Επειδή πολλές φορές υπογράφω ως “Θα” -Ευάγγελος ο Θα, van.of.tha@gmail.com κλπ. κλπ. κι επειδή πολλοί χαμογελούν με νόημα – “Ακούς εκεί ‘Θα’ ! Καλε μας δουλεύει αυτός” – σκέφτηκα πως πρέπει να ξεκαθαρίσω τα πράγματα.
Μια φορά κι έναν καιρό, πριν πεντακόσια τόσα χρόνια, εκεί στο οροπέδιο της Λαχανιάς ήταν ένα χωριουδάκι. Τόσο μικρό που ο Cristoforo Buondelmonti που περιηγήθηκε και χαρτογράφησε την Ρόδο στις αρχές του 15ου αιώνα δεν θεώρησε σκόπιμο να το αναφέρει. Έρχεται όμως στα 1474 ο Μέγας Μάγιστρος Giovanni Battista degl’ Orsini να καθορίσει με διάταγμα τους τόπους άμυνας του νησιού σε περίπτωση ανάγκης. Εκεί μας λέει πως οι κάτοικοι των χωριών Εβγάλες, Γεφανειά και Θα θα πρέπει να καταφύγουν στο κάστρο της Λαχανιάς.
Νά το λοιπόν το Θά, χωριουδάκι τότε απλό τοπωνύμιο, τώρα περίπου 2.5 χλμ. βόρεια της Λαχανιάς πάνω στον παλιό εθνικό δρόμο, διατηρεί ακόμα σημάδια της ιστορίας του. Αγροτική η περιοχή, κατάσπαρτη με αρχαιολογικά όστρακα, κεραμικά κομμάτια απο αγγεία και πυθάρια, που δείχνουν έντονη ανθρώπινη παρουσία απο πολύ παλιά.
Ορόσημο του Θα τα ερείπια ενός μεσαιωνικού πύργου, μιας βίγλας, απο την εποχή του degl’ Orsini ή του διάδοχού του Pierre d’ Aubusson, στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα. Ο Johannes Hedenborg που επισκέφτηκε τη Ρόδο στα μέσα του 19oυ αιώνα, μας λέει στο βιβλίο του “Geschichte der Insel Rhodos”, 1854, πως οι πέτρες από τη βίγλα χρησιμοποιήθηκαν στο χτίσιμο του καθολικού της κοντινής μονής του Αη Γιώργη του Θα ή Αθά -για να μη λέμε πως οι πρόγονοί μας δεν κάτεχαν απο ανακύκλωση.
Να λοιπόν γιατί Ευάγγελος ο Θα. Γιατί εκτός απο ελάφια, κουνάβια, ατσίδια, κουκουβάγιες, γεράκια, κουρούνες, κατσίκες, αρουραίους, όφιους, ζιζίκους, αμέτρητα ιπτάμενα όντα και αντικείμενα και ναι, δεν πίστευα τα μάτια μου όταν τις είδα, αλεπούδες, η Νόομι κι εγώ είμαστε οι μοναδικοί μόνιμοι κάτοικοι του Θα σε μια απόσταση πάνω απο δυο χιλιόμετρα απο τη μιά και τέσσερα απο την άλλη. Αυτά τα λίγα, λοιπόν, για να μάθετε παρακαλώ την ιστορία του τόπου σας και να μη χαμογαλάτε ειρωνικά στ’ άκουσμα του “Θα”.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ Α. Άγνωστο απο πού προέρχεται η ονομασία. Προσωπικά υποθέτω πως κάποτε το Θα θα υπήρξε τόπος κατοικίας ή συνάθροισης πολλών πολιτικών. Απο τα πολλά “θά… θα… θα…” που ακούγονταν κόλλησε και το χωριό τ’ όνομά του.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ Β. Κάτω στον κεντρικό δρόμο, ανάμεσα Γεννάδι-Λαχανιά, υπάρχει εκκλησάκι που με επίσημη πινακίδα του Δήμου αναφέρεται ως Άγιος Γεώργιος ο Θα. ΛΑΘΟΣ, που αν καθιερωθεί παραποιεί την ιστορία. Ο Άγιος Γεώργιος ο Θα είναι στο Θα (φιλοσοφία θέλει;) και πουθενά αλλού. Παρ’ όλο που έχω επισημάνει το λάθος αρμοδίως και γραπτώς οι αρμόδιοι δεν φαίνεται να ιδρώνουν με τέτοιες ψιλολεπτομέρειες.
