Κοινωνικός Φιλελευθερισμός - Του Γιώργου Νικολή

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ Ως πολιτικός ισορροπιστής της κοινωνίας Γράφει ο Γιώργος Νικολής Κοινωνικός Λειτουργός Κοινωνικός Σχολιαστής Στο πρόσφατο συνέδριο της Ν. Δ. που έγινε στην Αθήνα ο κατά τα άλλα συμπαθής Δωδεκανήσιος βουλευτής κύριος Βασίλειος Υψηλάντης στην σύντομη ομιλία του στο συνέδριο αναφέρθηκε στον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό όπου καταχειροκροτήθηκε από τους παρευρισκόμενους. Το θέμα όμως είναι όχι στην θεωρία αλλά και στην πράξη πόσο εφαρμόσιμη μπορεί να είναι σήμερα η πολιτική του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού στην χώρα μας. Για τον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό είχα ξαναγράψει σε ένα από τα άρθρα μου πριν δυο χρόνια, όμως οι καταστάσεις που βιώνει τώρα η χώρα μας με την εφαρμογή του Μνημονικού καθεστώτος ως αποτέλεσμα της καταστροφικής πολιτικής του Πασοκ και του ΓΑΠ που έστειλε μονόδρομο την χώρα μας στο μνημόνιο και μάλιστα με τους χειρότερους όρους, αυτές οι καταστάσεις καθιστούν αρκετά δύσκολη, όχι όμως αδύνατη στην πράξη την πολιτική εφαρμογή του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού. Άλλωστε κάτι στο περίπου με το σήμερα ήταν πριν αρκετά χρόνια, οι συνθήκες στις αρχές του 1900 όταν πρωτοεμφανίστηκε ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός ως κοινωνική ανάγκη και αντίδραση στα κοινωνικά προβλήματα της τότε εποχής. Γιατί Κοινωνικός Φιλελευθερισμός? Διότι είναι η σημαντικότερη πολιτική έκφραση που εξισορροπεί μεταξύ άλλων την επιχειρηματική, εργασιακή και κοινωνική λειτουργία μιας κοινωνίας. Μια αρμονία συμβίωσης και συνεργασίας μεταξύ των δυνάμεων της ελεύθερης οικονομίας, παραγωγής/επιχειρηματικότητας και της εργασιακής συμμετοχής και συνεργασίας μέσω και των παροχών του Κοινωνικού κράτους. Ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός ( Social Liberalism) εφαρμόζεται σε μεγάλο ποσοστό με επιτυχία στην Σουηδία από το Σουηδικό κυβερνών κόμμα που είμαι μέλος, και η χώρα αυτή παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση κρατεί μια οικονομική σταθερότητα και οι κοινωνικές/εργασιακές αντιθέσεις της είναι σε χαμηλό επίπεδο, για αυτό άλλωστε και δεν υπάρχουν κοινωνικές αναταραχές και αστάθεια στην χώρα, που και παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, έχει ακόμα ένα δυναμικό και λειτουργικό κοινωνικό κράτος και δυναμική επιχειρηματικότητα και ένα από τους καλύτερους δημοσίους τομείς ( δημοτική και κρατική λειτουργία) στον κόσμο. Σε μια πρόσφατη διεθνή έρευνα που έγινε από το Reputation Institute που δραστηριοποιείται στον τομέα της διαχείρισης εικόνας κρατών αλλά και εταιριών, με έδρα τη Νέα Υόρκη, το Ινστιτούτο ζήτησε από 27.000 πολίτες των χωρών της G8 να κατατάξει 50 χώρες με κριτήριο την εμπιστοσύνη, το θαυμασμό και το σεβασμό που τους εμπνέουν αλλά και τη σχέση που έχουν με αυτές. Στο ερωτηματολόγιο των 50 χωρών μπήκαν τόσο οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου, όσο και κράτη που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πρόσφατα για οικονομικούς και πολιτικούς λόγους. Στην αξιολόγηση λοιπόν η Ελλάδα βρίσκεται στην 32η θέση με 47,4 βαθμούς αξιολόγησης. Η Σουηδία έρχεται δεύτερη στην λίστα αξιολόγησης μετά τον Καναδά και έχει την καλύτερη φήμη στον κόσμο για τις κοινωνικές παροχές και την οικονομική της πολιτική. Η Ελλάδα όμως δεν είναι Σουηδία διότι ούτε την οργάνωση του δημόσιου που έχει αυτή η χώρα έχουμε εμείς αλλά ούτε και τις υποδομές, ενώ θα μπορούσαμε να τις είχαμε τουλάχιστον σε καλύτερο επίπεδο αν είχε ασκηθεί καλύτερη πολιτική στα θέματα αυτά από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός ως πολιτικός ισορροπιστής της κοινωνίας εξισορροπεί τις σχέσεις εργοδοσίας και εργαζομένων, την ελευθερία του ατόμου και της επιχειρηματικότητας ειδικά της μικρομεσαίας. Όταν δεν υπάρχουν μεγάλες κοινωνικές αντιθέσεις αλλά υπάρχουν ισορροπίες στην κοινωνία τότε είναι ευκολότερη και η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων του τόπου και της κατανάλωσης των καταναλωτικών αγαθών και σαν αποτέλεσμα αυτού και η πρόοδος της επιχειρηματικότητας και του ατόμου, αφού όλοι λίγο πολύ ευνοούνται από αυτές τις ισορροπίες. Ευκολότερα επίσης αποφασίζει ένας επενδυτής εγχώριος η ξένος, να επενδύσει σε μια κοινωνία όπου μεταξύ άλλων υπάρχει σταθερότητα, καλή επιχειρηματική διάθεση, τεχνογνωσία και λιγότερη γραφειοκρατία παρά σε μια κοινωνία με τις αντίθετες προοπτικές. Καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και κατανάλωσης έχει και ο καταναλωτής όταν εργάζεται και έχει ικανοποιητικά εισοδήματα που του επιτρέπουν να καταναλώνει και έτσι δημιουργείτε ο κύκλος της παραγωγής/κατανάλωσης και όταν υπάρχει παραγωγή υπάρχουν και θέσεις εργασίας. Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός πρωτοεμφανίστηκε σαν κοινωνική αντίδραση στην αφόρητη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί λόγω της βιομηχανικής επανάστασης και της μεγάλης ανάπτυξης του καπιταλισμού στις αρχές του προηγούμενου αιώνα που οδήγησε στην εξαθλίωση των λαϊκών και μικρομεσαίων τάξεων. Οι τρεις κύριοι στοχαστές και εκφραστές του κοινωνικού φιλελευθερισμού της εποχής, οι Τόμας Γκραν (1836-1882, ο Τζον Χάμπτον (1858-1940) και ο Λεονάρντο Πομπώδους ( 1864-1929) ζήτησαν με παρεμβάσεις τους να ανατεθεί ένας ουσιαστικότερος ρόλος στο κράτος να παρεμβαίνει για μια κοινωνικότερη αρμονία μεταξύ εργοδοσίας και εργαζομένων μέσω και της πιο δίκαιης ανακατανομής του πλούτου. Αυτοί οι τρεις στοχαστές ήταν και η αιτία να επηρεαστούν οι πολιτικές δυνάμεις της εποχής και ως αποτέλεσμα της επίδρασης αυτής να θεμελιωθεί στην Ευρώπη για πρώτη φορά ένα κράτος πρόνοιας στην Βρετανία και στην Γερμανία και να βελτιωθούν οι εργασιακές συνθήκες των εργαζομένων. Δηλαδή κάτι στο περίπου που βιώνουμε και εμείς σήμερα σαν χώρα όπου η κατάρρευση της μικρομεσαίας τάξης και ειδικά της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας είναι γεγονός, όπως γεγονός είναι και η αύξηση της ανεργίας και των άσχημων εργασιακών συνθηκών και μείωση των μισθών στο σημείο που δημιουργούν φόβους ανεξέλεγκτων μελλοντικών κοινωνικών εκρήξεων. Η σημαντική διαφορά μεταξύ του κοινωνικού φιλελευθερισμού από τον οικονομικό φιλελευθερισμό είναι ότι υποστηρίζει την μεσαία γραμμή και βρίσκεται μεταξύ του ανεξέλεγκτου καπιταλισμού και του οικονομικά καταπιεστικού σοσιαλισμού. Είναι αυτός που στηρίζει την μικρομεσαία και μεσαία επιχειρηματικότητα προστατεύοντας τες από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες και τα μονοπώλια τους και συγχρόνως επισημαίνει την λειτουργία του κράτους ζητώντας να παρεμβαίνει χάριν μιας κοινωνικής αρμονίας όπως και λιγότερη γραφειοκρατία και φορολόγηση των μεσαίων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός που τουλάχιστον επισήμως στηρίζει η Ν.Δ. και ο πρόεδρος της ο Αντώνης Σαμαράς, για να επιφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα και επιδράσεις στην κοινωνικοπολιτική εφαρμογή του στην Ελλάδα πρέπει κατά πρώτο λόγο, οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες να ευνοούν κάτι που δεν είναι ότι καλύτερες με την κοινωνικό/οικονομική κρίση που βιώνουμε σήμερα σαν χώρα ειδικά με την εφαρμογή του μνημονίου που δεν αφήνει και πολλά περιθώρια πολιτικών αποφάσεων από την κυβέρνηση χωρίς την έγκριση εξωτερικών παραγόντων. Η χώρα μας χρειάζεται ανάπτυξη, ο τροχός αργά η γρήγορα πρέπει να κυλήσει, και θα κυλήσει, το επιβάλουν εθνικές υποχρεώσεις διότι η στασιμότητα και η ύφεση είναι η οικονομική καταδίκη μιας κοινωνίας και όχι μόνο. Τώρα πότε θα έλθει αυτή η πολυπόθητη ανάπτυξη όπου θα διευκολύνει και την εφαρμογή της πολιτικής του Κοινωνικού Φιλελευθερισμού αυτό πιστεύω θα φανεί στο κοντινό μέλλον και στο αν θα γίνει πραγματικότητα η θα παραμείνει ένα όνειρο. .