Συντάκτης: Τέτα Βαρλάμη-Ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, Δήμαρχος Ρόδου, Φώτης Χατζηδιάκος, εκπροσωπώντας την πλειοψηφία των Δημάρχων των νησιών, εξέφρασε την έντονη απαίτηση τους περί διάκρισης των ρόλων μεταξύ του Α΄ και Β΄ βαθμού αυτοδιοίκησης, λόγω της παρατηρούμενης ιδιοποίησης από την πλευρά της Περιφέρειας του έργου των Δήμων.
Διαρρηγμένες πλήρως οι σχέσεις μεταξύ των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης, με τους Δημάρχους, διά στόματος του προέδρου του Συλλογικού τους οργάνου, να δηλώνουν κατηγορηματικά την αντίδραση τους στην επιχειρούμενη από την Περιφέρεια χειραγώγηση των προσπαθειών τους και των όποιων θετικών εξελίξεων επιτυγχάνουν σε επίπεδο έργων.
Διακριτοί ρόλοι
Μία ανάρτηση του κ. Χατζηδιάκου στον προσωπικό του διαδικτυακό λογαριασμό και η απάντηση που εκδόθηκε επ’ αυτού ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, υποχρεώνοντας τον να προβεί σε δημόσιες δηλώσεις, μέσω των οποίων σκιαγραφείται η τεταμένη κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι σχέσεις των Δημάρχων με την Περιφέρεια.
Μιλώντας στην «Κοινή Γνώμη», αναφέρθηκε στους ρόλους των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης, σημειώνοντας ότι «Δεν λέω ότι είναι διεκπεραιωτικός ο ρόλος της Περιφέρειας, όμως είναι διακριτός και άλλος. Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε διακριτούς ρόλους, αλλά δεν θα ήθελα, σε καμία περίπτωση, να οικειοποιείται άλλος τη δουλειά που γίνεται στους Δήμους. Δεν μπορεί να απαξιώνεται η δουλειά που έχει γίνει. Να το ξεκαθαρίσουμε άπαξ και δια παντός. Η αλήθεια είναι πικρή, πονάει όταν την λες. «Ελευθέρου ανδρός εστίν αεί τ' αληθή λέγειν». Έχουμε υποχρέωση να λέμε αλήθειες, όπως έχουμε υποχρέωση να μην καλύπτουμε κάποια θέματα τα οποία και μειώνουν και απαξιώνουν».
Εκφράζονται οι θέσεις των Δημάρχων
Ο κ. Χατζηδιάκος θέλησε να δώσει το στίγμα του όσον αφορά στο όργανο που εκπροσωπεί, καθώς εκφράζει τις απόψεις των Δημάρχων των νησιών που εισπράττουν την υποβάθμιση από την Περιφέρεια.
«Εμένα ο ρόλος μου είναι τριπλός, καθώς είμαι πρόεδρος της ΠΕΔ, που σημαίνει ότι έχω ακούσματα από όλους τους συναδέλφους Δημάρχους, δεύτερον έχω την ιδιότητα του Δημάρχου της Ρόδου και τρίτον, καθώς δεν έχω ακόμα «απογαλακτιστεί», έχω υπηρετήσει επί 4 θητείες στον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, άρα ξέρω ποια είναι τα όρια, ποιες είναι οι αρμοδιότητες, αλλά και το fair play επικοινωνίας μεταξύ των συναδέλφων Α΄ και Β΄ βαθμού.
Παράλληλα, έχω και τα ακούσματα του πολίτη, ο οποίος ενδιαφέρεται να γίνεται έργο στον τόπο του, να γίνονται παρεμβάσεις σε κοινωνικά και άλλα θέματα, με τον ρόλο τον διεκδικητικό που πρέπει να έχει τόσο ο Α΄ όσο και ο Β΄ βαθμός.
Εκφράζω την πλειοψηφία των Δημάρχων της Περιφέρειας, εκφράζω ένα γενικότερο κλίμα για τις σχέσεις Δημάρχων, Περιφερειαρχών, Αντιπεριφερειαρχών, Επάρχων, που προσπαθούν να υποβαθμίσουν τον ρόλο των Δημάρχων. Εάν υπάρχει μία αγωνία από πλευράς τους, για επανεκλογή, η αγωνία που έχουν οι Δήμαρχοι είναι να παράξουν έργο.
Μέχρι τώρα είχαμε την αγωνία, γιατί υπήρχαν οι διατάξεις που εμπόδιζαν τις δημοπρατήσεις των έργων. Τώρα που χρηματοδοτήσεις υπάρχουν και κατά πρωτόγνωρο τρόπο προχωράνε οι διαδικασίες, η αγωνία είναι για τις αγκυλώσεις της γραφειοκρατίας και να προλάβουμε να δρομολογήσουμε, σε αυτήν εδώ την θητεία, έργα, για να τα συνεχίσουμε στην επόμενη. Αυτή είναι η αγωνία των Δημάρχων και σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε ούτε να παρακάμψουμε ούτε να υποβαθμίσουμε».
Οι χρηματοδοτήσεις των έργων
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που οξύνει τις σχέσεις των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης εντοπίζεται στο πατρονάρισμα των έργων που εκτελούνται στους Δήμους, με το κ. Χατζηδιάκο να εστιάζει στην επίκληση από πλευράς της Περιφέρειας στις χρηματοδοτήσεις.
«Η Περιφέρεια διεκδικεί, όσο το δυνατόν περισσότερους πόρους, αυτονόητο αυτό. Μέσα στο πλαίσιο των οδηγιών καθορίζει τους άξονες για να διατεθούν τα χρήματα του ΕΣΠΑ. Μπορεί σε κάποιο μέτρο να διαθέσει περισσότερα και σε κάποιο άλλο λιγότερα. Αυτή είναι μια αρμοδιότητα, που αφού εκτιμήσει με τον λεγόμενο δημοκρατικό προγραμματισμό, θα δει ποιες είναι οι ανάγκες, οι οποίες φυσικά είναι τεράστιες. Στο επόμενο βήμα η Περιφέρεια ανοίγει μία πρόσκληση, οι Δήμοι τρέχουν για να κάνουν μελέτες, αν υποβάλλουν πρόταση και εγκριθεί, τότε «η Περιφέρεια χρηματοδοτεί», όμως εάν δεν τα καταφέρουν να πάρουν τις εγκρίσεις και τις αδειοδοτήσεις τότε «οι Δήμαρχοι είναι ανίκανοι».Αυτό δεν αντέχει στη λογική, τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου.
Αυτή η συνεχής στρέβλωση της πραγματικότητας σε βάρος των Δήμων, είναι πολύς καιρός που οι συνάδελφοι Δήμαρχοι μου λένε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Δεν μπορεί να υποβαθμίζεται το έργο των υπηρεσιών των Δήμων. Όχι των Δημάρχων. Οι Δήμαρχοι είναι εκτελεστικά όργανα, έχουν όμως την υποχρέωση να προστατεύουν και τους συναδέλφους τους αιρετούς και τους υπηρεσιακούς.
Όταν επιτυχώς εντάσσεται ένα έργο, έχω την υποχρέωση να υπερασπιστώ τη δουλειά και των υπηρεσιών των Δήμων και των συμβούλων που ασχολήθηκαν, ακόμα και των υπηρεσιακών παραγόντων της Περιφέρειας και της Αποκεντρωμένης, οι οποίοι ξεπερνούν τα εργασιακά τους όρια προκειμένου να ελέγξουν και να εγκρίνουν τις μελέτες.
Υπάρχει μία συστηματική δημοσιοποίηση, μέσω δελτίων τύπου, της ένταξης κάποιων έργων, με την αναφορά ότι η Περιφέρεια χρηματοδοτεί το τάδε έργο, η Περιφέρεια χρηματοδοτεί το άλλο έργο και η εικόνα που περνάει είναι να απαξιώνει το σύνολο των προσπαθειών όλων των άλλων.
Εάν ο κάθε Δήμος δεν έχει ετοιμάσει μία μελέτη, δεν την έχει υποβάλλει, δε έχει «ιδρώσει» για να την «ωριμάσει», υπήρχε περίπτωση να εκδοθεί τέτοιο δελτίο και να ειπωθεί ότι η Περιφέρεια χρηματοδοτεί;
Επειδή υπάρχουν κανόνες, υπάρχει συγκριτική αξιολόγηση της κάθε μελέτης, εφόσον πληρεί τις προϋποθέσεις του μέτρου, η Διαχειριστική Αρχή δεν είναι εύκολο να το απορρίψει ή να το κόψει.
Ήμουν Αντιπεριφερειάρχης και ξέρω το ταμείο που έμεινε, που ήταν 42 εκ. ευρώ για τα Δωδεκάνησα και 20 εκ. ευρώ για τις Κυκλάδες. Αν από αυτά που ήταν τοποθετημένα στο τεχνικό πρόγραμμα, αν συμφωνηθούν με τα δημοτικά συμβούλια για το που και πως πρέπει να διατεθούν, τότε να βγαίνει και να λέει «με ίδιους πόρους της Περιφέρειας χρηματοδοτήθηκε το έργο, εμείς κάναμε τις μελέτες, εμείς προχωρήσαμε». Καθαρές κουβέντες, καθαροί λογαριασμοί. Να μην κρυβόμαστε πίσω από αόριστα και απρόσωπα δελτία τύπου».
«Είμαστε υποχρεωμένοι να συνεργαστούμε»
Η απήχηση στον πολίτη, της έντασης που επικρατεί μεταξύ των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης, έχει μόνον αρνητικό αντίκτυπο, όπως επισημαίνει ο κ. Χατζηδιάκος.
«Να μην φτάνουμε στα άκρα γιατί ο πολίτης με αυτές τις συμπεριφορές έχει δίκιο να απεχθάνεται την πολιτική, τους πολιτικούς και να μας απαξιώνει.
Εμείς, μέσα από αυτή την απαξίωση έχουμε έναν ρόλο, να δείξουμε ένα άλλο πρόσωπο στην κοινωνία, να δείξουμε ότι είμαστε χρήσιμοι και δεν προσδοκούμε ούτε προσωπικά οφέλη, ούτε τη δόξα, ούτε την φήμη, πολλώ δε μάλλον τις φωτογραφίες ή τις κορώνες.
Αυτός που είναι κοντά στον πολίτη είναι ο Δήμαρχος, ο δημοτικός σύμβουλος και ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας, που ακούει κάθε μέρα τα παράπονα στο καφενείο. Αν δεν το καταλάβουν, από την κυβέρνηση μέχρι τις Περιφέρειες, ότι πρέπει να στηριχθεί ο Α΄ βαθμός, με κανόνες ξεκάθαρους και όχι με καπελώματα, τότε δυστυχώς θα έχουμε αποτύχει όλοι και ο πολίτης δεν συγχωρεί την αποτυχία και δεν δικαιολογεί τις κοκορομαχίες.
Δεν με ενδιαφέρει ποιος θα βγάλει δελτίο τύπου και ποιος θα κόψει τις κορδέλες. Αυτό για τον πολίτη είναι ότι χειρότερο. Σημασία έχει να εκτελούνται έργα.
Με κάποιον είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε είτε προσεγγίζουμε με άλλη οπτική γωνία κάποια θέματα, είμαστε εκπρόσωποι θεσμικοί και είμαστε υποχρεωμένοι να συνεργαζόμαστε, αυτό θέλει ο κόσμος, είμαστε υποχρεωμένοι να παράγουμε έργο και να έχουμε αποτέλεσμα. Αλλοίμονο αν ο ρόλος του ενός είναι να υποσκάπτει τον ρόλο του άλλου.
Με κόντρες ζημιώνεται ο τόπος κι εγώ σαν πρόεδρος της ΠΕΔ δεν θα το επιτρέψω. Μπορεί να διαφωνούμε, μπορεί στην προσωπική μας ζωή ακόμα και να μην μιλιόμαστε, όμως είμαστε υποχρεωμένοι να συνεργαζόμαστε και να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών των πολιτών».