"Shipwreck Karpathos", ένα πεθαμένο, καράβι φορτωμένο έμπνευση - Του Μανώλη Δημελλά

Η φωτογραφία ενός πλοίου, με το όνομα "Κάρπαθος", μπορεί να έχει τέτοια δύναμη και να δώσει θετική ενέργεια ακόμη και σε ανθρώπους που δεν έχουν πατήσει ποτέ πάνω στο νησί;

Φαίνεται πως υπάρχει τέτοια μυστική συνταγή!

Ένας καλλιτέχνης  φωτογράφος, και μια παρέα παθιασμένων μουσικών, με απλωμένες κεραίες φαντασίας και αύρα ανοιχτή σε μηνύματα, είναι το μυστικό για ένα τέτοιο απίθανο ταξίδι.

Στα πρώτα βήματα της καριέρας του, ο διάσημος σήμερα Steve McCurry, φωτογράφος του Magnum και των μεγάλων πολέμων,   βρέθηκε με μια μηχανή στο νεκροταφείο πλοίων στην περιοχή Baluchistan της Ινδίας. Σήμερα είναι φτασμένος ο 64χρονος φωτογράφος, τότε δεν είχε πιάσει τα τριάντα, συνεπαρμένος από την μετατροπή των τριών διαστάσεων σε δύο, και το απίθανο σταμάτημα, το πάγωμα του χρόνου, που χαρίζει η στατική φωτογραφία ήταν κυριολεκτικά τρυπωμένος μέσα στο βιζέρ της μηχανής του, παράτησε τα καλά της Αμερικής, και ξεκίνησε ένα ταξίδι ζωής που κρατά ακόμη.

Η Ινδία έγινε αγαπημένος προορισμός, από τους δύο μήνες, που ήταν στον αρχικό σχεδιασμό του, παρέμεινε δύο χρόνια. Χιλιάδες φωτογραφικά καρέ, το ένα καλύτερο από το άλλο, όμως το "Κάρπαθος", το πλοίο που περίμενε υπομονετικά στο απέραντο νεκροταφείο πλοίων, έμελλε να γίνει τίτλος συγκροτήματος, ενός ιδιαίτερου μουσικού γκρούπ στην Ιντιάνα των ΗΠΑ.

Πρόκειται για το πλοίο Karpathos - IMO 5060641, πλοίο μεταφοράς νωπών προϊόντων, με πρώτο όνομα το 1955, "CAP FRIO", συνέχισε τα ταξίδια με το όνομα του νησιού, και κατέληξε σε νεκροταφείο πλοίων στο Baluchistan της Ινδίας.

Ο φωτογράφος έγινε ακόμη πιο διάσημος, βραβεύτηκε εκατοντάδες φορές και μια φωτογραφιά του, το πορτραίτο μιας νεαρής Αφγανής με κείνα τα τρομερά μάτια, χαρακτηρίστηκε ως «η πιο γνωστή φωτογραφία του περιοδικού National Geographic».

Η φωτογραφία του πλοίου "Κάρπαθος" ξεπεράστηκε, σκεπάστηκε από τόνους φωτογραφικού χαρτιού, το ίδιο το πλοίο κόπηκε, δεν υπάρχει πια. Ωστόσο τίποτε δεν θάβεται αν δεν έχει πεθάνει από τη μνήμη, έτσι και με το σιδερένιο θεριό, που τελικά δεν ξεχάστηκε, εκείνη τη χρωματιστή εικόνα, είδαν τυχαία τα μέλη ενός πειραματικού συγκροτήματος post-rork μουσικής. Και το "Κάρπαθος" έγινε το όνομα της ομάδας τους.

Διαβάστε λοιπόν τη γράφουν οι ίδιοι, για αυτήν τη φωτογραφία:

"Είναι μια φανταστική εικόνα που κόλλησε μαζί μας, έτσι το σκεφτήκαμε, για αυτό το μέρος

που καταστρέφουν πλοία, αυτά τα σιδερένια τέρατα είναι καθηλωμένα εκεί

για μια μεγάλη περίοδο του χρόνου, και τα αποσυναρμολογούν σιγά-σιγά.

Εμείς εμπνευστήκαμε και όλα άλλαξαν.

Έτσι εξελίχθηκαμε και έγινε κάτι πολύ μεγάλο, καταφέραμε και εμείς να "γδύνουμε" τη μουσική μας, και να τη ξαναχτίζουμε, έτσι μέσα στη τρέλα γεννήθηκε αυτό το όνομα. Ξεκινάμε από την αρχή.

Ο ήχος εξελίσσεται, από το μηδέν λοιπόν όλα, έτσι και τα τραγούδια και η μουσική μας".

Πρόκειται για τους David Chastain - κιθάρα, Ian Duvall - Μπάσο, Nick Arbogast - Κιθάρα, Ramiro Escamilla - Ντράμς Recorded, εγγραφή και τελική μίξη ο Derek Miller. Το συγκρότημα είναι στην Ινδιάνα των ΗΠΑ και δεν έχει καμμιά σχέση με τη Κάρπαθο.

Τα πλοία έξω από τη θάλασσα μοιάζουν με νεκρούς ανθρώπους, δεν τους πρέπει, δεν τους ταιριάζει η στεριά. Έτσι και εκείνο το πλοίο, το "Κάρπαθος", αγκωμαχούσε  και στα τελευταία του, σα να κάλεσε τον φωτογράφο, για να κρατήσει μια εικόνα και να που ξαναγυρίζει μέσα σε έναν άλλο, φανταστικό μουσικό κόσμο.

Με αφορμή το διάσημο πια, πλοίο που υπάρχει μόνο στη φωτογραφία, ας ρίξουμε μια ματιά στα πλοία που βαφτίστηκαν με όνομα του νησιού.

1.Το ιστιοφόρο "Κάρπαθος" χτίστηκε 1893 (πρώην Jamalpure), μετονομάστηκε από την εταιρεία Deutsche Levante Linie A.G., σε "Κάρπαθος" από το 1912 μέχρι και το 1921. Άλλαξε όνομα σε Westsee, ωστόσο βυθίστηκε αρχές Γενάρη του 1927 στις ακτές της Νορβηγίας.

2. Το 50μετρο Ουγκρο-Κροατικό, φορτηγό ατμόπλοιο BRASSO, χτίστηκε στα 1933, και αφού άλλαξε πολλά χέρια και ονόματα, το 1933 ονομάστηκε από τους Ιταλούς ιδιοκτήτες σε Scarpantos. Το 1943 το κατέλαβαν οι δυνάμεις του Γ΄Ράιχ, και το χρησιμοποιούσαν στις στρατιωτικές μεταφορές τους.  Στις 6/3/1945, εντοπίστηκε από τον βρετανικό στόλο και χτυπήθηκε από πολεμικά ταχύπλοα που έφεραν τορπίλες, τα HMS MGB 656, 703, 705, στην περιοχή της Ανδριατική.

Το πλοίο τελικά σώθηκε, ανασκευάστηκε και συνέχισε τα ταξίδια μέχρι το 1963, όπου και  οδηγήθηκε σε νεκροταφείο πλοίων και καταστράφηκε.

2.Το  Merkland, φορτηγό ατμόπλοιο, χτίστηκε το 1933 και άλλαξε όνομα σε "Κάρπαθος" το 1968. Βυθίστηκε την επομένη χρονιά, την 1 Ιουλίου 1969, στην Ακτή Ελεφαντοστού της Αφρικής.

3. Ένα Ιταλικό ιστιοφόρο βρέθηκε έρημο και εγκαταλελειμμένο στην Ακτή Τζελέπη του Πειραιά, δίχως μηχανής και πανιά.

Το εκτοπίσματος 263 τόνων και διαστάσεων 38 x 8 μέτρων ξύλινο σκάφος, πέρασε στο ελληνικό Δημόσιο σαν λεία πολέμου και το πρώτο όνομα του ήταν «Ελπίς». Το 1948 εκποιήθηκε σε ιδιώτες και μετονομάστηκε σε «Κάρπαθος». Βυθίστηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 1960 λόγω εισροής υδάτων, βόρεια του κάβο Μαλιά.

4. Το φορτηγό ψυγείο, SCHWABENSTEIN (IMO-6800103), χτίστηκε το 1968, για τους Norddeutscher Lloyd. Ενώ το 1984 για τους νέους ιδιοκτήτες Tilsamar Inc, Greece,  μετονομάστηκε σε "Karpathos" και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

5.Το πιο σύγχρονο πλοίο με την ονομασία Κάρπαθος, είναι το τάνκερ με κωδικό 9382140, Ελληνικής ιδιοκτησίας και 4599 τόνων, που χτίστηκε το 2010, στα Κινέζικα ναυπηγεία QINGDAO HYUNDAI και σήμερα οργώνει τις θάλασσες.

Πολεμικά πλοία

Το πρώην Βρετανικό ML 561. Μια Ακταιωρός-Ναρκαλιευτικό Τύπου Fairmille B. Δόθηκε με δανεισμό στις 23 Μαΐου 1945, από το Βρετανικό Ναυτικό. Το πλοίο χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια του εμφυλίου, πιο συγκεκριμένα στις επιχειρήσεις στα χωριά της Φωκίδας (Ερατεινή, Τολοφώνα και Πάνορμο), εναντίον του ΕΛΑΣ. Καθώς επίσης στις επιχειρήσεις στον ορμο της Ιτέας, στις 23/9/1947. Επεστράφη στην Βρετανία το 1952.

Το δεύτερο πολεμικό πλοίο ήταν το USS LCU 1379, παρελήφθη από την Ελλάδα το 1959, σαν μέρος της αμερικανικής στρατιωτικής βοηθείας.Χρησιμοποιήθηκε σε αποβατικές επιχειρήσεις μεταφερόμενο από το ΝΑΥΚΡΑΤΟΥΣΑ, καθώς και για μεταφορές λιμένος και παροπλίσθηκε στην 1 Ιουλίου 1991.

Ναι, τα βαπόρια μοιάζουν πολύ με τους ανθρώπους, μόλις γεράσουν, σα να βαριακούνε, τρίζουν, πονάνε και περπατάνε όλο και πιο δύσκολα, ψάχνουν ένα απάγγειο για να αράξουν. Κι όταν πια τα βλέπεις και αντί για θάλασσες, πατάνε στη στεργιά, τότε σα να σφίγγεται η καρδιά.

Είναι που νιώθεις το τέλος να ζυγώνει, και εσύ τόσο ανήμπορος, μα ούτε ένα μικρό χάδι δεν μπορείς να τους προσφέρεις.

Manolis Dimellas