ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΡΟΔΟΥ 2023
Δεν υπάρχει καμία δραστηριότητα της οικονομικής, αλλά και της κοινωνικής ζωής του τόπου μας, που δεν σχετίζεται, άμεσα ή έμμεσα με την εύρυθμη λειτουργία του Κτηματολογίου Ρόδου και αυτή είναι μια κοινή και αδιαμφισβήτητη παραδοχή.
Ο τόπος μας (Ρόδος, Κως, Λέρος) ήταν προνομιούχος, λόγω της ύπαρξής του Κτηματολογίου που ίδρυσαν οι Ιταλοί κατακτητές, η Ελληνική όμως πολιτεία, διαχρονικά, φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων, για να το διατηρήσει, να το εκσυγχρονίσει και να το αναδείξει ως παράδειγμα προς μίμηση.
Θυμάμαι όταν ξεκίνησα την άσκησή μου, το 1994, να εισέρχομαι σε ένα άθλιο κτίριο, το οποίο ήταν συνώνυμο της ταλαιπωρίας, τόσο για τους συναδέλφους όσο και για τους πολίτες.
Θυμάμαι τόμους σε πολύ κακή κατάσταση (άθλια πλέον σήμερα 30 χρόνια μετά), να μένουν ασυντήρητοι, λόγω «έλλειψης κονδυλίων».
Θυμάμαι επίσης μια αίθουσα κλειστή δίπλα στο τεχνικό τμήμα, όπου μπήκα κατά λάθος στις πρώτες μέρες της άσκησης, γεμάτη με κούτες και μηχανήματα μηχανοργάνωσης, τα οποία ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν και ήταν ήδη από τότε παρωχημένα.
Θυμάμαι τα σχόλια παλαιών εγκρίτων συναδέλφων, αλλά και νεότερων που ζούσαν στο πετσί τους μια σκληρή πραγματικότητα, περί χιλιάδων μη μετεγγραμμένων πράξεων, αλλά και δεκάδες πολίτες, να ταλαιπωρούνται για το πολυπόθητο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή ένα σχεδιάγραμμα.
Κοινή συνισταμένη, στις συζητήσεις όλων όσων εμπλέκονταν με καλή προαίρεση (γιατί δεν ήταν καλή όλων) για τη λειτουργία του (δικηγόρων, συμβολαιογράφων, μηχανικών, τοπογράφων, δικαστικών επιμελητών, υπαλλήλων του) η διαπίστωση ότι τίποτε δεν θα αλλάξει, χωρίς μηχανοργάνωση σοβαρή και προσλήψεις προσωπικού για να αντιμετωπιστεί ο όγκος της δουλειάς και των χιλιάδων εκκρεμοτήτων.
Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Έγιναν κάποιες σοβαρές προσπάθειες μεταγραφής πράξεων που εκκρεμούσαν και ψηφιοποίησης των αρχείων, ειδικά από τότε που ανέλαβε διευθυντής ο πρώην συνάδελφος μου Νίκος Ματσάκης, ο οποίος με την εργασιομανία που τον διακρίνει, αλλά κυρίως με το ήθος και την τιμιότητά του, βελτίωσε πολλά σε σχέση με όσα παρέλαβε. Πάρα πολλά. Όποιος αυτό δεν το αναγνωρίζει, ακόμα κι αν διαφωνεί μαζί του, έχει άλλες σκέψεις. Ακολούθησε βέβαια η παράλογη και άδικη δίωξή του, η οποία τον ταλαιπώρησε αφάνταστα, αλλά επανήλθε δικαιωμένος στη θέση του γιατί η Δικαιοσύνη και οι άξιοι συνάδελφοι που τον υπερασπίστηκαν έκαναν σωστά τη δουλειά τους. Ευτυχώς για το Κτηματολόγιο Ρόδου και για όλους εμάς.
Το Κτηματολόγιο έκλεισε το Νοέμβριο του 2020 για τους γνωστούς κτιριακούς λόγους και επαναλειτούργησε πλήρως, μετά από έναν κυκεώνα ανακοινώσεων, διεργασιών, αντεγκλήσεων και συγκρούσεων, στις κτιριακές εγκαταστάσεις που παραχώρησε ο Δήμος Ρόδου, κατά το Μάρτιο του 2022, με πρωτεργάτη της μετεγκατάστασης, πάλι τον κ. Ματσάκη και φυσικά το προσωπικό του Κτηματολογίου που υπερέβαλε εαυτόν. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα, ενάμισι χρόνο περίπου, όλοι οι εμπλεκόμενοι με αυτό και κυρίως οι πολίτες, ζήσαμε καταστάσεις που δεν τις είχαμε ποτέ διανοηθεί. Οφείλουμε όμως να πούμε, ότι οι συνθήκες δουλειάς μας μετά τη μεταφορά του στο νέο κτίριο, έχουν βελτιωθεί σημαντικά και είναι αξιοπρεπείς.
Η αποψίλωση όμως του προσωπικού και η περαιτέρω – συνειδητή κατά γενική ομολογία – απαξίωση του Κτηματολογίου μας, συνεχίζεται. Προσωπικό φεύγει και προσωπικό δεν έρχεται. Οι απαιτήσεις αυξάνονται, το προσωπικό μειώνεται. Καθημερινά οι υπάλληλοι και ο διευθυντής υπερβάλλουν εαυτούς, για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του κοινωνικού συνόλου, χωρίς αυτό πάντα να είναι εφικτό. Ειδικά εμείς οι δικηγόροι, προσπαθούμε να εξηγήσουμε στους πελάτες μας την κατάσταση, χωρίς να γινόμαστε πλέον πιστευτοί. Οι εντάσεις δίνουν και παίρνουν, τα προβλήματα διογκώνονται.
Και το κράτος; Σιωπά.
Το Κτηματολόγιο Ρόδου ανήκει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Σε κεντρικό επίπεδο έχει αποφασιστεί να περιέλθει στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, το οποίο ανήκει στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αυτό έχει πολλαπλά προβλήματα και στο κράτος που ζούμε θα χρειαστούν κατά τη δική μου εκτίμηση, τουλάχιστον δυο γενιές για να ολοκληρωθεί.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης αρνείται να κάνει προσλήψεις γιατί το Κτηματολόγιο μας δεν θα του ανήκει στο μέλλον. Και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αρνείται να κάνει προσλήψεις, γιατί δεν του ανήκει ακόμα. Στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας, κανείς δεν μπορεί να συνεννοηθεί με κανένα για να λυθούν ζητήματα που αλλού δεν θα είχαν προκύψει καν. Ο λόγος είναι απλός. Δεν υπάρχει πολιτική βούληση, από καμία κυβέρνηση. Διότι αν υπήρχε, θα ήταν πολύ εύκολο να προσληφθούν με απόφαση της (όποιας) Κυβέρνησης οι υπάλληλοι που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία του και κατόπιν (όποτε και αν δηλαδή ολοκληρωθεί η μετάπτωση στο Εθνικό Κτηματολόγιο), όλο το προσωπικό να ενταχθεί στη δύναμη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το Κτηματολόγιο Ρόδου, πάσχει από έλλειψη προσωπικού πάσης φύσεως. Διοικητικού, βοηθητικού, τεχνικού. Οι υπεύθυνοι σφυρίζουν αδιάφορα, αναμασώντας τα κλασικά πλέον: «δεν ανήκει στην αρμοδιότητά μας» ή «η κατάσταση είναι περίπλοκη και δύσκολα επιλύσιμη». Η σίγουρη μέθοδος που οδηγεί στην απαξίωση, ώστε όταν εμφανιστεί η λύση, όσο κακή κι αν είναι, να γίνει δεκτή με ανακούφιση, ελλείψει άλλης και «για να τελειώνουμε».
Σε λίγο καιρό το Κτηματολόγιο Ρόδου θα ξεμείνει από μηχανικό. Ο τελευταίος που έμεινε, ο κ. Ποσειδώνας Καλαμπόκης, αποχωρεί με σύνταξη και καλά κάνει. Έτσι κι αλλιώς εδώ και αρκετό καιρό θα μπορούσε να έχει φύγει και από φιλοτιμία μένει.
Θυμάμαι από τότε που ξεκίνησα την άσκησή μου, να φεύγουν από το Κτηματολόγιο, όλοι οι υπηρετούντες μηχανικοί. Ο Νικήτας Κατσουράκης, ο Ντίνος ο Αντωνιάδης, ο Θανάσης ο Κατσίκας, μετέπειτα ο Θέμελης ο Μενούχος και τώρα φθάνει η ώρα του πέμπτου κατά σειρά, του φίλου μου Ποσειδώνα.
Σε αυτά τα σχεδόν 30 χρόνια, δεν αντικαταστάθηκε έγκαιρα, ούτε ένας. Το ίδιο θα γίνει και τώρα. Η σκόπιμη απαξίωση του Κτηματολογίου Ρόδου συνεχίζεται και οι επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία θα είναι πολλαπλές. Αυτό που ζήσαμε με τη μεταφορά λόγω των κτιριακών προβλημάτων, θα είναι σταγόνα στον ωκεανό με αυτά που θα ζήσουμε τώρα. Επιπτώσεις και για τους εμπλεκόμενους που βιοπορίζονται και εξαρτώνται επαγγελματικά από αυτό, αλλά κυρίως για τους πολίτες. Το πρόσφατο επεισόδιο με τους ξυλοδαρμούς, έχει άμεση σχέση με όσα προανέφερα. Οφείλεται στην εύλογη αγανάκτηση του πολίτη και στην ασύλληπτη καθημερινή πίεση που δέχονται οι υπάλληλοι της υπηρεσίας. Και στο μέλλον θα ζήσουμε κι άλλα τέτοια, αν το πρόβλημα δεν λυθεί τώρα.
Γνωρίζω ότι γίνονται προσπάθειες από τη διοίκηση του Δικηγορικού Συλλόγου, για προγραμματική σύμβαση με το Δήμο Ρόδου. Είναι μια λύση – που πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα, με τρεις τουλάχιστον μηχανικούς του Δήμου για να έχει και ουσία και όχι αφού αρχίσουν τα προβλήματα με την αποχώρηση του κ. Καλαμπόκη – αλλά είναι ημίμετρο.
Μόνο οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού μπορούν να λύσουν το πρόβλημα. Ασχέτως με την ένταξη του Κτηματολογίου μας στο Εθνικό Κτηματολόγιο – με την οποία εγώ διαφωνώ για πολλούς λόγους, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα που δεν είναι της παρούσης – σύσσωμη η τοπική κοινωνία και όλοι οι φορείς της, θα πρέπει να διεκδικήσουν από το κεντρικό κράτος, να φερθεί στον τόπο μας όπως του αξίζει. Γιατί ήμασταν πρωτοπόροι και καταντήσαμε ουραγοί.
Και αν τα ίδια προβλήματα υπάρχουν και στα άλλα Κτηματολόγια του Νομού μας (Κω και Λέρου), να αγωνιστούμε για όλα ταυτόχρονα, έως ότου να ασχοληθούν σοβαρά μαζί μας. Και αν χρειαστεί και δυναμικά. Ελπίζω πως όχι.
22 Αυγούστου 2023
Γιάννης Μαρίνος
Δικηγόρος Ρόδου
ΥΓ 1: Υπάρχουν κι άλλα προβλήματα στο Κτηματολόγιο. Για αυτά μπορούν να μιλήσουν σε όποιον κυβερνητικό ενσκήψει και ενδιαφερθεί πραγματικά, οι έμπειροι υπάλληλοι του, οι συμβολαιογράφοι του νησιού μας, ο Δικηγορικός Σύλλογος και το ΤΕΕ. Οργανωμένα και συντεταγμένα όπου είναι εφικτό. Επιτέλους κάντε το, χωρίς πολιτικές στοχεύσεις και σκοπιμότητες.
ΥΓ 2: Δεν απευθύνομαι στους βουλευτές μας. Το θέμα το ξέρετε καλά όλοι. Ασχοληθείτε άμεσα, αλλιώς θα επιβεβαιώσετε όσα λέγονται στην πιάτσα.
