Η Ελλάδα πάει μπροστά με τους ΙΣΟΤΙΜΟΥΣ, όχι απαραίτητα τους ΑΡΙΣΤΟΥΣ - Του Γιώργου Κρητικού

Η Ελλάδα πάειμπροστάμετουςΙΣΟΤΙΜΟΥΣ, όχιαπαραίτητα τους ΑΡΙΣΤΟΥΣ.- Του Γιώργου Κρητικού

Πόσο σχετικός με την Εκπαίδευση θα μπορούσε να είναι κάποιος ο οποίος υποστηρίζει ότι η χώρα θα πάει μπροστά με την αριστεία; Κι όμως, αυτό είναι ένα από τα κεντρικά συνθήματα διαφόρων πολιτικών δυνάμεων. Όμως, όποιος έχει μπει σε τάξη γνωρίζει καλά ότι η πλειονότητα των παιδιών δεν είναι άριστοι (τουλάχιστον όχι σε όλα τα μαθήματα), παρότι μεγάλη μερίδα των μαθητών προσπαθεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Η χώρα μπορεί να πάει μπροστά με ατομική και συλλογική προσπάθεια και βούληση για βελτίωση. Το "μπροστά" όμως θα κριθείμε βάση το συλλογικό αποτέλεσμα, ανεξάρτητα από τις ατομικές επιδόσεις.

Ο Αριστείδης Μπαλτάς είχε κατηγορηθεί για τον χαρακτηρισμό της "ναζιστικής" επιβράβευσης της αριστείας. Θα συνιστούσα στους επικριτές να ψάξουν λίγο καλύτερα την τακτική που ακολουθούσε ο Χίλτερ στο εκπαιδευτικό του σύστημα. Ίσως ο χαρακτηρισμός αυτός να ήταν υπερβολικός, αλλά σίγουρα είχε ιστορική βάση και σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί αυτούς που το εκμεταλλεύονται πολιτικά. Ενδεικτικά, παραθέτω δύο πηγές στο διαδίκτυο:http://goo.gl/B1R4cJ και http://goo.gl/zo6GDD

Η αριστεία δεν είναι αυθύπαρκτη. Ο χαρακτηρισμός "άριστος" για έναν μαθητή αποκτά νόημα και περιεχόμενο μόνο μέσα σε μία ανομοιογενή τάξη, μόνο όταν συνυπάρχει ΙΣΟΤΙΜΑ με τους συμμαθητές του, είτε είναι άριστοι είτε όχι. Σαφώς και θα πρέπει να επιβραβεύονται οι άριστοι. Όμως, η επιβράβευση της αριστείας θα πρέπει να γίνεται διακριτικά, όχι με τυμπανοκρουσίες και σίγουρα όχι με αποκλεισμούς και διαχωρισμούς των μαθητών σε κατηγορίες. Κι αυτό διότι, η επιβράβευση έχει διττή επιρροή. Μπορεί να αποτελεί κίνητρο για τους μαθητές που έχουν τη δυνατότητα αριστεύσουν, αλλά σκεφτείτεότι κάποιες φορές αποτελεί αντικίνητρο για περαιτέρω προσπάθεια σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα ή/και την ικανότητα αυτή. Και φυσικά δεν αναφέρομαι μόνο στους περιορισμούς της νοημοσύνης, αλλά κυρίως στους περιορισμούς που θέτει το οικογενειακό, κοινωνικό, οικονομικό, ενδοσχολικό και εξωσχολικό περιβάλλον.

Η Ελλάδα θα πάει μπροστά όταν οι άριστοι μαθητές θα επιβραβεύονται ανταποδοτικά από την κοινωνία με καταξίωση και προοπτική για να παραμείνουν στη χώρα που τους ανέδειξε. Τι νόημα έχει να επιβραβεύεις κάποιον λεκτικά ή με έναν τίτλο αριστείας, αν τελικά δεν του ανταποδίδεις το παραμικρό για το επίτευγμά του; Κυρίως, όμως, ηΕλλάδα θα πάει μπροστά όταν οι άριστοι θα συνυπάρχουν ΙΣΟΤΙΜΑ μέσα στην κοινωνία που τους ανέδειξε και όχι στην τάξη των άριστων. Αρκετά ταξικά στρώματα έχει αυτή η κοινωνία. Ας μην δημιουργήσουμε κι άλλο ένα.


ΓιώργοςΚρητικός
Δρ. Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού