Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου «κατασκευάζει» επιστημονικές έννοιες και μεταφέρει μάθηση…Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης, αρχιτέκτονας

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης, αρχιτέκτονας -Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου «κατασκευάζει» επιστημονικές έννοιες και μεταφέρει μάθηση…
-Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και ο Δήμος Ρόδου μετά από ένα εκπαιδευτικό ταξίδι τεσσάρων περίπου χρόνων, ολοκλήρωσαν το Σάββατο 13.12 το κύκλο ημερίδων συνεργασίας με τίτλο «την κατασκευή των επιστημονικών εννοιών και της μάθησης». Ήταν μια γόνιμη, γεμάτη σκέψεις και προτάσεις πορεία, ανάδειξης αξιών, στάσεων και διεπιστημονικότητας σε μια εποχή αφυδάτωσης.
Η τελευταία ημέρα μιας μεγάλης εκπαιδευτικής πορείας  έκλεισε με δύο διαλέξεις των: κ. Μιχάλη Σκουμιού, Επίκουρου Καθηγητή Π.Τ.Δ.Ε με τίτλο «Από το πεδίο των αντικειμένων στο πεδίο των ιδεών» και του κ. Φραγκίσκου Καλαβάση, Καθηγητή του ΤΕΠΑΕΣ με τίτλο «Το φράγμα της εκάστοτε εποπτείας».
Ο πρώτος ομιλητής  ανέλυσε τις φυσικές επιστήμες, ως στοιχείο συμμετοχής του πολίτη στα δρώμενα της πόλης μέσα από τις παρεχόμενες γνώσεις.  Μάλιστα, ενδεικτικά παρουσιάστηκε μια έρευνα συγκριτική για τις χώρες του ΟΟΣΑ, όπου η χώρα μας κατέχει από τις χαμηλότερες θέσεις στο πεδίο της αποδοτικότητας και του ποσοστού δεξιοτήτων των μαθητών. Αναφέρθηκε με έντεχνο τρόπο, ότι οι πειραματικές δεξιότητες ή δραστηριότητες διαθέτουν μια θετική και αρνητική προσέγγιση για το στίβο των ιδεών. Το δυσκολότερο είναι ο τρόπος εφαρμογής αυτών των δραστηριοτήτων, όπου επισημάνθηκε ότι υπάρχουν δύο τρόποι:  Μέσω του οπτικοακουστικού υλικού και μέσω της χρήσης μοντέλου.
Το οπτικοακουστικό υλικό αποτελεί ένα εργαλείο προώθησης γνώσεων  προβάλλοντας την επιχειρηματολογία των μαθητών (the uses of Argument) εδραιωμένη στον ισχυρισμό, στα αποδεικτικά στοιχεία, στο συλλογισμό. Ουσιαστικά γίνεται πρώτα η ερώτηση και μετά η εξήγηση  σε μορφή διαδικασίας σκάλας και με την παρουσίαση διαγραμμάτων και την εποικοδομητική αντιπαράθεση επιχειρημάτων μεταξύ των μαθητών.
Το μοντέλο στη διδασκαλία παρουσιάζεται: ως υποστήριξη μαθητών και δάσκαλου για την πρόβλεψη, ως συζήτηση της ομάδας και ως αξιολόγηση-αναθεώρηση ( η συγκριτική εικόνα μεταξύ αρχικού και τελικού μοντέλου).
Κλείνοντας, ο κ. Σκουμιός υπογράμμισε ότι οι ιδέες και τα αντικείμενα χρησιμοποιούν τη γέφυρα των φυσικών επιστημών για να μπορούν να προετοιμαστούν οι μαθητές για τις εξελίξεις του μέλλοντος. Το πείραμα στην εκπαιδευτική δραστηριότητα  βοηθάει τη σμίκρυνση της παπαγαλίας στα μαθήματα και αποδίδει γενικές πρακτικές γνώσεις για το αύριο των μαθητών.
Η δεύτερη ομιλία του κ.Καλαβάση έκρυβε μια ποιητική προσέγγιση των μαθηματικών μεταξύ συνεχόμενων δίπολων, όπως είναι: πεπερασμένο / άπειρον, διακριτό / συνεχές, μέρος / όλον, εποπτείας και λογικής. Η βασική έννοια των μαθηματικών είναι οι σχέσεις και μέσα από αυτές κατεδαφίζεται το όριο μεταξύ εποπτείας και λογικής. Η εποπτεία παρουσιάζεται ως παρουσία της σημασίας, διαφοροποιούμενο σημαίνον και αινιγματικό ή διεπιστημονικό σημαίνον.
Έγιναν σχετικές αναφορές στο γνωστό μαθηματικό Alexander Grothendieck (1928-2014) για την συναντίληψη μεταξύ διακριτού και συνεχούς στη μαθηματική θεωρία.
Μέσα από το γεωμετρικό τρίγωνο του Πυθαγόρα, το τρίγωνο του Pascal (θεωρία των πιθανοτήτων) και το γνωστό αφαιρούμενο  τρίγωνο από το συνολικό του Sierpinski, αναπτύχτηκε ένας διάλογος για τον τρόπο διαβίωσης εντός μοντέλων (τέλειων ή ατελών) με την συνύπαρξη αυτών εντός του σχήματος (fractal), όπου με τον διεθνή όρο φράκταλ (fractal, ελλ. μορφόκλασμα ή μορφοκλασματικό σύνολο) στα Μαθηματικά,  αλλά και σε πολλές επιστήμες ονομάζεται ένα γεωμετρικό ενδιάμεσο σχήμα που επαναλαμβάνεται αυτούσιο σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης, και έτσι συχνά αναφέρεται σαν "απείρως περίπλοκο".  
Για να κλείσει η ομιλία του ταξιδιού στον μαγευτικό κόσμο των μαθηματικών και της εποπτείας με τον τονισμό ότι η εποπτεία δεν ισχύει μόνο στα σχήματα, αλλά εμφανίζεται και στα μοντέλα, στις σχέσεις και παρουσιάζεται ως μια πολύπλοκη οικοδόμηση της νοημοσύνης και των ορίων της.
Για να καταλήξει εμφατικά ο ομιλητής με «Το φράγμα της εποπτείας σπάει την λογική και το φράγμα της λογικής από την εποπτεία»
Ήταν δύο υπέροχες ομιλίες που ολοκλήρωσαν την προσπάθεια επικοινωνίας της τοπικής κοινωνίας με το Ίδρυμα που σε μεγάλο ποσοστό έγινε επιτυχής. Ξεκίνησε το 2011 για να πραγματοποιηθούν 17 διαλέξεις, από 34 μέλη-καθηγητές όλων των ειδικοτήτων των Τμημάτων της Ρόδου. Ήταν πραγματικά ένα ταξί στην «Ιθάκη της Εκπαίδευσης» που γέμισε το Ακταίον, που άπλωσε τις γνώσεις, που άφησε ένα θετικό παιδαγωγικό αποτύπωμα. Περιμένουμε τη συνέχεια με ενδιαφέρον…γιατί η δια βίου μάθηση είναι το αντίδοτο στην άγνοια και στη μετριότητα της εποχής.
Ευχές και πάντα διαφυγή μέσα από τη γνώση.
Υ.Γ. Το άρθρο ενέχει ελεύθερη μεταφορά των λεγόμενων των ομιλητών και κάθε απόκλιση είναι θεμιτή.