Κύριε Περιφερειάρχα, κύριε Δήμαρχε, κυρία και κύριοι συνάδελφοι στην Κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο, αγαπητοί εκπρόσωποι των φορέων, κυρίες και κύριοι, θέλω καταρχάς να πω ένα πολύ μεγάλο «ευχαριστώ» σε όσες και σε όσους, στις Ροδίτισσες και τους Ροδίτες, που πάλεψαν μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες να θέσουν υπό έλεγχο μια πάρα πολύ δύσκολη φωτιά. Όχι μόνο στις κρατικές υπηρεσίες αλλά και στους εθελοντές. Η Ρόδος έχει μια πλούσια παράδοση εθελοντών στα ζητήματα της δασοπροστασίας.
Αλλά θέλω να πω και ένα ξεχωριστό «ευχαριστώ» σε κάθε Ροδίτισσα και σε κάθε Ροδίτη για τον τρόπο με τον οποίο διαχειριστήκατε τη δύσκολη επόμενη μέρα. Την υποστήριξη την οποία παρείχατε στους επισκέπτες του νησιού οι οποίοι αναγκάστηκαν να εκκενωθούν κάτω από δύσκολες συνθήκες.
Και βέβαια, να σας πω ένα «ευχαριστώ» για την εξαιρετική και υποδειγματική συνεργασία την οποία καταφέρατε να επιδείξετε, με τον όποιο συντονισμό απαιτείτο από την κεντρική Κυβέρνηση, έτσι ώστε αυτή η εξαιρετικά σύνθετη επιχείρηση να τρέξει.
Παρά τη μεγάλη καταστροφή -θα αναφερθώ στη συνέχεια σε αυτήν και στην ακριβή της έκταση- καταφέραμε και εκκενώσαμε με απόλυτη ασφάλεια σχεδόν 20.000, 25.000 πολίτες, επισκέπτες αλλά και Ροδίτες, πολλοί εκ των οποίων εκκενώθηκαν από τη θάλασσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες, χωρίς να υπάρχει ούτε τραυματισμός.
Και βέβαια, πρέπει να σας πω ότι η συνολική εικόνα, την οποία απεκόμισαν όχι μόνο οι επισκέπτες αλλά και όσοι παρακολούθησαν αυτή τη μεγάλη περιπέτεια από απόσταση, δεν προφύλαξε μόνο, αγαπητέ Δήμαρχε, τη φήμη του νησιού, την ενίσχυσε.
Και θυμάμαι ότι όταν μιλούσαμε με τον Περιφερειάρχη στη διάρκεια αυτής της μεγάλης κρίσης και τότε τα βλέπαμε τα πράγματα όλα σκοτεινά και μαύρα και λέγαμε «Παναγία μου, θα χάσουμε τη σεζόν» και πόσο μεγάλο θα είναι το οικονομικό αποτύπωμα, θυμάμαι ότι του είπα ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο αυτό το απόθεμα της φιλοξενίας το οποίο έδειξαν οι Ροδίτες αυθόρμητα, όχι γιατί τους το υπέδειξε κανείς, να το μετατρέψουμε σε ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα για να ενισχύσουμε περαιτέρω τη φήμη του νησιού.
Και πιστεύω ότι αυτό, με τη βοήθεια όλων, καταφέραμε να το πετύχουμε. Διότι, πράγματι, τα νούμερα για την τουριστική κίνηση είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά. Νομίζω ότι ούτε οι πιο αισιόδοξοι θα μπορούσαν να προβλέψουν ότι η Ρόδος θα ξαναέβρισκε τον ρυθμό της τόσο γρήγορα, αναγνωρίζοντας απόλυτα ότι υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες επιχειρήσεις στη νότια Ρόδο που έχουν υποστεί μια πιο εστιασμένη ζημιά.
Εδώ είμαστε να εξετάσουμε, αφού κάνουμε το τελικό ταμείο, αν απαιτείται και πώς απαιτείται κάποια πρόσθετη υποστήριξη για αυτές ειδικά τις επιχειρήσεις της νότιας Ρόδου που ενδεχομένως επλήγησαν περισσότερο, ειδικά την κρίσιμη για αυτές περίοδο.
Όμως, το συνολικό τουριστικό προϊόν του νησιού προστατεύτηκε. Και βέβαια, μέσα από μια στοχευμένη καμπάνια την οποία έτρεξε αμέσως το Υπουργείο Τουρισμού μαζί με τον ΕΟΤ και την Περιφέρεια, νομίζω ότι μετατρέψαμε αυτό που ήταν μια μεγάλη φυσική καταστροφή σε ένα ουσιαστικά πλεονέκτημα περαιτέρω ενίσχυσης της φήμης του νησιού.
Βέβαια, ευελπιστούμε ότι και οι τελευταίοι μήνες -αυτό δείχνουν τουλάχιστον τα πρώτα στοιχεία- θα είναι εξαιρετικά καλοί για το νησί μας, γιατί γνωρίζετε πολύ καλά ότι η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου αποτελεί στρατηγικό στόχο της τουριστικής μας πολιτικής.
Και εκεί, με έναν θα έλεγα παράξενο, ίσως απρόβλεπτο τρόπο, η κλιματική κρίση να μπορεί να είναι ένας σύμμαχος. Διότι ολοένα και περισσότεροι επισκέπτες θα επιδιώκουν να ταξιδεύουν εκτός των μηνών του Ιουλίου και του Αυγούστου, εκεί εξάλλου δεν έχουμε πρόβλημα να τους προσεγγίσουμε.
Θέλουμε περισσότερους επισκέπτες τον Μάρτιο, τον Απρίλιο, τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο και εσείς είστε στην πρώτη γραμμή και έχετε δώσει δείγματα γραφής για το πώς μπορεί να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος.
Και βέβαια, για να ολοκληρώσω την ενότητα τουρισμός, να πω ότι το «Ρόδος pass» είναι μία προσωπική μου δέσμευση. Απ’ τη στιγμή, λοιπόν, που είναι προσωπική μου δέσμευση θα υλοποιηθεί. Είμαστε αυτή τη στιγμή στα τελικά στάδια της παραμετροποίησης του τρόπου με τον οποίο θα χορηγηθεί αυτή η παροχή.
Είναι μια παροχή για την οποία ζητάμε αυτό το οποίο αποκαλούμε έναν επιμερισμό του κόστους μεταξύ του κράτους, των ξενοδόχων, των tour operators. Θα βρούμε μία φόρμουλα η οποία πιστεύω ότι θα είναι δίκαιη, έτσι ώστε όσοι αναγκάστηκαν να διακόψουν τις διακοπές τους, να μπορούν, εφόσον το θέλουν, να επιστρέψουν δωρεάν στο νησί τις περιόδους εκείνες που θέλουμε περισσότερους επισκέπτες και το 2024 να είναι η ευκαιρία να ολοκληρώσουν δωρεάν τις διακοπές που δεν κατάφεραν να κάνουν τον φετινό χρόνο.
Οπότε, πραγματικά, για το κομμάτι αυτό, πολλά συγχαρητήρια σε όλους τους επαγγελματίες του νησιού, στους τοπικούς φορείς, για τον τρόπο με τον οποίον καταφέρατε να ανακάμψετε στον κλάδο εκείνο της οικονομίας που είναι απολύτως καθοριστικός για τη συνολική ευημερία του νησιού.
Έρχομαι τώρα στα ζητήματα της αποκατάστασης από τις φυσικές καταστροφές. Είναι μία κατάκτηση για την ελληνική Πολιτεία το γεγονός ότι έχουμε πια, εντός του νέου Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης, μία άρτια οργανωμένη και έμπειρη πια δομή κρατικής αρωγής. Υπό τον Υφυπουργό, τον κ. Τριαντόπουλο, έχουμε πια τυποποιήσει διαδικασίες και μπορούμε να προχωράμε σε όλη αυτή την περίπλοκη διαδικασία της διάγνωσης των ζημιών και στη συνέχεια όλης της γραφειοκρατίας που απαιτεί μία κρατική αποζημίωση με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ό,τι το κάναμε στο παρελθόν.
Σας εγγυώμαι, επειδή έχουμε τρέξει αυτήν την διαδικασία και σε άλλες περιοχές, ότι η διαδικασία θα τρέξει γρήγορα. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και για τον ΕΛΓΑ, για τις ζημιές οι οποίες έχουν γίνει στην αγροτική παραγωγή. Κάποιες μπορεί να χρειαστούν λίγο παραπάνω χρόνο προκειμένου να εκτιμηθεί η ακριβής τους έκταση.
Διέκρινα αυτό το οποίο είπε ο Υπουργός, είπε για τα ελαιόδεντρα, μερικές φορές αυτό το δέντρο το οποίο φαίνεται μισοκαμένο, τελικά να μπορούμε να το σώσουμε. Είναι κάτι το οποίο το έχουμε δει σε πολλές άλλες περιοχές, ειδικά εκεί που η φωτιά περνάει με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Και βέβαια, πρέπει να σας πω ότι, λαμβάνοντας υπόψη τις εικόνες από εκείνες τις δύσκολες μέρες, ο τελικός απολογισμός είναι σίγουρα καλύτερος από αυτό το οποίο περιμέναμε εκείνες τις ημέρες. Έχουμε τρία μόλις -τρία, να το τονίσω- κόκκινα σπίτια, αν λάβει κανείς υπόψη την έκταση της καταστροφής, πιστεύω ότι είναι μάλλον ένας θετικός απολογισμός. Και βέβαια, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στη μεγάλη προσπάθεια της Πυροσβεστικής και των εθελοντών για να προστατεύσουμε την περιουσία, τα χωριά. Θυμάμαι τις εικόνες που βλέπαμε εμείς, «καίγεται το ένα χωριό, καίγεται το άλλο χωριό». Τελικά, ευτυχώς, κανένα χωριό δεν κάηκε και οι ζημιές ήταν εξαιρετικά περιορισμένες.
Και βέβαια, οφείλω να επισημάνω και σε εσάς ότι πρέπει σε μία κρίση να προτεραιοποιούμε τις επιλογές μας. Πρώτη προτεραιότητα, πάντα: η προστασία της ανθρώπινης ζωής, αδιαπραγμάτευτη, αλλά και του ζωικού μας κεφαλαίου. Ακολουθούν οι περιουσίες και οι κρίσιμες υποδομές, ακολουθεί στη συνέχεια το δάσος και το φυσικό περιβάλλον.
Και αυτές τις προτεραιότητες, ειδικά εδώ στη Ρόδο, τις υπηρετήσαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το τονίζω, σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Διότι αυτή η φωτιά -όπως και πολλές άλλες φωτιές που κληθήκαμε και καλούμαστε, δυστυχώς, ακόμα να αντιμετωπίσουμε αυτό το καλοκαίρι- είχε πολύ άγρια χαρακτηριστικά. Το ξέρετε εσείς καλύτερα, με πολύ πιεστικό άνεμο, με μεγάλη ξηρασία και με υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες κάνουν πολύ μεγάλη διαφορά. Γι’ αυτό και βλέπατε εξάλλου τις φωτιές να σβήνουν και να ξαναθεριεύουν τις μεσημεριανές ώρες.
Γι’ αυτό και διαπιστώσατε και διαπιστώσαμε ότι ενδεχομένως και φυσικά εμπόδια όπως κοίτες ποταμών -200, 300 μέτρα- δεν ήταν αρκετές για να σταματήσουν τη φωτιά η οποία έκανε κηλιδώσεις ένα χιλιόμετρο πιο μακριά. Αυτά τα λέω για κάποιους ερασιτέχνες πυροσβέστες του καναπέ, οι οποίοι θεωρούν ότι οι φωτιές σβήνουν χωρίς υπερπροσπάθεια και χωρίς ενίοτε και τη συνεργασία της φύσης.
Όμως, για να μιλήσω για το φυσικό περιβάλλον σε λίγο περισσότερη λεπτομέρεια, προτεραιότητά μας αυτή τη στιγμή, η αποκατάσταση. Έχει δύο χαρακτηριστικά: την αποζημίωση όσων έχουν πληγεί, τα μέτρα τα οποία τα γνωρίζετε, ήδη δρομολογούνται, τα τρέχει ο κ. Τριαντόπουλος σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία. Και μετά, τα αντιπλημμυρικά και τα αντιδιαβρωτικά έργα. Και τη διαδικασία μετά της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος.
Όπως σας είπε και ο κ. Γκουντούφας, οι σχετικές μελέτες έχουν ήδη δρομολογηθεί. Είναι μελέτες αντιδιαβρωτικές και αντιπλημμυρικές. Έχουμε μια πρώτη εκτίμηση του κόστους των βασικών αντιδιαβρωτικών έργων, θα καλύψουμε το κόστος. Έχουμε και μια γενναιόδωρη προσφορά της Κυπριακής Δημοκρατίας που θέλουμε να σκεφτούμε πώς, σε ποια κατεύθυνση θα την αξιοποιήσουμε. Και βέβαια, τα αντιδιαβρωτικά έργα είναι απολύτως απαραίτητα μαζί με τα αντιπλημμυρικά, όχι μόνο για να αποφύγουμε πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά για να επιτρέψουμε στη φύση να ξεκινήσει τη διαδικασία της φυσικής αναγέννησης. Η Ρόδος είναι ένα πολύ ζωντανό νησί, έχετε δει γύρω σας, βλέπετε εκτάσεις που είχαν καεί στο παρελθόν, ξαναγεννιούνται πολύ γρήγορα. Το ίδιο θα συμβεί και εδώ.
Και οφείλω, βέβαια, να επισημάνω -το είπα και χθες στη Βουλή και θέλω να το τονίσω- ότι μερικές φορές οι ξεροί αριθμοί δεν λένε όλη την αλήθεια. Πράγματι, η περίμετρος της πυρκαγιάς ήταν γύρω στα 170 χιλιάδες στρέμματα. Μέσα σε αυτή την περίμετρο υπήρχαν και άκαυτες εκτάσεις, αλλά η ένταση της φωτιάς δεν ήταν η ίδια σε όλες τις περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι η ζημιά στο περιβάλλον, τελικά, όταν είδαμε τους αναλυτικούς χάρτες του Κοπέρνικου, ήταν πολύ μικρότερη από αυτό το οποίο εκτιμούσαμε. Δεν λέμε, προς Θεού, ότι δεν έχει γίνει μια μεγάλη ζημιά, ήταν μικρότερη όμως από ό,τι πιστεύαμε στην αρχή. Αυτό είναι κάτι το παρήγορο. Το δάσος, για να το πούμε απλά, που έχει καταστραφεί, είναι πολύ μικρότερο από αυτή την έκταση. Και βέβαια, το δάσος αυτό έχει μεγάλες δυνατότητες φυσικής αναγέννησης, ειδικά τα πεύκα μας. Θα ξαναγίνουν τα πεύκα όπως έχουν ξαναγίνει σε πολλά άλλα σημεία.
Έβλεπα και εδώ, καθώς ερχόμουν από το αεροδρόμιο, έχουμε γίνει και εμείς λίγο πιο έμπειροι στο να διακρίνουμε ποια δάση είναι παλιά, ποια είναι καινούργια. Το ίδιο θα γίνει και σε αυτή την περίπτωση, υπό την προϋπόθεση ότι θα προστατεύσουμε τα εδάφη και φυσικά θα αποτρέψουμε προφανώς το ενδεχόμενο μιας νέας φωτιάς. Και είμαι απολύτως σίγουρος ότι τα έργα αυτά θα γίνουν. Και θα σταθώ ιδιαίτερα στην ανάγκη να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με τεχνητή αναδάσωση και εκεί θα ζητήσουμε και τη συνδρομή όχι μόνο στη μελέτη, εννοώ και στο ίδιο το έργο, να προχωρήσουμε σε τεχνητές αναδασώσεις. Πού; Εκεί που η εικόνα, ας μην κοροϊδευόμαστε, έχει τη σημασία της. Δηλαδή στο παράκτιο μέτωπο και κυρίως κοντά στα ξενοδοχεία μας και κυρίως γύρω από τους οικισμούς οι οποίοι τραυματίστηκαν. Δεν θέλω να βλέπετε αυτή την εικόνα του μαύρου.
Και βέβαια, αυτά τα οποία φυτεύουμε σε αυτές τις περιπτώσεις είναι κατά κανόνα φυτά, μας τα υποδεικνύουν οι ειδικοί, τα οποία είναι ανθεκτικά στις φωτιές, έτσι ώστε να μπορούμε να δημιουργούμε ουσιαστικά και μια ζώνη προστασίας για το μέλλον. Είναι κάτι στο οποίο θα επιμείνω πολύ και νομίζω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε σε τέτοια έργα και να έχουμε κάνει τις πρώτες φυτεύσεις πριν την επόμενη τουριστική περίοδο. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος για αυτές τις περιοχές που σε αισθητικό επίπεδο νομίζω ότι έχουν μια ξεχωριστή σημασία.
Κλείνοντας, θέλω να αναφερθώ σε κάτι που είπε ο Πρόεδρος του Αρχάγγελου -αν δεν κάνω λάθος- γιατί έχει ξεχωριστή σημασία για εμένα. Τι θα κάνουμε από εδώ και στο εξής. Έχουμε ακόμα πολλά δάση και το σχέδιό μας για την αντιπυρική προστασία της επόμενης χρονιάς, θα πρέπει από τώρα να αρχίσουμε να το σκεφτόμαστε και να το εκπονούμε. Δεν υπάρχουν εδώ μαγικές λύσεις, αλλά υπάρχουν στοχευμένες παρεμβάσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν στις περιοχές εκείνες τις οποίες κατά προτεραιότητα θα μας υποδείξουν οι ειδικοί. Και νομίζω ότι λίγο-πολύ γνωρίζετε στο νησί και εσείς πολύ καλύτερα από εμένα, ξέρετε ποιες είναι οι περιοχές εκείνες που πρέπει να στρέψουμε την ιδιαίτερη προσοχή μας.
Και βέβαια, του χρόνου, θέλω να τονίσω, θα είμαστε πιο έτοιμοι, ακόμα πιο έτοιμοι θα έλεγα, ως Πολιτική Προστασία, με συστήματα έγκαιρης διάγνωσης τα οποία θα μπορούν να μας επιτρέψουν να κάνουμε αυτό το οποίο είναι πάντα το ζητούμενο σε μια πυρκαγιά, την πρώτη γρήγορη προσβολή, είτε από αέρα είτε από εδάφους. Διότι αν μια φωτιά ανάψει το βράδυ, η μόνη περίπτωση είναι να μπορείς να παρέμβεις. Και εκεί, βέβαια, θα ζητήσουμε και τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Περιφέρειας, αλλά και του Δήμου.
Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι η κλιματική κρίση απαιτεί μια πανστρατιά. Δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το κράτος, δεν μπορούμε να τα περιμένουμε ούτε όλα από το Δήμο. Τονίζω και επαναλαμβάνω πόσο σημαντική είναι η κουλτούρα των εθελοντών στη Ρόδο. Πρέπει να δουλέψετε και να δουλέψουμε να την ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο, ειδικά για ένα πρόβλημα το οποίο ξέρουμε ότι ουσιαστικά μας απασχολεί δύο μήνες το χρόνο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε από το κράτος πάντα να προσλαμβάνει έστω και πάρα πολλούς εποχικούς υπαλλήλους όταν χρειαζόμαστε μεγαλύτερη στήριξη κι από την ίδια την κοινωνία των πολιτών. Νομίζω ότι αυτό το πάρα πολύ δύσκολο καλοκαίρι ήταν ένα καμπανάκι για όλους μας. Και εμείς κάναμε την αυτοκριτική μας σε επίπεδο κεντρικής Κυβέρνησης.
Η σκέψη μας, σήμερα, και θέλω και η σκέψη σας να είναι στην άλλη άκρη, σε μια άλλη ακριτική περιοχή, στον Έβρο, ο οποίος δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση από τη Ρόδο. Και εκεί θα αφιερώσουμε μεγάλο κομμάτι της ενέργειάς μας για να δούμε αντίστοιχες δράσεις οι οποίες απλά εκεί θα είναι σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Αλλά γνωρίζουμε πια ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ. Και η κλιματική κρίση έχει πολλές εκφάνσεις. Δεν είναι μόνο οι φωτιές, μπορεί να είναι τα ακραία φαινόμενα, πλημμύρες, διαβρώσεις και απαιτείται πια μία τελείως άλλη προσέγγιση σε αυτό το οποίο ονομάζουμε ανθεκτικότητα των υποδομών μας, της οικονομικής δραστηριότητας σε όλα τα επίπεδα.
Έχουμε ήδη κάνει τα πρώτα βήματα, θα τρέξουμε πιο γρήγορα. Αλλά θέλω να γνωρίζετε, και να κλείσω με αυτό, ότι όπως η αντίδραση του κράτους πιστεύω ότι στην περίπτωση της Ρόδου ήταν άμεση και στο κομμάτι της προσβολής της φωτιάς -εγώ χαίρομαι που αυτό το δύσκολο καλοκαίρι δεν ακούσαμε από κανέναν «πού είναι το κράτος, πού είναι τα πυροσβεστικά, πού είναι τα αεροπλάνα». Εκεί ήταν, απλά μερικές φορές τα φυσικά φαινόμενα μας ξεπέρασαν. Αλλά το κράτος ήταν εκεί σε όλα τα επίπεδα, με ξάγρυπνους ανθρώπους, το ξέρετε εσείς πολύ καλύτερα από εμένα, για πολλές μέρες. Και νομίζω ότι έγινε το καλύτερο δυνατό, σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Και θα το πω πάλι: κανείς δεν είναι αλάθητος και αν στο πεδίο μπορεί να γίνει κάποιο λάθος, εδώ είμαστε για να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να φροντίζουμε πάντα να τα διορθώνουμε.
Όπως, λοιπόν, η Κυβέρνηση ήταν παρούσα από την πρώτη στιγμή, έτσι θα επιβλέπω και προσωπικά ότι όλα αυτά τα οποία σας είπαμε θα γίνουν πράξη, μην έχετε καμία αμφιβολία ότι θα γίνουν πράξη. Και χαίρομαι, και να κλείσω με αυτό, που η Ρόδος, ένα μήνα και κάτι μετά τις φωτιές, εκεί που όλα ήταν πολύ μαύρα, σήμερα έχει κάθε λόγο να είναι πολύ πιο χαμογελαστή, πολύ πιο αισιόδοξη και να προσβλέπει σε ένα πολύ καλό κλείσιμο της τουριστικής περιόδου.
Οπότε να πω «εις το επανιδείν», καθώς είμαι τακτικός επισκέπτης της Ρόδου και των Δωδεκανήσων. Εξάλλου, θέλω να θυμίσω ότι η διμερής συνάντηση την οποία έχουμε κανονίσει με τους φίλους μας τους Κυπρίους θα γίνει εδώ στη Ρόδο. Θα είναι και μια πρώτη ευκαιρία να βάλουμε κάποιους στόχους και μέχρι τον επόμενο μήνα κάτι από αυτά που έχουμε πει να έχουν ήδη γίνει. Οπότε θα είμαστε ξανά εδώ σε ένα μήνα από τώρα.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, καλή δύναμη.
