Μπορεί η κοινωνία μας να είναι νικήτρια στις επόμενες εθνικές εκλογές;
Άρθρο – παρέμβαση του Αντώνη Αποστολίδη
Την Κυριακή 9 Ιουνίου είχαμε και στη χώρα μας εκλογές για την ανάδειξη των εκπροσώπων μας στο Ευρωκοινοβούλιο. Μία εκλογική διαδικασία που ελάχιστα θύμισε εκλογές άλλων εποχών, στην οποία η κοινωνία μας ουσιαστικά γύρισε την πλάτη με συμμετοχή μόλις στο 40%. Εύκολα η πρώτη ανάγνωση είναι η τεράστια αποχή, ενώ σε δεύτερο χρόνο τα εκλογικά ποσοστά των κομμάτων αναδεικνύουν νικητές και ηττημένους. Η τρίτη, και πιο σημαντική ίσως διαπίστωση, είναι πως άλλη μια εκλογική διαδικασία είναι παρελθόν, και η κοινωνία μας έχασε ακόμα μια ευκαιρία να βγει ωφελημένη και να είναι αυτή η νικήτρια των εκλογών.
Η τεράστια αποχή δείχνει πως η συντριπτική πλειοψηφία του εκλογικού σώματος θεωρεί, για μια σειρά από λόγους που έχουν εξαντλητικά αναλυθεί τις τελευταίες ημέρες, πως το υπάρχον πολιτικό σκηνικό, με πρώτη τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει απογοητεύσει τους ψηφοφόρους, ενώ παράλληλα δεν πείθονται από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις ώστε να τις επιλέξουν με τη ψήφο τους ως εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Το μόνο που μετριάζει το ποσοστό αποχής είναι η επιλογή μερίδας ψηφοφόρων να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους μέσω «ψήφου διαμαρτυρίας», με επιλογή στην κάλπη μικρών κομμάτων. Κυρίαρχη επιλογή ψήφου διαμαρτυρίας δυστυχώς είναι η επιλογή ακροδεξιών και παραθρησκευτικών μορφωμάτων από παραδοσιακούς συντηρητικούς ψηφοφόρους. Κατά συνέπεια, ωφελημένοι και νικητές των Ευρωεκλογών στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Λύση, η Νίκη και η Φωνή Λογικής. Αυτό από μόνο του αποτελεί τεράστιο ζήτημα που θα αποτελέσει αντικείμενο αυτοτελούς αρθρογραφίας μου το επόμενο διάστημα με αφορμή και τις επερχόμενες εκλογές στη Γαλλία.
Ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, όλα τα υπόλοιπα κόμματα, και ειδικά όσα αυτοπροσδιορίζονται στον Αριστερό και Προοδευτικό χώρο, οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να προβληματιστούν με το αποτέλεσμα. Είναι πλέον κυρίαρχη πεποίθηση της κοινωνίας πως τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα του αριστερού και προοδευτικού φάσματος αδυνατούν, στην υπάρχουσα μορφή, να δώσουν στην κοινωνία την φρέσκια, νέα, ισχυρή και πειστική αριστερή και προοδευτική πρόταση που αποζητά.
Ακούγεται εξαιρετικό να συμβεί κάτι τέτοιο, έχει όμως μια προϋπόθεση: ένα πολιτικό φορέα, πολυσυνθετικό, πολυδιάστατο και με ξεκάθαρη αριστερή/προοδευτική κυβερνητική προοπτική, ο οποίος να εκφράζει την κοινωνική πλειοψηφία, να προτάσσει λύσεις στα προβλήματά της και να βελτιώσει ουσιαστικά τη ζωή όλων, χωρίς αποκλεισμούς. Επιπλέον, ο φορέας αυτός θα πρέπει να μην έχει βαρίδια του παρελθόντος, τόσο σε στελεχιακό δυναμικό με «αμαρτωλό» βιογραφικό, όσο και σε σκανδαλώδεις δανειακές κομματικές υποχρεώσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Η επιλογή μιας φυσιογνωμίας που θα αναλάβει τα ηνία και θα ηγηθεί του πολιτικού φορέα εμπνέοντας την κοινωνία είναι απαραίτητη.
Εύκολα, μπορούμε να συμπεράνουμε πως το εγχείρημα αυτό μπορεί να επιχειρηθεί με επιτυχία με την εμπλοκή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Ποιος ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ όμως μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο;
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με την προηγούμενη μορφή του ολοκλήρωσε τον κύκλο του στις διπλές εκλογές Μαΐου-Ιουνίου 2023. Ένα κόμμα που κυβέρνησε και φιλοδοξούσε να κυβερνήσει και πάλι, με συγκεκριμένες αδυναμίες σε δομή και λειτουργία, δεν θα μπορούσε να πάει παραπέρα μετά από την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, η οποία επέφερε και ταυτοτική κρίση στο κόμμα. Η επιλογή άμεσης εκλογής Προέδρου, χωρίς να προηγηθεί συνέδριο ουσιαστικής επανίδρυσης του κόμματος, έφερε νέο κύκλο εσωστρέφειας και αναταράξεων με αποκορύφωμα το συνέδριο του Φεβρουαρίου 2024. Η ευθύνη είναι συνολική και προφανώς δεν μπορεί να βαραίνει μόνο το νέο Πρόεδρο Στέφανο Κασσελάκη, χωρίς να τον εξαιρεί.
Η ουσία είναι πως τα εσωκομματικά προβλήματα εντάθηκαν ενώ ο μετασχηματισμός του κόμματος είναι σε εξέλιξη. Είναι επίσης δεδομένο πως οι αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σε δομή, ταυτότητα και λειτουργία, είναι ζητήματα που πρέπει να λυθούν για να εκσυγχρονιστεί το κόμμα. Σε ποια κατεύθυνση όμως έχει νόημα αυτό;
Η μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με τρόπο ωφέλιμο για την κοινωνία, μπορεί να είναι μόνο μία: Να είναι αυτός που θα απευθύνει κοινωνικό προσκλητήριο συμμετοχής στο σύνολο των αριστερών και προοδευτικών κομμάτων και δυνάμεων, με στόχο τη συνδιαμόρφωση ενός νέου πολιτικού φορέα. Σε αυτόν, οι θέσεις, η δομή, η ταυτότητα, η λειτουργία, το όνομα και ο επικεφαλής θα είναι αποτέλεσμα των συνολικών διεργασιών σύγκλισης και διάφανων διαδικασιών με την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας. Ιδιαίτερη αναφορά οφείλω στη στάση της Νέας Αριστεράς, η οποία εφόσον επιλέξει να συμμετάσχει στις διεργασίες, θα πρέπει να κάνει πολλά βήματα για να αναιρέσει όλα όσα τη χωρίζουν με το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σε κάθε περίπτωση με αμφίβολα αποτελέσματα.
Η συνδιαμόρφωση του νέου κομματικού φορέα οφείλει να παράξει πολιτική ουσίας, οι προτάσεις της να είναι ξεκάθαρες και καινοτόμες, και τότε είναι πολύ πιθανό πως οι επερχόμενες εθνικές εκλογές το 2027 να έχουν μετά από πολλά χρόνια την κοινωνία στη θέση του νικητή.
Τη Δευτέρα 17 Ιουνίου ανοίγει η αυλαία της Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, του Ινστιτούτου Αλέξη Τσίπρα. Είναι βέβαιο πως μπορεί να αποτελέσει το πεδίο των πρώτων ζυμώσεων προς την κατεύθυνση αυτή.