Ετούτα εδώ τα μάρμαρα - Του Θάνου Ζέλκα

ΕΤΟΥΤΑ ΕΔΩ ΤΑ ΜΑΡΜΑΡΑ-Φεύγοντας η Μελίνα Μερκούρη μας άφησε παρακαταθήκη τον τεράστιο αγώνα της για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Ένας κρυφός καημός όλων των Ελλήνων είχε βρει στο πρόσωπο της Μελίνας τον καλώς νοούμενο τσαμπουκά για να διεκδικήσει κάτι που μας χρωστά η ίδια η ιστορία. Πάνω απ' όλα την αποκατάσταση της αλήθειας. Ότι τα Μάρμαρα είναι του Παρθενώνα και όχι του λόρδου Έλγιν όπως τα βάπτισαν προκειμένου να συγκαλύψουν την αρπαγή τους.

Με το θάνατο της Μελίνας το 1994 θαρρείς πως κόπασε η ένταση της διεκδίκησης. Εφησυχαστήκαμε από τις υποσχέσεις που λάβαμε ότι τα Μάρμαρα θα επιστραφούν αν και εφόσον φτιάξουμε ένα μουσείο ικανό να τα φιλοξενήσει. Το Μουσείο της Ακρόπολης, που αποτελεί ένα από τα πιο σύγχρονα κοσμήματα της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής, έγινε αγόγγυστα με τον οβολό και τις στερήσεις όλων των Ελλήνων. Τα Μάρμαρα όμως είναι ακόμα στο Βρετανικό Μουσείο και συνεχίζουν κλαίγοντας να τα αντικρύζουν οι Έλληνες επισκέπτες του και όσοι μπορούν να εκτιμήσουν τι σηματοδοτεί ο Παρθενώνας για τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Πρόσφατα, προς τιμήν του ένας πολύ γνωστός ηθοποιός, ο George Clooney, ανέσυρε το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων μας εκεί που έπρεπε να βρίσκονται, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι ακόμα και το Βατικανό έχει επιστρέψει στη χώρα μας θησαυρούς της Αρχαίας Ελλάδας που κατείχε. Αυτό φυσικά προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από την αγγλική πλευρά με αποκορύφωμα τον Δήμαρχο του Λονδίνου που σε ένα παραλήρημα τόλμησε να συγκρίνει τον ηθοποιό με τον Χίτλερ, για να εισπράξει βέβαια μια ανάλογη απάντηση.

Πριν λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν είκοσι χρόνια από το θάνατο της Μελίνας και λογικό είναι η σκέψη όλων στο άκουσμα του ονόματός της να πηγαίνει στα Μάρμαρα και φυσικά να γεννιέται η απορία: πριν τον Clooney και μετά τη Μελίνα δεν βρέθηκε ένας να γίνει το “κακό σπυρί” των Άγγλων μέχρι να δρομολογηθεί το θέμα; Δεν μπόρεσε να συγκροτηθεί ένα εθνικό σχέδιο διεκδίκησής τους; Στον αντίποδα όμως, δεχθήκαμε σχεδόν αβίαστα το χαρακτηρισμό των απατεώνων της Ευρώπης που δούλευαν οι άλλοι για να περνάμε εμείς πλουσιοπάροχα. Κι επειδή μας γέμισαν ενοχικά σύνδρομα, δεν τόλμησε κανένας να τους πει ότι μεγαλύτερη απατεωνιά είναι να πλουτίζει κάποιος επιδεικνύοντας τους θησαυρούς μιας άλλης χώρας.

Είναι απόλυτα λογικό οι Άγγλοι να μην μας τα επιστρέφουν. Η μεγαλύτερη ατραξιόν του Βρετανικού Μουσείου είναι τα Μάρμαρά μας και τα ευρύματα της Μεσοποταμίας. Ποτέ δεν θα τα άφηναν να φύγουν έτσι και να χάσουν εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Αν όμως είχε συμβεί το αντίθετο, τώρα θα είχαν επέμβει θεοί και δαίμονες για να τα πάρουν πίσω. Θα είμασταν η επεξήγηση του λύμματος κλέφτης στα παγκόσμια λεξικά. Θα είχαν βγάλει ταξιδιωτικές οδηγίες να μην επισκέπτονται οι πολίτες της Κοινοπολιτείας την Ελλάδα προκειμένου να μην τους μιάσει ο αέρας μας. Μέχρι μη επανδρωμένη αποστολή στο διάστημα θα έστελναν με πλάκα που θα πληροφορούσε τους εξωγήινους πολιτισμούς το ειδεχθές της πράξεως.

Επειδή όμως ως λαός ξέρουμε να συγχωρούμε, γιατί και η έννοια της συγχώρεσης από τούτα εδώ τα χώματα ξεφύτρωσε, ζητάμε για μια ακόμα φορά τα Μάρμαρά μας πίσω διαγράφοντας το γεγονός ως μη γενόμενο. Δεν είναι κάποια ιδιοτροπία που μας ωθεί να το κάνουμε αυτό.  “Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας.”, όπως έλεγε και η Μελίνα. Και μπορεί να έφυγε προτού προλάβει να τα δει να επαναπατρίζονται. Ευχή όμως όλων μας είναι να τη δούμε να ξαναγεννιέται όταν επιστρέψουν, τηρώντας την υπόσχεση που έδωσε πριν αποχωρήσει...


Από τη στήλη “ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ” στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής