Υπόμνημα με προτάσεις του Μάνου Κόνσολα στον Υπουργό Εσωτερικών για τις αλλαγές στον Καλλικράτη

Δ Ε Λ Τ Ι Ο   Τ Υ Π Ο Υ     2  Οκτωβρίου 2013

ΘΕΜΑ: '' Υπόμνημα με προτάσεις του Μάνου Κόνσολα στον Υπουργό Εσωτερικών για τις αλλαγές στον Καλλικράτη''


Έγγραφες προτάσεις, για θεσμικού χαρακτήρα αλλαγές στον Καλλικράτη αλλά και για τα κριτήρια του επανασχεδιασμού του χωροταξικού, κατέθεσε στον Υπουργό Εσωτερικών, κ. Μιχελάκη, ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας.
Το πλήρες κείμενο του υπομνήματος του κ. Κόνσολα έχει ως εξής:

                                                                                       ΠΡΟΣ:                                                                                
   Αξιότιμο κύριο
   Γιάννη Μιχελάκη
   Υπουργό Εσωτερικών

Κύριε Υπουργέ,

Με την ευκαιρία της επίσκεψής σας στη Ρόδο, σας καταθέτω ένα σύντομο υπόμνημα με τις θέσεις και τις προτάσεις μου σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές στην αυτοδιοίκηση.
Είναι δεδομένα τα προβλήματα που υπάρχουν από την εφαρμογή του Καλλικράτη.
Ιδιαίτερα σε μεγάλα νησιά, όπως η Ρόδος, η Λέσβος και η Κέρκυρα το δόγμα «κάθε δήμος και νησί», που επιβλήθηκε άκριτα, αλλοίωσε το νόημα και το περιεχόμενο της αυτοδιοίκησης.
Δημιούργησε μία «σοβιετικού τύπου» αυτοδιοίκηση, ένα γραφειοκρατικό, δυσκίνητο και ελάχιστα έως καθόλου λειτουργικό σχήμα.
Προβλήματα, όμως, καταγράφονται και σε άλλους νησιωτικούς δήμους, μικρότερους σε μέγεθος, τα οποία πρέπει να βρουν λύση μέσα από μία δέσμη θεσμικών παρεμβάσεων αφού ο Καλλικράτης δεν συνυπολόγισε τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας.
Σε θεσμικό επίπεδο είναι επιβεβλημένες οι ακόλουθες αλλαγές:
- Η οικονομική αυτοτέλεια της αυτοδιοίκησης περνάει μέσα από τη φορολογική αποκέντρωση. Ο Καλλικράτης με το άρθρο 94 έδωσε 77 νέες αρμοδιότητες στους δήμους και με το άρθρο 204 έδωσε 54 νέες αρμοδιότητες στους νησιωτικούς δήμους, χωρίς να συνοδεύονται αυτές από τη θεσμοθέτηση των ανάλογων πόρων.
- Επαναπροσδιορισμός των αρμοδιοτήτων των δήμων με συσχέτιση και σύνδεσή τους με τους αντίστοιχους πόρους, όπως προβλέπει το άρθρο 102 παρ. 5 του Συντάγματος. Καμία αρμοδιότητα χωρίς την ύπαρξη αντίστοιχων πάγιων και θεσμοθετημένων πόρων αλλά και την ύπαρξη του αναγκαίου εξειδικευμένου προσωπικού.
- Να τερματιστεί το σημερινό καθεστώς ετεροδιοίκησης που αλλοιώνει το χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης. Οι δήμοι πρέπει να έχουν κυρίαρχη αρμοδιότητα στις χρήσεις γης, στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων σχεδίων τοπικής ανάπτυξης, στη διαχείριση παραλιών, ελεύθερων και κοινόχρηστων χώρων, στην πρωτοβάθμια υγεία, στην αδειοδότηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
- Ο περιορισμός της αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον έλεγχο νομιμότητας των δαπανών και όχι να παρατηρείται το φαινόμενο να επεκτείνεται ο έλεγχος στη σκοπιμότητα δαπανών, κάτι που ακυρώνει το ρόλο των αιρετών οργάνων της αυτοδιοίκησης.
- Επέκταση της ρύθμισης συμψηφισμού οφειλών από και προς τους δήμους.
- Σε μεγάλους νησιωτικούς δήμους, όπως η Ρόδος, να δοθεί η δυνατότητα στους δήμους να διαθέτουν αυτόνομη μονάδα πολιτικής προστασίας, για την σχετική πρόταση τροπολογίας υπάρχει ήδη η δέσμευσή σας ότι θα γίνει αποδεκτή.
- Σε μικρούς νησιωτικούς δήμους να δοθεί η δυνατότητα να συμμετέχουν μαζί με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου  ή συνεταιρισμούς σε εταιρείες ειδικού σκοπού.
- Ενίσχυση με αρμοδιότητες και προϋπολογισμό για την εκτέλεση μικρών έργων των τοπικών συμβουλίων.
- Να εξαιρεθούν οι μικροί νησιωτικοί δήμοι από την αναλογία ένα προς πέντε για τις προσλήψεις, να δοθεί η δυνατότητα πρόσληψης εποχιακών υπαλλήλων με πεντάμηνες αντί για δίμηνες συμβάσεις και να θεσμοθετηθεί αυξημένη μοριοδότηση για την εντοπιότητα.

Σε ό, τι αφορά στον χωροταξικό επανασχεδιασμό των δήμων στα τρία μεγάλα νησιά:
- Είναι επιβεβλημένος από την ίδια την πραγματικότητα. Πρέπει, όμως, να προηγηθεί διάλογος, διαβούλευση και μελέτη με ενιαία και αντικειμενικά κριτήρια για τη χωροθέτηση.
- Δήμοι με ισομερή κατανομή σε ότι αφορά τον πληθυσμό τους, με ομοιογένεια και ταύτιση αναπτυξιακών στόχων, με ομοιογένεια στις δομές τις τοπικής μικροοικονομίας, δήμοι λειτουργικοί και διοικητικά ευέλικτοι.
- Δήμοι που οι διοικητικές και επιχειρησιακές τους δομές θα εξυπηρετούν κάθε πολίτη σε όποια περιοχή του δήμου και αν κατοικεί, ιδιαίτερα μάλιστα στις τοπικές κοινότητες και στα χωριά. Με ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων και των συμμετοχικών θεσμών και διαδικασιών.
- Καθιέρωση και ανάπτυξη μητροπολιτικών συνεργασιών σε ζητήματα όπως η πολιτική προστασία, η διαχείριση των απορριμμάτων, η τουριστική προβολή, το περιβάλλον.

Ευελπιστώ ότι οι προτάσεις που καταθέτω αποτελούν ένα πλαίσιο διαλόγου, στην κατεύθυνση των αλλαγών αλλά και μιας ουσιαστικής μεταρρύθμισης στην αυτοδιοίκηση.