Η ΡΟΔΟΣ ΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΒΡΑΒΕΙΟ
Ίσως να μην το περιμέναμε αλλά ευτυχώς υπάρχουν και άνθρωποι που μας νοιάζονται. Με τον Ν.3827/10 επικυρώθηκε η Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου. Οι Ευρωπαίοι έχοντας επίγνωση ότι το τοπίο συμβάλλει στη διαμόρφωση της τοπικής κουλτούρας και ότι αποτελεί ένα βασικό συστατικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, συνεισφέροντας στην ανθρώπινη ευημερία και παγίωση της Ευρωπαϊκής ταυτότητας και αναγνωρίζοντας ότι το τοπίο είναι ένα σημαντικό μέρος της ποιότητας ζωής των ανθρώπων οπουδήποτε, σε αστικές περιοχές και στην ύπαιθρο, σε υποβαθμισμένες περιοχές, όπως και σε περιοχές υψηλής ποιότητας, σε περιοχές αναγνωρισμένες ως εξαιρετικού φυσικού κάλλους, όπως και σε περιοχές χωρίς ιδιαιτερότητες προχώρησε στην κατάρτιση σύμβασης για την διατήρησή του και ευτυχώς έγινε ήδη νόμος του ελληνικού κράτους.
«Τοπίο» λοιπόν σημαίνει μία περιοχή, όπως γίνεται αντιληπτή από ανθρώπους, του οποίου ο χαρακτήρας είναιτο αποτέλεσμα της δράσης και αλληλεπίδρασης τωνφυσικών και/ ή ανθρώπινων παραγόντων.Με τον παραπάνω νόμο επιβάλλεται η «Προστασία τοπίων», που σημαίνει δράσεις για να συντηρηθούν και να διατηρηθούν τα σημαντικά ή ιδιαίτεραχαρακτηριστικά ενός τοπίου, που δικαιολογούνται απότην αξία του ως κληρονομιάς, η οποία πηγάζει απότη φυσική του διαμόρφωση και/ ή από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αφορά σε τοπία που θα μπορούσαν να θεωρηθούν εξαιρετικά όπως και χωρίς ιδιαιτερότητα ή υποβαθμισμένα τοπία.
Στα πλαίσια αυτού του νόμου το ελληνικό κράτος αναλαμβάνει:
α. να αναγνωρίζει νομικά τα τοπία ως ένα απαραίτητοσυστατικό στοιχείο του ανθρώπινου περιβάλλοντος, ωςμια έκφραση της ποικιλίας της κοινής πολιτιστικής καιφυσικής κληρονομιάς τους, και ως θεμέλιο της ταυτότητάς τους.
β. Να εγκαθιδρύει και να εφαρμόζει πολιτικές τοπίωνπου αποσκοπούν στην προστασία, διαχείριση και σχεδιασμό των τοπίων δια της υιοθέτησης των συγκεκριμένων μέτρων που παρατίθενται στο άρθρο 6.
γ. Να καθιερώνει διαδικασίες για τη συμμετοχή τουευρέως κοινού, των τοπικών και περιφερειακών αρχών,και άλλων πλευρών με ενδιαφέρον για τον ορισμό καιτην εφαρμογή των πολιτικών των τοπίων που αναφέρονται ανωτέρω στην παράγραφο β.
δ. Να εντάξει το τοπίο στις περιφερειακές και αστικέςπολιτικές σχεδιασμού και στις πολιτιστικές, περιβαλλοντικές, αγροτικές, κοινωνικές και οικονομικές πολιτικέςτου, όπως και σε πολλές άλλες πολιτικές με πιθανόάμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στο τοπίο.
Μάλιστα απότην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης ορίζονται Επιτροπές,ως υπεύθυνες για την παρακολούθηση της εφαρμογήςτης Σύμβασης. Το Συμβούλιο της Ευρώπης μάλιστα αποφάσισε να καθιερώσει και «βραβείο Τοπίου», που θα είναι μία διάκριση η οποία μπορεί να απονέμεται σε τοπικέςκαι περιφερειακές αρχές και στις ενώσεις αυτών, πουέχουν καθιερώσει, ως μέρος της πολιτικής τοπίου ενός Μέρους αυτής της Σύμβασης, μία πολιτική ή μέτρα για να προστατεύουν, να διαχειρίζονται και/ ή να σχεδιάζουν το τοπίο τους, τα οποία έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε μακροπρόθεσμη βάση και ως εκ τούτου μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα για άλλες τοπικές αρχές στην Ευρώπη. Η διάκριση μπορεί επίσης να απονέμεται σε μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν συνεισφέρει με ιδιαίτερα αξιοσημείωτο τρόπο στην προστασία, στη διαχείριση ή στο σχεδιασμό τοπίων.
Στα πλαίσια αυτού του νόμου, το ΥΠΕΝ αποφάσισε να εντάξει και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Έτσι βλέπουμε στην υπό έγκριση μελέτη του Χωροταξικού Πλαισίου της Περιφέρειας τις περιοχές που εντάσσονται σε αυτή τη κατηγορία. Τέτοιες περιοχές θα καθοριστούν και στη Ρόδο. Αναφέρομαι σε μερικές: το φυσικό μικτό δάσος κυπαρισσιού Έμπωνας Ρόδου, αγροτικά κτίσματα, πύργοι ή αρχοντικά της υπαίθρου, Αστικά –Νεοκλασικά /Νεοκλασικίζοντα κτίσματα, κατάλοιπα εργοστασίων, ορεινό νησιωτικό τοπίο, Υγροτοπικά τοπία -παράκτια μονίμως ή περιοδικώς κατακλυσμένα, οι περιοχές εξόρυξης – λατόμευσης στο νοητό άξονα Μαριτσά- Βρυσιά – Κοσκινού. Σελίδες από 55 μέχρι και 60 του τεύχους ΙΙ της Χωροταξικής Μελέτης.
Έτσι λοιπόν είμαστε υποψήφιοι για ένα νέο βραβείο, ειδικότερα για τις περιοχές εξόρυξης – λατόμευσης στο νοητό άξονα Μαριτσά - Βρυσιά – Κοσκινού. Αλήθεια ήρθαν ποτέ οι μελετητές ή μάλλον οι κυρίες από το ΥΠΕΝ που το επέβαλαν αυτό να δουν την περιοχή; Πράγματι στα Μαριτσά υπάρχει ένα λατομείο, όμως ο υπόλοιπος «άξονας», όπως τον περιγράφουν ως υποβαθμισμένη λατομική ζώνη και ως ζώνη εξόρυξης, που τον είδαν; Επιπλέον δε χαρακτηρίζουν και την περιοχή Κοσκινού ως λατομείο, κάτι που έπαψε να λειτουργεί πριν 40 χρόνια. Η πρακτική του άρπα κόλλα σε μια μελέτη που καθορίζει τις τύχες μας δεν μπορεί να είναι αποδεκτή. Αν επεκτεινόμουνα στην κριτική της όλης μελέτης θα είχα πολλά να πω, αλλά ας μείνουμε σήμερα με τα βραβεία.
ΝΙΚΟΛΟΣ ΦΑΡΜΑΚΙΔΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
