Παράδοση και εκσυγχρονισμός, του Θάνου Ζέλκα

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ-Τις τελευταίες δεκαετίες που διανύσαμε υπήρξε μια συντονισμένη προσπάθεια να αναβαθμιστούμε ως έθνος, από την άποψη του εκσυγχρονισμού και μιας πιο μοντέρνας εκδοχής που θα μας εξομοίωνε με τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς. Η προσπάθεια αυτή έγινε κάπως ασυνάρτητα και βεβιασμένα με αποτέλεσμα να χάσουμε μέρος της ταυτότητάς μας. Για κάποιο λόγο η παράδοση και τα ήθη μας μπήκαν στο περιθώριο ως “βαρίδια” της εξέλιξης.

-Η γεωγραφική μας θέση ήταν πάντα μια αιτία των εσωτερικών μας αναζητήσεων σχετικά με το που ανήκουμε. Είμαστε κομμάτι της Ανατολής ή της Δύσης; Κι αυτό το δίλημμα πολλές φορές υπήρξε καταστροφικό στη λήψη σοβαρών αποφάσεων. Ακόμα και σήμερα που δηλώνουμε σε όλους τους τόνους ότι “ανήκομεν εις την Δύσιν”, βαθιά μέσα μας δεν έχουμε ξεπεράσει τις εσφαλμένες ανατολικές μας πεποιθήσεις.

 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αντίληψη για τη θέση της Γυναίκας μέσα στην κοινωνία μας. Μπορεί μεν στα μεγάλα αστικά κέντρα οι γυναίκες να διεκδικούν ισάξια με τους άνδρες θέσεις και αξιώματα και να καταφέρνουν σημαντικά επιτεύγματα, εντούτοις όμως σε μια ευρύτερη αντίληψη δεν έχουμε φύγει από την εικόνα που θέλει τη γυναίκα στην κουζίνα και στο μεγάλωμα των παιδιών. Υπάρχουν ακόμα και σήμερα αντιλήψεις που θεωρούν υποτιμητικό για τον άνδρα να εργάζεται η σύζυγός του. Κι αν δεν είχαμε βιώσει τη βαθειά οικονομική κρίση που ανάγκασε την εξεύρεση πιο ριζοσπαστικών λύσεων, οι γυναίκες θα βρίσκονταν σε δεινότερη μοίρα.

 

Και δεν είναι μόνο αυτό. Είναι πολύ περισσότερες ριζωμένες αντιλήψεις που δεν δικαιολογούν πολλά απ’ αυτά που φανταζόμαστε ότι είμαστε. Το μεγάλο ερώτημα είναι που πραγματικά στοχεύουμε ως λαός, ως έθνος, ως οντότητες αυτής της χώρας. Και ένα άλλο μεγάλο ερώτημα είναι αν μπορέσουν να συνυπάρξουν δύο διαφορετικοί κόσμοι μέσα σ’ ένα εκ φύσεως αντιδραστικό DNA.

 

Οι λαοί της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης έχουν εντελώς διαφορετικά βιώματα και παραδόσεις από τις δικές μας. Δεν έχουμε κοινές αφετηρίες με αυτούς και είναι απόλυτα λογικό. Ούτε ο απόλυτος εκσυγχρονισμός αποτελεί μια ασφαλή επιλογή αλλά ούτε η δογματική προσκόλληση σε εθνικοκεντρικές πεποιθήσεις.

 

Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης, τουλάχιστον όπως το συνέλαβαν οι μεγάλοι οραματιστές της, δεν προέβλεπε ισοπέδωση της ιστορίας και της παράδοσης του κάθε λαού. Αντιθέτως είχε ως στόχο να αμβλύνει τις διαφορές και να φέρει κοντά τους λαούς, σεβόμενος ο ένας τη διαφορετικότητα του άλλου.

 

Υπάρχει φυσικά και μια μεγάλη ειδοποιός διαφορά μεταξύ ημών και των χωρών της υπόλοιπης Ευρώπης. Η χώρα μας είναι σχεδόν αποκομμένη από τον κεντρικό κορμό. Γύρω της υπάρχουν ανοιχτές πληγές που σε κάθε ευκαιρία λειτουργούν ως καταλύτης σε μια εν δυνάμει έκρηξη. Είμαστε η χώρα που αναγκάζεται λόγω των συνθηκών να δαπανά ετησίως ένα μεγάλο μέρος του ΑΕΠ της ώστε να διασφαλίζει την εθνική της ασφάλεια. Άρα είμαστε ανά πάσα στιγμή σε πολεμική ετοιμότητα όχι για να επεκταθούμε αλλά για να διατηρήσουμε τα κεκτημένα.

 

Προφανώς και θα ήταν ευχής έργο να ζούσαμε σε μια “ήσυχη” γειτονιά και να μπορούμε να σχεδιάζουμε αναπτυξιακές πολιτικές και μακρόπνοα έργα. Όμως η πραγματικότητα είναι άλλη και σύμφωνα με αυτήν οφείλουμε να πορευτούμε. Είναι η ίδια πραγματικότητα που δεν μας αφήνει να αφεθούμε στο αφήγημα της Δύσης.

 

Σε αυτές μας όμως τις αναζητήσεις είναι λαθεμένη η πεποίθηση ότι η παράδοσή μας αποτελεί τροχοπέδη της εξέλιξης. Απομονώνοντάς την κάνουμε διπλό κακό στη χώρα μας. Πρώτον γιατί χάνουμε την εθνική μας ταυτότητα και δεύτερον γιατί αφήνουμε σε κακόβουλους γείτονες να διεκδικούν με το χειρότερο τρόπο την εθνική μας κληρονομιά.

 

Στα χρόνια που έρχονται και που θα είναι ιδιαίτερα δύσκολα, οι μόνοι ασφαλείς πυλώνες για να στηριχθεί το έθνος μας είναι ο πολιτισμός και η παράδοση. Οτιδήποτε άλλο θα καταρρεύσει και θα μας οδηγήσει σε μεγάλες εθνικές περιπέτειες. Ας το έχουν υπόψη όλοι αυτοί που θα κληθούν να πιάσουν το τιμόνι της χώρας και να χαράξουν τη νέα πορεία της.

 

 

--

Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...