Τελικά είναι αλήθεια ότι ο χρόνος περνάει γρήγορα, σχεδόν πετάει. Μια ιδέα που καλλιεργήθηκε τους τελευταίους μήνες του 2008 έπαιρνε σάρκα και οστά μέσα από το σαλόνι της εφημερίδας ‘Ροδιακή’ και στις 15 Ιανουαρίου του 2009 ξεκινάει η περιπέτεια των Οικολογικών Ροδιακών. Όμως πραγματικά ούτε εμείς οι ίδιοι οι συντελεστές της στήλης δεν περιμέναμε όταν συναντηθήκαμε στο γραφείο του διευθυντή της Ροδιακής Σπύρου Παγκά για πρώτη φορά ότι θα κρατούσαμε τόσο.
Ομιλία μετά την απονομή του 2011
Από τότε μέχρι τώρα πολλά έχουν γίνει. Έχουμε φτάσει τις 230 εκδόσεις, έχουμε βραβευθεί δύο φορές (2011 και 2013) με το βραβείο περιβαλλοντικής ευαισθησίας ‘Οικόπολις’, έχουμε διαβαστεί σε πάνω από 60 χώρες και τα θέματα μας έχουν διαβαστεί από αρκετές χιλιάδες αναγνώστες τόσο από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας και τις ηλεκτρονικές της εκδόσεις, όσο και από το ιστολόγιό μας (72.482 επισκέψεις από τον Αύγουστο του 2010) αλλά και από τα άλλα μέσα ενημέρωσης που μας φιλοξενούν και βέβαια τους ευχαριστούμε. Ελπίζουμε βέβαια στο τέλος της ημέρας να έχουμε βάλει όλα αυτά το χρόνια ένα λιθαράκι στην υπόθεση περιβάλλον.
Από τη βράβευση του 2013
Η τελευταία χρονιά
Για το 2013 πραγματοποιήσαμε 38 εκδόσεις με την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας να δέχεται περίπου 31.000 χτυπήματα στη σχετική καρτέλα (http://www.rodiaki.gr/listnews.php?catid=41&maincatid=0 ) . Το πιο δημοφιλές θέμα ήταν οι Λαμπτήρες Φωτισμού LED που κατασκευάζονται στη Ρόδο (24/01/2013 – 1510 επισκέψεις) και ακολουθεί ο Νέος Κανονισμός Καθαριότητας του Δήμου (31/10 – 1411 επισκέψεις), οι Ροδιές της Ρόδου ((14/02- 1107 επισκέψεις), το Χρονικό των Πρώτων Ωρών της Καταστροφής με την πυρκαγιά στη Ν. Ρόδο (30/07 – 1163 επισκέψεις και τέλος οι Αμμοθίνες με Κέδρους της Ρόδου (04/07 – 1126 επισκέψεις).
Η σχέση μας με τα άλλα ΜΜΕ
Θέλουμε να τονίσουμε για μια ακόμα φορά ότι η δική μας η δουλειά είναι εθελοντική και ερασιτεχνική με την έννοια ότι δεν είμαστε επαγγελματίες δημοσιογράφοι. Αυτό που κάνουμε το κάνουμε από μεράκι και αγάπη για το περιβάλλον και τον τόπο μας. Επομένως η σχέση μας δεν είναι ανταγωνιστική με τους ανθρώπους και τα μέσα που ασχολούνται επαγγελματικά με την ενημέρωση. Θέλουμε βέβαια να τους ευχαριστήσουμε γιατί μας δίνουν υλικό και ιδέες αφού καθημερινά καταγράφουν τα γεγονότα στα οποία εμείς αναφερόμαστε πιο αναλυτικά και πολλές φορές πολύ πιο κριτικά.
Είναι ευχάριστο φυσικά το γεγονός, και θέλουμε να πιστεύουμε ότι κατά κάποιο τρόπο έχουμε συμβάλλει και εμείς σ’ αυτό, ότι βλέπουμε όλα τα μέσα ενημέρωσης , και ειδικά τις εφημερίδες, να ασχολούνται πολύ περισσότερο με θέματα που έχουν σχέση με το περιβάλλον σε σχέση με πέντε χρόνια πριν όταν ξεκινούσαμε την προσπάθεια μας. Ένα τέτοιο καλό παράδειγμα είναι και το χθεσινό πρωτοσέλιδο της Ροδιακής για τον υπερβολικό αριθμό κατσικιών στο νησί και τις καταστροφές που προκαλούν, θέμα με το οποίο έχουμε κατά κόρο ασχοληθεί τα τελευταία χρόνια.
Επανερχόμαστε στα προβλήματα
Οι πιο τακτικοί μας αναγνώστες θα έχουν διαπιστώσει ότι τα θέματά μας πολλές φορές επαναλαμβάνονται. Αυτό συμβαίνει διότι δική μας πρόθεση δεν είναι απλά να αναδείξουμε στιγμιαία ένα πρόβλημα αλλά σταδιακά να οδηγηθούμε στη λύση του μέσα από τη γνωστοποίησή του στο ευρύ κοινό. Δυστυχώς είμαστε στη δυσάρεστη θέση να ασχολούμαστε επανειλημμένα με τα ίδια θέματα αφού η τοπική πολιτική εξουσία τις περισσότερες είναι ανεπαρκής ή για τους δικούς της λόγους δε θέλει να επιλύσει τα χρόνια προβλήματα του περιβάλλοντος που ταλανίζουν το νησί. Θα ήμασταν σαφώς πιο ευτυχείς αν δεν ήταν απαραίτητο να επαναλαμβανόμαστε!
Ο τρόπος πλέον που η κοινωνία βλέπει το περιβάλλον έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Η σημασία του εξετάζεται με όρους βιωσιμότητας τόσο του ίδιου του περιβάλλοντος όσο και των τοπικών κοινωνιών αλλά και της οικονομίας του τόπου. Από αυτή την πλευρά για τη Ρόδο, και το έχουμε πει χιλιάδες φορές, η βιωσιμότητα του περιβάλλοντος αποκτά ιδιαίτερη σημασία αφού εκεί ακριβώς στηρίζεται η τοπική οικονομία και η επιβίωση των κατοίκων. Είναι παράλογο λοιπόν να πριονίζουμε το κλαδί πάνω στο οποίο καθόμαστε και να υποβαθμίζουμε το ‘προϊόν’ που πουλάμε. Δυστυχώς αυτό βλέπουμε να γίνεται καθημερινά τόσο από μερίδα «πολιτών» όσο και από τις τοπικές αρχές που δεν εννοούν να κατανοήσουν τις διαστάσεις των λανθασμένων σε πολλά επίπεδα αποφάσεων τους.
Μια δύσκολη περίοδος
Δυστυχώς η περίοδος που διανύουμε είναι εξαιρετικά δύσκολη για το περιβάλλον. Η έλλειψη οικονομικών πόρων οδηγεί σε κακές λύσεις ή σε αδυναμία υλοποίησης πραγμάτων που θα έπρεπε κανονικά να είναι μέρος της καθημερινότητας. Ένα παράδειγμα είναι η καθαριότητα του νησιού που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μαύρο χάλι. Όμως ακόμα και όταν υπάρχουν αυτοί οι πόροι βλέπουμε τα ζητήματα περιβάλλοντος να κινούνται πολύ αργά. Για παράδειγμα σημαντικά για το περιβάλλον έργα που είναι ενταγμένα σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα (ανακύκλωση, αποχέτευση κλπ) προχωρούν με ρυθμούς χελώνας.
Έχουμε όμως την εντύπωση ότι λόγω της επερχόμενης προεκλογικής περιόδου θα καταβληθεί προσπάθεια να εξωραϊσθούν πολλά πράγματα. Οι πάγιοι διεκδικητές των πολιτικών θώκων θα προσπαθήσουν να μας πείσουν για τις φοβερές προσπάθειες που καταβάλλουν για την αναβάθμιση του περιβάλλοντος αλλά και τα τρομερά εμπόδια που αντιμετωπίζουν σ΄ αυτή τους την προσπάθεια. Το περιβάλλον θα ανέβει στην κορυφή της ατζέντας για λίγες βδομάδες για να κατρακυλήσει και πάλι στον πάτο αμέσως μετά τις εκλογές.
Όλα αυτά γίνονται δυσκολότερα αφού το πνεύμα συνεργασίας βρίσκεται στο ναδίρ. Ακόμα και ο Δήμαρχος Ρόδου και ο Περιφερειάρχης, που είναι κομματικά ομόσταυλοι και είναι οι κορυφαίοι πολιτικοί παράγοντες του τόπου, δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους και να κάτσουν σε ένα τραπέζι για το καλό του τόπου. Ο ανταγωνισμός είναι εμφανής τόσο από τους ίδιους όσο και από τα επιτελεία τους ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου ο ένας βαθμός φανερά υποσκάπτει τον άλλο. Ο λογαριασμός βέβαια κάθε φορά έρχεται σε άλλους και εις βάρος του περιβάλλοντος.
Τα καυτά προβλήματα του νησιού
Όπως αναφέρουμε παραπάνω η Ρόδος πρέπει να στηριχθεί σε ένα υγιές φυσικό και δομημένο περιβάλλον και να έχει λύσει βασικά θέματα υποδομών εάν θέλουμε να συνεχίσει να αποτελεί τουριστικό προορισμό για τα επόμενα χρόνια. Δυστυχώς όμως βλέπουμε κάθε χρόνο τα προβλήματα να πληθαίνουν αφού δεν επιλύεται κανένα από τα προηγούμενα.
Στερεά και υγρά απόβλητα
Παραδοσιακή χωματερή στη Λίνδο – Ντροπή!
Δύο σοβαρά θέματα στα οποία έχουμε αναφερθεί δεκάδες φορές. Η διαχείρισή τους δεν είναι στο επιθυμητό επίπεδο, υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις και πραγματικά τα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι μεγάλα ώστε να ισχυριζόμαστε ότι έχουμε μια ελάχιστα βιώσιμη διαχείριση αυτών των δύο μορφών αποβλήτων. Χωματερές που συνεχίζουν να δημιουργούνται ενώ αποκαθίστανται οι παλαιότερες, ταφή απορριμμάτων αντί για ανακύκλωση και κομποστοποίηση, αδρανή υλικά και λυματολάσπη που πετιέται χύδην στα βουνά, αποχετεύσεις προβληματικές ή και ανύπαρκτες είναι μερικά από τα κομμάτια που συνθέτουν ένα προβληματικό παζλ.
Μαριτσά, φραγμένος ο αγωγός και τα λύματα ρέουν στο ποτάμι
Ενεργειακό
Σκοτάδι στο ενεργειακό του νησιού
Ένα ακόμα καυτό πρόβλημα που έχει στην ουσία καταντήσει ανέκδοτο. Καμία κίνηση σε οποιοδήποτε επίπεδο. Ούτε στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας, ούτε στη διείσδυση των εναλλακτικών μορφών ενέργειας, ούτε στον εκσυγχρονισμό των μηχανών που λειτουργούν ούτε φυσικά στο νέο σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας. Φοβόμαστε ότι τα επόμενα χρόνια το ενεργειακό θα πάρει δραματικές διαστάσεις εάν δεν προχωρήσουμε στο σωστό και υπεύθυνο σχεδιασμό.
Βιώσιμο αστικό περιβάλλον, Μεσαιωνική Πόλη και πολιτιστική κληρονομιά
Μεσαιωνική Πόλη, ώρα μηδέν
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια λόγω της αστικοποίησης που γνωρίζει μεγάλο μέρος του νησιού μας, έχουν εμφανιστεί προβλήματα που δεν υπήρχαν μερικά χρόνια πριν. Το κυκλοφοριακό επιδεινώνεται κάθε χρόνο, οι μετακινήσεις γίνονται πιο δύσκολες και χρονοβόρες, οι ακαλαίσθητες πινακίδες ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια, η ζωή των πεζών γενικά και ειδικά των ευπαθών ομάδων γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη.
Κυκλοφοριακό χάος
Από την άλλη πλευρά λόγω ανυπαρξίας χωροταξίας και ολοκληρωμένων οικιστικών σχεδίων και χρήσεων γης, βλέπουμε μια αναρχία στον τρόπο που επεκτείνεται το δομημένο περιβάλλον σε βάρος πάντα του φυσικού. Αν προσθέσουμε και τις αναπόφευκτες αυθαιρεσίες τότε δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς σχηματίστηκε η άσχημη εικόνα στο δομημένο περιβάλλον σε πολλές περιοχές αλλά και ποια θα είναι η κατάσταση τα χρόνια που θα ακολουθήσουν εάν δεν εφαρμόσουμε τους νόμους αλλά και δε σχεδιάσουμε τον αστικό χώρο και τη σχέση του με το φυσικό περιβάλλον πιο σωστά.
Ακόμα όμως και εκείνα που κληρονομήσαμε από τους κατακτητές, όπως συνηθίζουμε να τους λέμε, εμείς οι ελεύθεροι πλέον Έλληνες δεν μπορούμε να τα διαφυλάξουμε τα τελευταία χρόνια. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από την κατάσταση στη Μεσαιωνική Πόλη αλλά και αυτή των ιστορικών και διατηρητέων κτηρίων που υπάρχουν σε ολόκληρο το νησί. Έχουμε εκτενώς αναφερθεί και στα δύο και θα χρειαστεί απ’ ότι φαίνεται να το κάνουμε πολλές φορές ακόμα.
Αυτήν την εικόνα πουλάμε στους επισκέπτες
Πολιτική Προστασία
Από τις πρόσφατες καταστροφές στο νησί (Νοέμβριος 2013)
Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο μιλάμε για την ανάγκη πρόληψης των φυσικών καταστροφών ή τουλάχιστον της άμεσης επέμβασης όταν αυτές προκύψουν. Ο όρος λοιπόν πολιτική προστασία έχει μπει στη ζωή μας για τα καλά και λόγω των κλιματικών και άλλων αλλαγών στον πλανήτη θα ασχολούμαστε ολοένα και περισσότερο με αυτόν. Δυστυχώς το επίπεδο της πολιτικής προστασίας στο νησί μας είτε μιλάμε για δασικές πυρκαγιές, είτε για πλημμύρες, είτε για αντισεισμικό σχεδιασμό δεν είναι στο επιθυμητό επίπεδο. Αποτέλεσμα όπως είδαμε πρόσφατα να χάνονται περιουσίες και ακόμα χειροτέρα και ανθρώπινες ζωές.
Χωρίς λόγια
Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί δε δίνεται από τις τοπικές αρχές η απαραίτητη σημασία στον τομέα αυτό. Το γραφείο πολιτικής προστασίας του δήμου είναι υποστελεχωμένο ενώ η συνεργασία στα τοπικά και νομαρχιακά όργανα είναι όπως λέμε παραπάνω απαράδεκτη. Αυτό αποτυπώθηκε έντονα στη συνεδρίαση που έγινε στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου στις αρχές Δεκεμβρίου για να αποτιμηθούν οι καταστροφές του Νοεμβρίου όπου ο αντιπεριφερειάρχης Φ. Χατζηδιάκος επετέθη στον υποδιοικητή της Πυροσβεστικής Γ. Τσιτσικά όταν εκείνος τόλμησε να μιλήσει κριτικά για το σχέδιο που (δεν) υπήρχε.
Επίλογος
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να αναφερόμαστε στα πολλά προβλήματα του περιβάλλοντος στο νησί μας, αφού ο κατάλογος είναι μακρύς. Από την ανεξέλεγκτη βόσκηση και τη διάβρωση των ακτών μέχρι τη λαθροθηρία και την παράνομη υλοτόμηση. Από τα προβλήματα των προστατευόμενων περιοχών, της χλωρίδας και της πανίδας μέχρι τα προβλήματα του πρωτογενή τομέα και την ασφάλεια των τροφίμων. Αυτό όμως που πρέπει να καταλάβουμε και που η στήλη μας προσπαθεί να αναδείξει είναι ότι αντί να προσπαθούμε να αλλάξουμε το περιβάλλον και να το προσαρμόσουμε στις δικές μας κοντόφθαλμες ανάγκες, καλό είναι να αλλάξουμε εμείς.
