Πασχάλιον Μήνυμα 2020
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΡΟΔΟΥ
ΚΥΡΙΛΛΟΣ
διὰ τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ Μητροπολίτης τῆς Ἁγιωτάτης Μητροπόλεως Ῥόδου, πρὸς τὸν ἱερὸν Κλῆρον καὶ τὸν φιλόχριστον Λαὸν τῆς καθ̉ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
«Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καὶ πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα»[1].
Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ
Ἀναστάσεως ἡμέρα. Πάσχα Κυρίου Πάσχα. Τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἑορτάζουμε, τά νικητήρια παιανίζουμε καί οἰκειοποιούμενοι τή λιγυρόφθογγο φωνή τοῦ Ὑμνῳδοῦ μυριόστομα ψάλλουμε, διακηρύσσοντας καί ἀναζωπυρώνοντας τήν πίστη καί τήν ἐλπίδα μας· «Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τὴν καθαίρεσιν, ἄλλης βιοτῆς, τῆς αἰωνίου ἀπαρχήν, καὶ σκιρτῶντες ὑμνοῦμεν τὸν αἴτιον, τὸν μόνον εὐλογητὸν τῶν Πατέρων, Θεὸν καὶ ὑπερένδοξον»[2].
Ἀλλ᾿ ὁ ἐφετινός ἑορτασμός εἶναι τελείως διαφορετικός ἀπό ὅλους τούς προηγούμενους, πού ὡς Χριστιανοί Ὀρθόδοξοι βιώσαμε. Ἡ ἐπελθοῦσα ὡς μάστιγα παγκόσμια πανδημία καί τά ἐξ ἐκείνης μέτρα προσδιορίζουν τήν ἑορταστική ἀναστάσιμη ἔκφρασή μας. Ἐμεῖς οἱ Κληρικοί, τελοῦντες τὰ τῆς λατρείας μας κλειδωμένοι στούς Ναούς μας, βιώνουμε τήν ἰδιότυπη μοναξιά μας καί ἐσεῖς, ὁ λαός μας, οἱ ἄνθρωποί μας, στόν κατ᾿ οἶκον περιορισμό σας, εἶστε ἀπομακρυσμένοι, κατά τήν πασχάλια τούτη ἀνοιξιάτικη νύκτα, ἀπό τόν φυσικό γιά κάθε Ὀρθόδοξο Χριστιανό χῶρο, τόν ἱερό Ναό.
Παράξενη ἡ ἐνεστῶσα πραγματικότητα. Ἄνθρωποι μόνοι στά σπίτια τους, στά νοσοκομεῖα, στίς μονάδες ἐντατικῆς θεραπείας, ἀποκομμένοι βίαια ἀπό ἀγαπημένα πρόσωπα, ἀπό τήν κοινωνία, εἶναι χαρακτηριστικά αὐτῆς τῆς πανδημίας. Ἡ ἀπομόνωση μπροστά στήν ἀπειλή καί τόν φόβο, ἡ διακοπή τῆς φυσιολογικῆς καθημερινότητας τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἀκύρωση τοῦ τρόπου, μέ τόν ὁποῖο ἐπιχειροῦμε νά κατανοήσουμε τή ζωή καί τόν θάνατο, εἶναι ἀπό τίς χειρότερες συνέπειες τῆς νόσου. Πέρα ἀπό τόν θάνατο, τήν οἰκονομική παράλυση, τήν ἀνεργία, τήν ταραχή πού προκαλεῖ στό διεθνές σύστημα, ὁ νέος κορωνοϊός πληγώνει βαθειά καί ὅσους δέ θά νοσήσουν, ἀνατρέποντας τήν καθημερινότητα ὅλων, διαταράσσοντας συμπεριφορές, τελετουργίες καί νοοτροπίες αἰώνων. «Ὁ ἐγκλεισμός τῶν πιστῶν σέ ὅλο τόν κόσμο αὐτές τίς μέρες ἀναδεικνύει τό μνημειῶδες, ἱστορικό μέγεθος τῆς ἀνατροπῆς»[3].
Σήμερα, λοιπόν, μέσα σέ τούτη τή γεμάτη ἀπό ἀπορία καί κατήφεια καινοφανῆ ἐμπειρία μας, ὅπου ἡ σκιά τῆς νόσου καί τῆς ἐξ ἐκείνης ἀπειλῆς τοῦ θανάτου ἁπλώνεται βαρειά καί δυσκάθεκτος στά πέρατα τῆς οἰκουμένης, ἑορτάζουμε τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ὁ Χριστός ἀνέστη, τό φῶς ἀνέτειλε ἀπό τό κενό μνημεῖο καί διαυγάζει φωτίζοντας τά πέρατα. Ἐκεῖνος ἐμφανίζεται στίς Μυροφόρες γυναῖκες εὐαγγελιζόμενος τή χαρά, παρουσιάζεται στούς τρομαγμένους Μαθητές δίνοντάς τους τήν εἰρήνη, συναντᾶ τόν καθένα ἀπό μᾶς καί ἀπαντᾶ στήν ἀπορία του μέ τόν λόγο πού ἀπηύθυνε στή Μάρθα, πού θρηνοῦσε γιά τόν θάνατο τοῦ Λαζάρου: «Ἐγώ εἶμαι ἡ ἀνάσταση καί ἡ ζωή· ἐκεῖνος πού ζεῖ καί πιστεύει σέ ἐμένα, κι ἄν πεθάνει, θά ζήσει· καί καθένας πού ζεῖ καί ἐμπιστεύεται ἐμένα δέν θά πεθάνει ποτέ[4]», ὑποβάλλοντας ταυτόχρονα τήν ἐρώτηση: «Πιστεύεις τοῦτο;[5]».
Ποιά ἀπάντηση μποροῦμε ἐμεῖς νά δώσουμε σήμερα, ἐν μέσῳ ἐποχῆς κορωνοϊοῦ, στό ἐρώτημα τοῦτο τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ; Γιά τόν Χριστιανό, πίστη σημαίνει ὅτι πιστεύεις σέ κάποιον, ὄχι σέ κάτι. Τό ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἡ παρουσία Του μέσα στήν ἱστορία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου, ἀποτελοῦν τήν ἀφετηρία τῆς ἐμπιστοσύνης μας στό Πρόσωπό Του, προσδιορίζουν τό σημεῖο συνάντησης μαζί Του, νοηματοδοτοῦν μιά σχέση προσωπική, δηλαδή οὐσιαστική, ἡ ὁποία ἔχει τή δυνατότητα ὑπερβάσεως καιρῶν καί χρόνων καί καταστάσεων, γιατί «Νεοποιεῖ τοὺς γηγενεῖς, ὁ Πλαστουργὸς χοϊκὸς χρηματίσας»[6] καί, κατά τήν ἀξιωματική ἔκφραση τῆς ὁμολογίας μας, ἔκανε τά πάντα «δι᾿ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν»[7], τήν προσωπική δηλαδή καί κοινωνική μας ὁλοκλήρωση στά πλαίσια τῆς Βασιλείας Του, τῆς νέας πραγματικότητας πού ἔφερε στόν κόσμο καί τόν ἄνθρωπο, ἡ ὁποία καταργώντας τόν ἔσχατο ἐχθρό, πού εἶναι ὁ θάνατος, ἀκυρώνει καί καταργεῖ ὅλους τούς προπομπούς καί συνοδούς του.
Ἑπομένως, τήν παροῦσα πραγματικότητα τῆς κρίσεως ἐξ αἰτίας τῆς πανδημίας, ὡς Χριστιανοί, μέλη τίμια τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, χρειάζεται νά τή δοῦμε ὡς μιά εὐκαιρία νά παλέψουμε μέ τήν πίστη μας, ὡς μιά εὐκαιρία νά ἀναθεωρήσουμε τή σχέση μας μέ τόν Θεό μας καί τόν συνάνθρωπό μας. Ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα δέν εἶναι ἕνα «θρησκευτικό ἔθιμο», δέν ἐξαντλεῖται στό ἐξωτερικό περίβλημά του, ὅσο καί ἄν αὐτό μᾶς συγκινεῖ καί συνεργεῖ στό νά ἐκφράσουμε τό Πασχάλιο βίωμά μας. Εἶναι ἡ πρόσκληση τῆς Ἐκκλησίας γιά μιά ἐπανατοποθέτηση ἀξιῶν καί πραγμάτων στή ζωή μας, ἀποτελεῖ τήν εὐκαιρία γιά τήν ὑπέρβαση κάθε δεδομένου καί αὐτονόητου, κάθε δηλαδή ὀσμῆς θανάτου στήν ὕπαρξή μας.
Δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι μέσα στήν ἀναθεώρηση αὐτῶν τῶν σχέσεων καί πραγμάτων θά ἔλθουμε σέ ἐπαφή μέ τή μοναξιά πού ὑπάρχει στή ζωή μας, τό κενό πού βιώνουμε, τό ἀνεκπλήρωτο τῆς ὑπάρξεώς μας. Αὐτή ἡ μοναξιά φαίνεται σήμερα ἐντονώτερη ἐξαιτίας τῶν περιοριστικῶν μέτρων τῆς πολιτείας. Ἀλλά χρειάζεται νά γνωρίζουμε ὅτι ὁ Χριστός γνωρίζει τήν ὑπαρξιακή μοναξιά τῆς ἀνθρωπότητας, γιατί τή βίωσε ἔντονα, ἰδιαίτερα τίς ὧρες πρίν τή Σταύρωση καί πάνω στόν Σταυρό. Ἐκεῖνος σηκώνει στούς ὤμους Του τήν κατάντια τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως καί ἔρχεται ὡς Λυτρωτής, «θανάτῳ θάνατον πατήσας», νά σώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν Ἅδη, ἀπό τήν ἀπόλυτη μοναξιά τοῦ θανάτου, καί νά τόν φέρει σέ μιά νέα ζωή, ὅπου δεσπόζει ἡ ἀγάπη Του, τό ἀνέσπερο Φῶς τῆς Ἀναστάσεώς Του. Αὐτή ἡ παραδοχή ἀποτελεῖ καί τήν ἀφετηρία τῆς ἐλπίδας μας ὅτι θά βγοῦμε ἀπό τό σκοτάδι αὐτῆς τῆς κρίσης.
Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.
Ὁ ἱστορικός χρόνος πού μᾶς δίνεται νά διανύσουμε ὡς ἄνθρωποι εἶναι πολύ ἐλάχιστος γιά νά χωρέσει μέσα σ᾿ αὐτόν τό πλήρωμα τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ. Μέσα ὅμως σ᾿ αὐτόν μπορεῖ νά δώσουμε τό δικό μας προσωπικό παρόν, γιά ἕνα καλύτερο σήμερα, γιά ἕνα αἰσιόδοξο αὔριο, γιά τήν μετακορωνοϊό ἐποχή, πού σύντομα θά ἔλθει. Μέ τήν πεποίθηση ὅτι ὁ καθημερινός ἀγῶνάς μας δέν εἶναι χίμαιρα καί οὐτοπία. Μέ τήν διάθεση γιά ἀγῶνα πνευματικό, ὡς ἄνθρωποι πίστεως στόν Ἀναστάντα Κύριο, μέ ἀγάπη πρός Αὐτόν καί τόν συνάνθρωπο, μέ σεβασμό στίς ἀξίες, τά ἰδανικά καί τίς παραδόσεις μας.
Χριστός ἀνέστη, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.
Εὐχόμαστε τὸ ἀνέσπερο φῶς τῆς Ἀναστάσεως νὰ λάμψει στὶς καρδιὲς ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Νά διαλύσει τό σκοτάδι τῆς ἐνεστώσης πανδημίας ἀλλά καί κάθε κοσμικό σκοτάδι πού ταλαιπωρεῖ τή σύγχρονη ἀνθρωπότητα. Νά διασκεδάσει τή νύκτα τῆς κατήφειας καί τῆς θλίψης πού σέ πολλούς ἀνθρώπους κυριαρχεῖ. Νά διασκεδάσει μαζί μέ κάθε μοναξιά καί τήν ἰδιότυπη μοναξιά τῶν ἡμερῶν μας καί νά φωτίσει τήν ὕπαρξή μας γιά νά γίνει καί ὁ κόσμος μας φωτεινός καί χαρούμενος, ὅπως πραγματικά τόν ὁραματιζόμαστε.
Χρόνια πολλά, εὐλογημένα καί γεμάτα ἀπό τό φῶς τῆς χάριτος τοῦ Ἀναστάντος Σωτῆρος Χριστοῦ.
Ἅγιον Πάσχα τοῦ δισχιλιοστοῦ καὶ εἰκοστοῦ σωτηρίου ἔτους
Διάπυρος πρὸς Χριστὸν Ἀναστάντα εὐχέτης πάντων ἡμῶν.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
†Ο ΡΟΔΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΣ
[1] Ἰωάν. 11, 26.
[2] Βʹ Τροπ. ζʹ ᾠδῆς Κανόνος τοῦ Πάσχα.
[3] Ἀπό ἄρθρο τοῦ Νίκου Κωνσταντάρα στήν Καθημερινή (12-4-2020).
[4] Ἰωάν. 11, 26.
[5]Ἰωάν. 11, 26.
[6] Αʹ Τροπ. εʹ ᾠδῆς Κανόνος τοῦ Μ. Σαββάτου.
[7] Σύμβολο τῆς πίστεως.
