YOLO
- Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος μέλος οικολογικής οργάνωσης για να διαπιστώσει το καταστροφικό ανθρώπινο αποτύπωμα πάνω στον πλανήτη μας. Δεκάδες άρθρα και μελέτες έχουν γραφτεί σε έγκριτα περιοδικά και εφημερίδες για τα απειλούμενα υπό εξαφάνιση ζώα σε όλη τη γη.Ο Ασπροπάρης για παράδειγμα, ένα είδος γύπα που είχαμε και στο κατεστραμμένο δάσος της Δαδιάς στον Έβρο, απειλείται υπό εξαφάνιση γιατί τον χρησιμοποιούν σε τελετές μαύρης μαγείας στην Αφρική. Οι νυχτερίδες που έχουν ρόλο κλειδί στη λειτουργία του οικοσυστήματος κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ολοκληρωτικά. Ο κατάλογος μεγαλώνει με τα αποδημητικά πουλιά, τις φάλαινες και άλλα είδη που λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας, της ρύπανσης και της λαθροθηρίας έχουν μπει σε αυτή τη “μαύρη λίστα”.
Στην αργκό των νέων υπάρχει μια λέξη που εκφράζει την απόλυτη αδιαφορία για κάτι που συμβαίνει. Η αγγλική λέξη αυτή είναι YOLO και προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων You Only Live Once (μτφ. ζεις μόνο μια φορά). Αυτή η λέξη φαίνεται πως είναι και η κεντρική ιδέα της πολιτικής ανά τον κόσμο όσον αφορά τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τα απειλούμενα είδη.
Φυσικά ούτε εμείς ως χώρα θα μπορούσαμε να μείνουμε μακριά από το YOLO. Η πιο κλασική δικαιολογία είναι “εδώ χάνονται άνθρωποι κι εσείς ασχολείστε με τα ζώα”. Μόνο όσες περιοχές υπέστησαν καταστροφές το καλοκαίρι που μας πέρασε, κατόρθωσαν να φύγουν από τη ζώνη του YOLO και να δείξουν ευαισθησία απέναντι στο περιβάλλον. Χρειάζεται όμως να φτάσουμε σε τέτοιες βιβλικές καταστροφές για να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι η αρμονική συνύπαρξη με το φυσικό περιβάλλον;
Με αφορμή το ψήφισμα που κατατέθηκε για τη μείωση του πληθυσμού των ελαφιών της Ρόδου από τους αγρότες, καθώς προκαλούν ζημιές στις καλλιέργειες, υπήρξαν ευτυχώς αντιδράσεις που αν μη τι άλλο άνοιξαν έναν ζωηρό διάλογο. Καταρχάς, να ξεκαθαρίσουμε πως είναι κατανοητή η αγανάκτηση των αγροτών, όταν σε τόσο δύσκολες εποχές καταστρέφεται η σοδειά τους από οποιονδήποτε παράγοντα.
Είναι όμως τα ελάφια η απειλή για τις καλλιέργειες; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μεγαλύτερη καταστροφή προκαλούν τα ανεγξέλεκτα κοπάδια κατσικιών και όχι τα ελάφια. Το πρόβλημα με τα κατσίκια προϋπήρχε και πριν από την καταστροφική πυρκαγιά. Αυτή τη στιγμή τα ελάφια, εφόσον έχει καταστραφεί το φυσικό τους περιβάλλον, είναι λογικό να κατεβαίνουν στα χωριά και να αναζητούν τροφή και νερό. Έτσι είναι πολύ πιθανόν μαζί με τα κατσίκια να κάνουν ζημιές στις καλλιέργειες.
Οι αγανακτισμένοι αγρότες ζητάνε από το επίσημο κράτος να τους προστατεύσει. Καταθέτουν μια πρόταση για μείωση του πληθυσμού των ελαφιών. Οι αρχές δείχνουν να την ασπάζονται και κάπου εκεί το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο. Πώς ακριβώς θα γίνει η μείωση πληθυσμού; Υπάρχουν τρεις τρόποι για κάτι τέτοιο. Ο πρώτος είναι να μαζέψουμε όσα περισσεύουν και να τα στείλουμε αλλού. Ο δεύτερος να επιτρέψουμε την “ελεγχόμενη” θήρα, οπότε θα αφήσουμε τους κυνηγούς να καθαρίσουν κυριολεκτικά. Ο τρίτος που δεν ακούστηκε είναι να φτιαχτεί μια περιφραγμένη ζώνη των ελαφιών και να βάλουμε ένα ζευγάρι λύκων, που είναι ο φυσικός θηρευτής στη φύση. Ο λύκος δεν θα σκοτώσει οποιοδήποτε ελάφι δει μπροστά του. Κυνηγάει μόνο για να φάει.
Προφανώς αν εφαρμοστεί η τρίτη θα ξεσηκωθούν και οι πέτρες, καθώς ο λύκος είναι ένα επικίνδυνο ζώο που μπορεί να επιτεθεί σε άνθρωπο υπό κάποιες συνθήκες ακόμα κι αν οι καταγεγραμμένες επιθέσεις λύκων είναι ελάχιστες. Η πρώτη, δηλαδή να τα στείλουμε αλλού, είναι σχεδόν ουτοπική. Οπότε αναπόφευκτα καταλήγουμε στη δεύτερη.
Το ερώτημα όμως που προκύπτει τελικά είναι κατά πόσο λειτουργεί η λύση “πονάει κεφάλι, κόβεις κεφάλι” κι αν αυτή θα εφαρμοστεί αργότερα και σε άλλα χρόνια προβλήματα. Αν δηλαδή ό,τι είναι πέραν του αρκετού κατά τα ευρύτερα σταθμά θα το αναθέτουμε σε “κυνηγούς” να το διευθετήσουν. Βλέπετε ακόμα και το YOLO έχει συνέπειες.
Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής
