Στο τελευταίο τέταρτο του 17ου αιώνα, η συμμαχία της Βενετίας με την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και την Πολωνία/Λιθουανία πολεμούσαν λυσσασμένα ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για την κυριαρχία στο Αιγαίο.
Στις 21 Σεπτεμβρίου 1687, ο Ενετός στρατηγός Francesco Morosini αποβιβαζόταν με τον στρατό του στον Πειραιά -το Porto Leone. Η Τούρκικη φρουρά υποχώρησε και κλείστηκε στην Ακρόπολη της Αθήνας και οι δυνάμεις του Μοροζίνι προχώρησαν χωρίς αντίσταση για να αναπτύξουν πυροβολικό και όλμους στην Πνύκα και τον Άρειο Πάγο. Ο κανονιοβολισμός της Ακρόπολης άρχισε στις 23 Σεπτεμβρίου.
Στις 26 Σεπτεμβρίου, μια μέρα σαν σήμερα, το βλήμα ενός όλμου διαπέρασε την μαρμάρινη σκεπή του Παρθενώνα προκαλόντας την έκρηξη αποθηκευμένης εκεί πυρίτιδας. 300 περίπου άνθρωποι σκοτώθηκαν και τόσο βίαια ήταν η έκρηξη που κομμάτια μάρμαρο έφτασαν μέχρι το στρατόπεδο του Μοροζίνι. Τρεις απο τους τέσσερεις τοίχους του Παρθενώνα κατέρευσαν και το μεγαλύτερο μέρος της ζωφόρου έγινε κομμάτια. 14 απο τους 46 εξωτερικούς κίονες κατέρευσαν. Επι δύο μέρες μετά μεγάλη φωτιά κατέτρωγε ό,τι απέμεινε, μέχρι που η Τούρκοι αποσύρθηκαν. Το σύμβολο της λαμπρής ιστορίας της Αθήνας και του Ελληνικού κλασσικού πολιτισμού γενικότερα, που στα 2000 χρόνια της ύπαρξής του υπήρξε διαδοχικά ναός της Αθηνάς, Χριστιανική εκκλησία και Ισλαμικό τέμενος, είχε μετατραπεί σε ερείπια.
Ο ίδιος ο Μοροζίνι μίλησε για ένα “fortunato colpo”, ένα τυχερό χτύπημα. Τα υπάρχοντα όμως στοιχεία αποδεικνύουν πως η βολή ήταν στοχευμένη σκόπιμα από την πλευρά του πυροβολικού του Δουκάτου Braunschweig and Lüneburg. Μέχρι τον Μάρτιο 1688, οι Βενετσιάνοι είχαν αποσυρθεί απο την Αθήνα, αφού πρώτα ο Μοροζίνι μάζεψε και πήρε αρκετές αρχαιότητες, μεταξύ των οποίων και το λεοντάρι που στεκόταν στο “Porto Leone”, στο λιμάνι του Πειραιά.
Η χαριστική βολή σ’ ότι είχε απομείνει απο ττον Παρθενώνα δόθηκε βέβαια απο ένα άλλο παιδί της πολιτισμένης Εσπερίας, τον Λόρδο Ελγιν.
Ο Μοροζίνι και ο Παρθενώνας – Του Βαγγέλη Παυλίδη
Φωτογραφικό υλικό
