Τοποθέτηση Νικόλα Καΐλη στο Θέμα 4ο «Προτάσεις για την ενίσχυση δομών υγείας στα νησιά, για την αντιμετώπιση του COVID-19, μετά τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων»
- Για εμάς το ζήτημα της υγείας δεν είναι ζήτημα κόστους οφέλους. Η αντιμετώπισή του γίνεται με βάση τις κοινωνικές ανάγκες που υπάρχουν στο πληθυσμό των νησιών μας.
Με τις διαπιστώσεις που γίνονται εισηγητικά δεν θα διαφωνήσουμε.
Όμως, τα προβλήματα που υπάρχουν στο Δημόσιο σύστημα υγείας δεν εμφανίστηκαν τώρα, υπάρχουν εδώ και χρόνια, ακριβώς επειδή όσοι έχουν κυβερνήσει κοιτάνε το κόστος λειτουργίας των δομών υγείας, συνυπολογίζοντας πως δεν τους αποφέρει οικονομικό κέρδος. Γι’ αυτό και τα Κέντρα Υγείας (ΚΥ) υπολειτουργούν, έχει μειωθεί δραματικά η κρατική χρηματοδότηση στην υγεία και φτάσαμε εν μέσω πανδημίας το 66% της συνολικής χρηματοδότησης του ΕΣΥ να προέρχεται από χορηγίες.
Ας δούμε λίγο και την περιοχή μας, και ας πάρουμε ως παράδειγμα τα μικρά νησιά όπου υπάρχουν συνήθως μόνο αγροτικά ιατρεία και αυτά υποστελεχωμένα. Γιατί; Γιατί τους είναι κόστος να έχουν 3 γιατρούς ακόμα και γενικής ιατρικής, γιατί δεν έχουν όφελος να πάρουν χρήματα από εκεί.
Εμείς επιμένουμε ότι αν δεν βάλουμε στο στόχαστρο ακριβώς αυτό το πράγμα, δηλαδή τη λειτουργία της υγείας με εμπορευματικά κριτήρια, τα προβλήματα δεν θα μπορέσουν να επιλυθούν, αλλά θα διαιωνίζονται, θα γίνονται προτάσεις όπως οι σημερινές που είναι μια άλλου είδους διαχείριση στο ίδιο πλαίσιο, που ναι μεν αναγνωρίζει τα προβλήματα αλλά τα μέτρα που προτείνονται δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα.
Ας δούμε πιο συγκεκριμένα. Κατά τη γνώμη μας, τα ΚΥ μπορούν με τη πρόσληψη γιατρών όλων των ειδικοτήτων, νοσηλευτών, τεχνικών, καθαριστριών να λειτουργούν όλες τις ημέρες του χρόνου, όλο το 24ωρο και έτσι τα ΚΥ και τα περιφερειακά ιατρεία θα μπορούσαν να καλύπτουν τόσο το θέμα της πρόληψης, όσο και να νοσηλεύουν και κόσμο όποτε χρειάζεται. Προσωπικό διαθέσιμο υπάρχει ήδη σήμερα, ας μην ξεχνάμε τους χιλιάδες γιατρούς που αναγκάζονται να φύγουν από την Ελλάδα για άλλες χώρες.
Όμως, αυτή η πρόταση αποτελεί κόστος για την κάθε κυβέρνηση, γιατί δεν θα μπορεί να μπαλώνει τρύπες όπως κάνει σήμερα, θα αναγκαστεί να εξοπλίσει πλήρως κάθε ΚΥ μικρού ή μεγάλου νησιού.
Επιπλέον, στην εισήγηση, πέρα από 2 σημεία που αναφέρεται η κεντρική χρηματοδότηση, δεν γίνεται καμία αναφορά στο ποιος θα πληρώνει τα υπόλοιπα; Οι δήμοι, η περιφέρεια, χορηγοί; Θα μπουν επιπλέον ανταποδοτικά τέλη για την υγεία του λαού τη στιγμή που μέσω των εισφορών μας την έχουμε ήδη χρυσοπληρώσει;
Αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί, ώστε να μην γίνονται προτάσεις για να γίνονται. Για εμάς, η Υγεία θα πρέπει να είναι αποκλειστικά δημόσια και να παρέχεται δωρεάν και ενιαία, σε όλο τον πληθυσμό της χωράς, με ευθύνη της κεντρικής διοίκησης. Και εδώ μας βρίσκει αντίθετους τόσο η λογική της μεταφοράς της ευθύνης της Υγείας στην Τοπική Διοίκηση, όσο και η πρόταση για διάσπαση του ΕΣΥ και δημιουργίας ΕΣΥ νησιών (που δεν το θεωρούμε και αναγκαίο άλλωστε). Αυτό ξεκάθαρα σημαίνει σπάσιμο του ενιαίου χαρακτήρα της Υγείας και δημιουργία δομών και υπηρεσιών διαφορετικών ταχυτήτων. Όπου υπάρχουν χρήματα να έχουμε καλές υπηρεσίες υγείας και όπου δεν υπάρχουν… ο θεός βοηθός.
Γνωρίζουμε όλοι πως οι διορισμοί προσωπικού στην Υγεία, ακόμη και σήμερα σε εποχή πανδημίας, γίνονται με το σταγονόμετρο. Μέσα αυτό το πλαίσιο μιλάτε για κίνητρα για να έρθουν γιατροί στα νησιά. Όμως, ακόμη και στα νησιά που παρέχονται επιδόματα από το δήμο ή την περιφέρεια οι προκηρύξεις βγαίνουν άγονες, γιατί και ο γιατρός σκέφτεται πως θα ζήσει με το κόστος διαβίωσης να είναι δυσβάσταχτο και η επικοινωνία με την ηπειρωτική χώρα αλλά και τα γειτονικά νησιά πολλές φορές είναι οδύσσεια. Και δυστυχώς αυτή είναι μια αλήθεια που ισχύει για πολλές κατηγορίες εργαζομένων, απαραίτητων για τα νησιά μας (δάσκαλοι, καθηγητές, σώματα ασφαλείας κ.α.).
Εμείς σας βάζουμε τη πρόταση να διεκδικήσουμε να χρηματοδοτούνται από το κράτος για την μεταφορά-μετακόμιση τους στα νησιά οι γιατροί και οι οικογένειες τους, ο μισθός να είναι στα επίπεδα του 2008. Αιτήματα που θα είναι κίνητρα για να έρθει ο γιατρός στα νησιά.
Για τα μικρά νοσοκομεία τώρα, ένα μικρό νοσοκομείο είναι απαραίτητο να έχει ειδικότητες που έχει και το μεγάλο νοσοκομείο, πχ ακτινολογικό, μαιευτική, παθολογική, μικροβιολογικό και πάει λέγοντας. Όπως είπαμε και προηγουμένως αυτό που πρέπει να γίνει, είναι τα ΚΥ να είναι πλήρως στελεχωμένα από προσωπικό, μηχανήματα και υλικά ώστε να μπορούν να λειτουργούν και να νοσηλεύουν και κόσμο.
Προτείνετε, οι αγροτικοί ιατροί να αντικατασταθούν από γενικής κατεύθυνσης. Δύο πράγματα πάνω σε αυτό, η ειδικότητα «γενικής κατεύθυνσης» που προτείνετε δεν υπάρχει στην ιατρική, μάλλον κάποια άλλη ειδικότητα έχετε στο νου. Δεύτερον, και πιο σημαντικό, ο αγροτικός γιατρός είναι εκπαιδευόμενος γιατρός και ο διορισμός του είναι κομμάτι της εκπαίδευσης του, κανονικά θα έπρεπε να είναι δίπλα από κάποιον ειδικευμένο γιατρό για να μπορεί να συνεχίζει την εκπαίδευση του. Άρα είναι άλλο πράγμα οι προσλήψεις εξειδικευμένων ιατρών και άλλο πράγμα η εκπαίδευση των αγροτικών ιατρών, δεν μπορούμε να ζητάμε να σταματήσουν αυτοί οι άνθρωποι την εκπαίδευση τους. Επιπλέον, αναφορικά με τη συνέχεια της πρότασης για διορισμούς γιατρών ανάλογα με τα προβλήματα υγείας κάθε νησιού. Ρωτάμε, πως θα καθορίζονται αυτά? Δηλαδή, για παράδειγμα σε μεγάλα νησιά όπως η Πάρος όπου υπάρχουν αιμοκαθαιρόμενοι που αναγκάζονται να μετακινούνται για αιμοκάθαρση στη Νάξο διεκδικούμε να γίνει μονάδα στο νησί; και να παρθεί το απαραίτητο προσωπικό; (γιατί εμείς αυτό λέμε). Και πόσο σταθερές στο χρόνο μπορούν να είναι οι υγειονομικές ανάγκες κάθε νησιού;
Κλείνοντας, θεωρούμε ότι η εισήγηση αφήνει κενά και αποπροσανατολίζει την όλη συζήτηση για την υγεία, πόσο μάλιστα στη φάση που βρισκόμαστε σήμερα, με το άνοιγμα του τουρισμού το επόμενο διάστημα και τα όποια κρούσματα πιθανόν να εμφανιστούν στα νησιά. Γίνεται φανερό και από τις πρόσφατες κυβερνητικές ανακοινώσεις, πως το δημόσιο σύστημα υγείας και η προστασία του λαού μας πάει περίπατο αφού τα όποια μέτρα παίρνονται έχουν γνώμονα το κέρδος, και μάλιστα των λίγων και όχι τη διασφάλιση της υγείας των πολλών. Ρωτάμε, 5 περιστατικά να εμφανιστούν το καλοκαίρι σε 5 διαφορετικά νησιά που θα χρειάζονται νοσηλεία και ΜΕΘ σε ποιο από τα νοσοκομεία του Νοτίου Αιγαίου θα μπορούν να νοσηλευτούν, πόσοι θα μπορούν να μεταφερθούν έγκαιρα ακόμη και μετά τη δωρεά των καψουλών από την Περιφέρεια; Είναι πράγματα που φανερώνουν με το πιο γλαφυρό τρόπο ότι η πρωτοβάθμια-δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας έχει αφεθεί τελείως, ειδικά και για την νησιωτική Ελλάδα που έχει και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά λόγω της θάλασσας.
