καθαροδευτέρα, 23 του Φλεβάρη, και μετά πιάνουμε τις νηστείες και τις εξομολογήσεις, μήπως έτσι συγχωρεθούμε και περάσουμε στον παράδεισο ή μήπως να ψαχτούμε για μια θέση στο σταυροδρόμι που είναι θαμμένος ετούτος ο αδιάντροπος Γιάνναρος;

(Ο "Γιάνναρος", πρόκειται για άσεμνο δημοτικό τραγούδι της Καρπάθου).