Το Παρατηρητήριο Βιώσιμου Τουρισμού του Αιγαίου,
εργαλείο σχεδίασης της τουριστικής ανάπτυξης
Στη συνάντηση όλων των παραγόντων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και από το χώρο Τουρισμού της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου, η οποία πρόσφατα πραγματοποιήθηκε για να παρουσιαστεί το πρόγραμμα τουρισμού της περιοχής μας βγήκε ένα συμπέρασμα, ότι η συνέργεια και η καινοτομία μπορούν αποτελέσουν τους πυλώνες της νέας στρατηγικής στο πλαίσιο της Ανάπτυξης-Αειφορίας-Ανταγωνιστικότητας.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με στοχευόμενη πολιτική χαράσσει τα επόμενα βήματα συνεκτιμώντας το ΕΣΠΑ 2, ως απαρχή μιας νέας αφετηρίας για τον ποιοτικό τουρισμό σε όλα και για όλους.
Σίγουρα οι υποδομές παίζουν ένα βασικό ρόλο και όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης, η νέα προγραμματική περίοδος θα εδράζεται στο νερό, λήμματα και απορρίμματα για κάθε νησί γιατί η κατεύθυνση είναι η βιωσιμότητα η οποία οφείλει να περάσει από κάθε νησί, ενδυναμώνοντας το ανταγωνιστικό του προφίλ σε όλους τους παραγωγικούς τομείς.
Ιδιαίτερα η σύνδεση του πρωτογενούς και του τριτογενούς τομέα έχει γίνει σοβαρό «μότο» αναδεικνύοντας την μοναδικότητα παραγωγή ς των νησιών μας σε ένα πάντρεμα γεύσης, γαστρονομίας και τουρισμού, εμπλέκοντας τα Επιμελητήρια ως κατεξοχήν φορείς δράσης.
Η ανάδειξη έτους πολιτισμού το 2014 υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού, για την Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου σηματοδοτεί εάν πλήθος δράσεων και γεγονότων που θα τονώσουν το τουριστικό προϊόν, όχι μόνο μέσα από το δίπτυχο «Θάλασσα και Ήλιος», αλλά και μέσα από τον πλούτο της παράδοσης μας, της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και γενικότερα του πολιτισμού μας.
Είναι δεδομένο ότι Τουρισμός= Πολιτισμός+Ποιότητα+Περιβάλλον (3Π).
Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η δημιουργία μοναδικού portal για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, δείχνει να υπερκαλύπτεται το σημαντικό κενό της σύγχρονης αγοράς, όπου το ιντερνέτ είναι τρόπο ζωής και το 40% περίπου των κρατήσεων περνούν μέσα από αυτό.
Η Π.Ν.Αιγαίου πρωτοπορεί και μάλιστα είναι η πρώτη Περιφέρεια που θεσμοθέτησε το Παρατηρητήριο Βιώσιμου Τουρισμού για όλο το Αιγαίο «μαντεύοντας» την σημαντικότητα της επιστημονικής διαχείρισης της τουριστικής ανάπτυξης του αρχιπελάγους. Είναι μια καινοτόμος ιδέα που εντάσσεται στον διετή στρατηγικό τουριστικό σχεδιασμό της Περιφέρειας και απαιτεί τη συνέργεια και τη συμμέτοχη όλων των Δήμων, όπως επισήμανε και ο Δ/ντης του Παρατηρητηρίου, επίκουρος καθηγητής Γιάννης Σπιλάνης.
Μέσα από την διαβούλευση και τον σχεδιασμό αναδείχθηκε η θέληση για την στροφή στον εναλλακτικό τουρισμό και στην ισχυροποίηση της ταυτότητας της περιοχής, μη λησμονώντας ότι το κάθε νησί έχει την διαφορετικότητα του και το ιδιαίτερο αποτύπωμα του. Όλα μπορούν να αποτελέσουν ένα σύνολο φτάνει όλοι να συνθέσουν, να συνεργαστούν, να ομονοήσουν στο κέλευσμα του Τουρισμού. Γιατί ο Τουρισμός είναι εθνική υπόθεση, όπως υπογράμμισε ο Γ.Γ του Υπουργείου Τουρισμού, Αναστάσιος Λιάσκος.
Στη γενική αξιέπαινη προσπάθεια, συστήνεται το Περιφερειακό Συμβούλιο Τουρισμού για να καταστεί ένα μηχανισμός διαβούλευσης με τη συμμετοχή περιφερειακών & τοπικών αρχών, της επιχειρηματικής και επιστημονικής κοινότητας με στόχο την επεξεργασία θέσεων και προτάσεων για την αποτελεσματική αναβάθμιση και ανάδειξη του τοπικού τουριστικού προϊόντος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κλείνοντας μετά από τους επαίνους που πρέπει να αποδοθούν στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ιδιαίτερα στην αρμόδια Αντιπεριφερειάρχη Λίτσα Φτακλάκη για την όλη παρουσία και σχεδιασμό, μπορεί να επισημανθεί μια αποστροφή λόγου του «τουριστικού» δάσκαλου Μιλτιάδη Λογοθέτη, «Η σημερινή συγκυρία με το διαμορφωμένο διεθνές περιβάλλον, που επηρεάζει άμεσα τον τουρισμό, και οι αδυναμίες που έχουν εκδηλωθεί στον τουρισμό μας σ΄ όλες τις φάσεις του τουριστικού κυκλώματος, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κατάσταση, που μας αναγκάζει να αναθεωρήσουμε το αναπτυξιακό μας πρότυπο για να επανακτήσουμε την ανταγωνιστικότητα του τουρισμού της περιοχής. Το νέο πρότυπο θα έχει ως κύριο μοχλό και πάλι τον τουρισμό, ένα τουρισμό όμως με ποιοτικά χαρακτηριστικά, που θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε νησιού, θα σέβεται και θα προστατεύει το φυσικό, πολιτιστικό, δομημένο και ανθρωπογενές περιβάλλον και θα αναπτύσσεται σίφωνα με τια αρχές της βιωσιμότητας στα όρια της φέρουσας ικανότητας κάθε τόπου».
Στην ιδέα αυτή προχωράει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και όπως λέει και ο Περιφερειάρχης «για τα νησιά μας που είναι ακριβά κοσμήματα, αλλά προσιτά στον επισκέπτη».
Λόγοι που συνηγορούν στο σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τη διαχείριση της τουριστικής ανάπτυξης
Πηγή: Χ.Κοκκώσης & Π.Τσάρτας. Η Βιώσιμη Τουρ. Ανάπτυξη και Περιβάλλον, 2001