Ύστερα από κάθε μεγάλη φυσική καταστροφή που συντελείται στη χώρα μας, ακούμε τους πολίτες να διαμαρτύρονται για την απουσία ή την ολιγωρία του κράτους στα γεγονότα που συνέβησαν. «Που είναι το κράτος όταν το χρειαζόμαστε;», είναι το βασικό ερώτημα που ακούγεται από τα χείλη τους.
Πράγματι, σύμφωνα με όσα έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια, το κράτος φαίνεται ανήμπορο να προστατέψει τόσο τους πολίτες όσο και τις περιουσίες τους από την οποιαδήποτε καταστροφή. Σε φωτιές, πλημμύρες, χιονοπτώσεις δεν υπήρξε γεγονός που να μην ταλαιπωρηθήκαμε, να μην χάσαμε το βιος μας και σε κάποιες που να μην θρηνήσαμε θύματα.
Αυτό το κράτος που σε άλλες χώρες μοιάζει με προστατευτικό κηδεμόνα και νοιάζεται για τους πολίτες του, στη χώρα μας είναι μονίμως απών και αποτελεί θέμα συγκυρίας να προλάβει το κακό. Τις περισσότερες φορές πηγαίνει πάνω απ τα συντρίμμια, καταγράφει ζημιές και δίνει υποσχέσεις τις οποίες δεν τηρεί καν στο ακέραιο.
Έχουμε φτάσει στο σημείο το κράτος να εξαρτάται από το φιλότιμο των πολιτών και όσων συνειδητοποιημένων λειτουργών του έχουν απομείνει. Τα υπόλοιπα λειτουργούν με μια τυχαιότητα, μια προχειρότητα, μια εγκληματική αμέλεια.
Το να χαθεί ο έλεγχος σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις είναι ως ένα σημείο αναμενόμενο. Το να βρισκόμαστε όμως πάντα πίσω από τις καταστάσεις, ενώ τις περισσότερες φορές τις περιμένουμε, δεν δικαιολογείται και δεν υπάρχει πλέον κανένα ελαφρυντικό.
Κάθε καλοκαίρι έχουμε ή δεν έχουμε πρόβλημα με τις πυρκαγιές σε όλη την επικράτεια; Τι ακριβώς κάνουμε για να τις προλάβουμε; Το να ακούμε ότι δόθηκαν χρήματα για πυρασφάλεια και πυροπροστασία, ενώ έχουμε καιεί, δεν μας λέει απολύτως τίποτα. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο καταστροφικό με τις άλλες φορές. Χάσαμε τα δάση μας, τα ζώα μας, το φυσικό μας πλούτο, τις περιουσίες μας.
Δεν τον θέλουμε τον εκάστοτε υπουργό να γυρνάει και να μοιράζει αποζημιώσεις. Δεν θέλουμε άλλες αποζημιώσεις. Θέλουμε να νιώθουμε ασφαλείς μέσα στη χώρα μας. Να γνωρίζουμε ότι υπάρχει πλάνο σε περίπτωση που γίνει το κακό. Να ξέρουμε ότι υπάρχει κάποιος επικεφαλής που συντονίζει, με γνώσεις, με συνέπεια και μακριά από τους παράγοντες που για να δικαιολογήσουν την παρουσία τους μόνο κακό κάνουν.
Θέλουμε ένα κράτος σύγχρονο, που να μπορεί να εκμεταλλευτεί τις νέες τεχνολογίες και το νέο έμψυχο δυναμικό αυτής της χώρας, το οποίο είναι απόλυτα εξοικιωμένο με αυτές. Δεν μπορεί στην εποχή όπου τα κινητά τηλέφωνα κάνουν σχεδόν τα πάντα, το κράτος να λειτουργεί ακόμα με στυλό και μολύβι.
Η πρόληψη είναι ακόμα λέξη άγνωστη για τον κρατικό μηχανισμό. Γίνεται και αυτή στα πλαίσια της προχειρότητας που χαρακτηρίζει όλο αυτό το οικοδόμημα των ημετέρων, των κηφήνων, των ανίκανων να διαχειριστούν τις τύχες μας. Γιατί ακόμα και σήμερα λειτουργούν οι γνωριμίες, οι υπόγειες συμφωνίες και τα κομματικά κοπάδια. Ακόμα αναζητούμε τι εστί αξιοκρατία και ποιος την εφαρμόζει καλύτερα.
Αν δεν αλλάξουμε ρότα, δεν πρόκειται να διορθωθεί τίποτα. Το κράτος χρειάζεται δομικές αλλαγές. Στα σχολεία, στους οργανισμούς αυτοδιοίκησης, στις υπηρεσίες, στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Και δεν εννοούμε απαραίτητα αλλαγές υποδομών, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν. Εννοούμε αλλαγή νοοτροπίας και πιο ευέλικτη προσαρμογή στην πραγματικότητα.
Η κλιματική κρίση που τόσο εύκολα την επικαλούνται τα κυβερνητικά χείλη, δεν είναι το φάρμακο για κάθε ασθένεια. Η κλιματική κρίση είναι εδώ για να μας υπενθυμίσει πόσο σημαντικό είναι το περιβάλλον στην επιβίωσή μας. Άρα η εφαρμογή ενός πιο οικολογικού προγράμματος πολιτικών δεν αποτελεί πλέον πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα.
Είναι καιρός να σοβαρευτούμε όλοι μας. Πολίτες και κράτος. Αυτό το κακόγουστο έργο που ζούμε μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ολική καταστροφή. Ή θα το φτιάξουμε από την αρχή σωστά ή να αφεθούμε στα χέρια της μοίρας και να σταματήσουμε να ελπίζουμε σε κάτι καλύτερο. Διότι ως γνωστόν η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς.
--
Thanos ZELKAS, MS PhD Candidate, University of Athens Chief Executive Officer mob: (0030) 693 6607777