Οι Μενετιάτες στα βουνά της Ζήρειας...Tου Μανώλη Δημελλά

Μια εκδρομή είναι πάντα η αφορμή, έτσι, δίχως λόγο, να μοιάζει με ένα σπάνιο έγκλημα, μακριά από κίνητρα! Μονάχα για να αγγίξουμε τον ήλιο, να χαρούμε τα αυθεντικά χρώματα και να αναπνεύσουμε παγωμένο, καθαρό αέρα.
Ξεκινήσαμε το πρωί της περασμένης Κυριακής, 23 Απρίλη, από το Πειραιά, καταφέραμε να γεμίσουμε το καινούριο πούλμαν του φίλου Σούλη και πήραμε το δρόμο για το Μωριά. Κάναμε μια μικρή στάση στον  Ισθμό και τραβήξαμε για το ψηλότερο βουνό της Κορινθίας, τη Ζήρεια. Το βουνό του Ερμή, που μάλλον του μοιάζει κιόλας. Έτσι φιλόξενο και καταπράσινο, μάς άρπαξε στην αγκαλιά του.
Τραβήξαμε ψηλά, στο διάσημο μοναστήρι του Αγίου Βλασίου που βρίσκεται λίγο παραπάνω από τα Άνω Τρίκαλα. Πρόκειται για μια γυναικεία μονή που έχει πλούσια θαυματουργική παράδοση.
Ο Άγιος Βλάσιος, ο οποίος σύμφωνα με το συναξάριο του, θεωρείται ο θεραπευτής των νοσημάτων του λαιμού και του λάρυγγα, αλλά και ο σπουδαίος γιατρός για τις βαριές ασθένειες, σύμφωνα με τις διηγήσεις των κατοίκων των Τρικάλων, οι οποίοι μαρτυρούν ακόμη και θεραπείες άρρωστων ζώων. Το γεγονός αυτό γίνεται φανερό από τα πάμπολλα αφιερώματα των πιστών, τα οποία κοσμούν τη θαυματουργή εικόνα του, αλλά και από το ότι κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού εκατοντάδες προσκυνητές προσέρχονταν από ολόκληρη τη περιοχή, για να τελέσουν στη μονή τις οικογενειακές τους λειτουργίες και ταυτόχρονα να πραγματοποιήσουν το τάμα τους, το οποίο παλαιότερα ήταν να κοιμηθούν στο δάπεδο του ναού για να λάβουν την ευλογία του θαυματουργού αγίου και να θεραπευτούν από τις ασθένειές τους.
Στη συνέχεια σταθήκαμε και περπατήσαμε στα Άνω Τρίκαλα. Αυτές οι πρώτες ημέρες τις Άνοιξης, κυριολεκτικά ξεσήκωσαν τα μάτια και τη διάθεση μας! Το παρατημένο αρχοντόσπιτο της οικογένειας Νοταρά, καθώς και αυτό των Δασαίων, μάς απογοήτευσαν, όμως η προσεκτική αναπαλαίωση αρκετών κτισμάτων που χρησιμοποιούνται για ξενώνες, δείχνει ότι ευτυχώς, υπάρχουν εκείνοι που δεν ξεχνούν, και τιμούν τη καταγωγή τους και την κληρονομιά μας.
Η βόλτα εξακολουθούσε χαλαρή και προς το μεσημέρι, αφού βγάλαμε μαχαίρια και σακούλες, με αφορμή  
τα χόρτα, που γυάλισαν από μακριά. Στη συνέχεια ακολουθήσαμε το τελετουργικό και τρυπώσαμε σε μια ταβέρνα, στην είσοδο από τα μεσαία Τρίκαλα. Η τοπική κουζίνα του κάθε τόπου είναι ανεπανάληπτη, ξεχωρίζει, όταν δεν προσπαθεί να αντιγράψει, ούτε να γίνει κάτι άλλο, από αυτό που πραγματικά είναι. Χορτάσαμε και ξεκινήσαμε το κατέβασμα, επόμενη στάση που αλλού, στο Ξυλόκαστρο, εκεί πάνω στην ατέλειωτη παραλία. Είναι η θάλασσα, η ρουφιάνα, κάπως μαγικά φέρνει και γεμίζει εικόνες από το δικό μας ξεχωριστό νησί, που μπορεί να μην το λέμε, όμως έχει αλυσοδέσει το μυαλό μας.
Πολλά έχουν γραφτεί και για αυτό τον τόπο, που θυμίζει λίγο τα δικά μας Πηγάδια, είναι αυτά τα τσιμέντενια πολυόροφα, που τα γλύφει το κύμα και προκαλούν θλίψη στον ανίδεο περαστικό και πονοκέφαλο σε εκείνους που μιλούν για τουριστικά σχέδια και σενάρια, ενώ ποτέ δεν φρόντισαν να κοιτάξουν κατάματα τις δυνατότητες του τόπου μας.
Όσο περπατάμε ο παραλιάκος μοιάζει ατέλειωτος, συνηθίζουμε την κακοφτιαγμένη πρόσοψη της πόλης, στεκόμαστε στις μικρές λεπτομέρειες. Να ο θερινός κινηματρογράφος και μια φανταστική προβολή παρέα με όλους εκείνους που λάτρεψαν το Ξυλόκαστρο μας ξεσηκώνει. Είναι ο Άγγελος Σικελιανός με τη σύζυγο του Εύα Πάλμερ, που έχτισαν μια πανέμορφη εξοχική κατοικία στην άκρη του Πευκιά προς το μέρος της Συκιάς, όπου κατά καιρούς φιλοξενήθηκαν οι φίλοι τους. Αρκετές σπουδαίες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Δημήτρης Μητρόπουλος, ο Μανώλης Καλομοίρης, η ιέρεια του χορού Ισιδώρα Ντάνκαν, η Κατίνα Παξινού, ο Αλέξης Μινωτής, η Μαρίκα Κοτοπούλη, ο Γιάννης Γρυπάρης, ο Βάσος Κανέλλος και πολλοί άλλοι. Λάτρης της Συκιάς και του Πευκιά ήταν ακόμη και ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, έτσι γράφουν οι ντόπιοι συγγραφείς που κρυφοκαμαρώνουν για τον τόπο τους.
Το 1919,  το Ξυλόκαστρο που ήταν γνωστό για την σταφίδα του, έγινε και επίσημα η θερινή διαμονή των ξένων. Από την εποχή αυτή αλλάζει όψη και αρχίζει να γίνεται μια θαυμάσια λουτρόπολη. Βασιλείς, πρωθυπουργοί, διάσημοι ηθοποιοί, φημισμένοι καλλιτέχνες, ονομαστές οικογένειες από ολόκληρη την Ελλάδα, κάθε καλοκαίρι παραθέριζαν στο Ξυλόκαστρο που θεωρούνταν τότε το πρώτο τουριστικό μέρος της χώρας. Περασμένα μεγαλεία...
Νύχτωσε και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής, η Αθήνα σφάνταζε και από μακριά έδειχνε ένα τεράστιο Λούνα Πάρκ. Εμείς σα να ξεφύγαμε για λίγο από το τσίρκο, και γυρίζαμε λυσσασμένοι από το πολύ φως, πίσω στα στενά κλουβιά μας, πιάσαμε κουβέντα. Μα και πάλι για τη Κάρπαθο, συγκρίναμε αυτά που είδαμε και μελετούσαμε τα δικά μας "ρόδινα ακρογιάλια"... Ο γεννηθείς στη φυλακή, τη φυλακή θυμάται...πετάχτηκε κάποιος από τα πιο πίσω καθίσματα και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους...
Με να που ε λιώνου με τόσο ήλιο (για τα χιόνια), ξέμεινε η απορία μιας συνταξιδιώτισσας, όσο γυρνάς τόσο περισσότερο μαθαίνεις να εκτιμάς το δικό σου μικρό σταυλάκι...