Υπάρχουν πολλές σχολές διαπαιδαγώγησης παιδιών. Άλλες πολύ απαιτητικές και αυστηρές και άλλες πιο διαλλακτικές και φιλελεύθερες. Το σκεπτικό όμως σε όλες είναι λίγο πολύ το ίδιο. Πως θα διαμορφωθεί ένας ολοκληρωμένος χαρακτήρας που θα ενταχθεί ομαλά μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Ένα μεγάλο ποσοστό πιστεύει ότι το σχολείο είναι υπεύθυνο για τη σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική. Το σχολείο του παρέχει κυρίως τις βασικές γνώσεις και την απαραίτητη κοινωνικοποίηση. Η διαπαιδαγώγηση αρχίζει και τελειώνει στο σπίτι, εκεί που το παιδί αντιλαμβάνεται τον κόσμο μέσα από τη στάση και τη συμπεριφορά των γονιών ή των φροντιστών του.
Είναι δηλαδή ουτοπικό να πιστεύουμε ότι οι δάσκαλοι μέσα σε λίγες ώρες που βλέπουν τα παιδιά μπορούν να κάνουν θαύματα. Μπορούν να τα καθοδηγήσουν, να τους δώσουν κάποια παραδείγματα, να τους δείξουν το καλό ή το κακό με το δικό τους τρόπο αλλά όλα αυτά ακυρώνονται αυτόματα αν ένα παιδί στο περιβάλλον του έχει τα ακριβώς αντίθετα πρότυπα.
Τα λόγια είναι πολύ αδύναμα ώστε να κερδίσουν τη δύναμη της συνήθειας και τα λανθασμένα πρότυπα. Αν ο γονιός είναι βίαιος και παραβατικός, δύσκολα το παιδί του θα μπορέσει να ξεφύγει από την ανάλογη συμπεριφορά. Πάντα αυτή η εικόνα θα δουλεύει υποσυνείδητα στο κάθε παιδί. Την ίδια αυτή συμπεριφορά θα αναζητήσει και μετέπειτα στη ζωή του ως άτομο.
Ένα άλλο πολύ δύσκολο σημείο σε όλη αυτή τη διαδικασία είναι η οριοθέτηση. Το παιδί δοκιμάζει καθημερινά τα όριά του περιβάλλοντός τους. Είναι η φύση του να τα δοκιμάζει και να ξέρει μέχρι που μπορεί να φτάσει. Ένα παιδί που γνωρίζει ότι όλες του οι επιθυμίες θα πραγματοποιηθούν, προφανώς θα γίνει κακομαθημένο και θα έχει μια ανάλογη στάση προς όλους τους ανθρώπους. Θα απαιτεί δηλαδή να του πραγματοποιούν κάθε επιθυμία του. Στην αντίθετη περίπτωση θα γίνεται ιδιαίτερα χειριστικό και πολλές φορές κακοποιητικό προς τους υπόλοιπους.
Επίσης ένα παιδί που μεγαλώνει σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον είναι πιθανόν να δυσκολευτεί αρκετά κατά την έλευση του στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, καθώς δεν θα γνωρίζει όλες τις παραμέτρους του μεγάλου συστήματος. Αυτό πιθανόν να οδηγήσει κάποιες φορές σε ακραίες συμπεριφορές, όπως παραβατικότητα, περιθωριοποίηση ή και ακόμα αυτοχειρία.
Το ερώτημα παρόλ’ αυτά παραμένει το ίδιο όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ποιός είναι τελικά ο σωστός τρόπος διαπαιδαγώγησης ενός παιδιού; Και η απάντηση εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Διότι δεν υπάρχει σωστός τρόπος διαπαιδαγώγησης. Υπάρχει μόνο ο τρόπος να γίνουμε εμείς οι ίδιοι καλύτεροι ώστε τα παιδιά μας να έχουν υγιή πρότυπα.
Άρα ο καλύτερος τρόπος να μεγαλώσει ένα παιδί είναι να γίνουμε εμείς η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Να γίνουμε το σιωπηλό παράδειγμα που θα το καθοδηγεί και θα του δείχνει το σωστό. Να σεβόμαστε τις πανανθρώπινες αξίες και τους συνανθρώπους μας. Να σκεφτόμαστε πριν ανοίξουμε το στόμα μας. Να μη δεχόμαστε την αδικία και να την πολεμάμε όπου τη συναντάμε. Να γίνουμε τελικά εμείς οι ίδιοι αυτό που θα θέλαμε να γίνουν τα παιδιά μας.
Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής
