Γράφει ο δικηγόρος Ιωάννης .Σ. Κουμπιάδης
- Η νομιμοποίηση των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων για τη διενέργεια δικονομικών πράξεων σε βάρος των δανειοληπτών
Το δικηγορικό σώμα είναι και θα είναι παρόν για να προασπίζει το κράτος δικαίου και θα μάχεται για αυτό μέχρι την τελική δικαίωση, δήλωσε ο δραστήριος Πρόεδρος του ΔΣΑ και Πρόεδρος της Ολομέλειας των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, Δημήτρης Βερβεσός, ο οποίος είναι σταθερά στο πλευρό των οικονομικά αδύναμων συμπολιτών μας και των ευάλωτων νοικοκυριών!
Ως γνωστόν, στην πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ( Πρόεδρος του ΑΠ και 66 αντιπρόεδροι και αρεοπαγίτες) συζητήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2023 η διαφωνία που έχει ανακύψει μετά την εκδοθείσα απόφαση του Δ1 Τμήματος, την ΑΠ 822/22, η οποία δημιούργησε αξεπέραστο δικονομικό πρόβλημα στα funds και στους servicers, αφού σύμφωνα με αυτήν οι διαχειριστές δανείων (servicers), αλλά και τα funds, που είχαν αποκτήσει την κυριότητα δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις, βασιζόμενες στον νόμο για την τιτλοποίηση δανειακών χαρτοφυλακίων, βάσει του νόμου 3156/ 2003, δεν είχαν δικαίωμα να προχωρούν σε πλειστηριασμούς και άλλα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Αντιμέτωποι στην δίκη: Αφ’ ενός, τα «funds» και οι τράπεζες και αφ’ ετέρου οι δανειολήπτες κόκκινων δανείων. Στη πλευρά των δανειοληπτών ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και Αιγίου*, Επιμελητήρια, επιχειρήσεις κλπ που παραστάθηκαν για την υποστήριξη των προσθέτων υπέρ των δανειοληπτών παρεμβάσεων τους και υποστήριξαν ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων δεν μπορεί να είναι διάδικοι σε δίκες και ότι οι πλειστηριασμοί πρέπει να γίνονται όπως απαιτεί η νομοθεσία του 2015, δηλαδή να δίδεται προηγούμενα η δυνατότητα στον οφειλέτη να προβαίνει σε διακανονισμό. Επίσης, όπως ανέφεραν, τα κόκκινα δάνεια (μη εξυπηρετούμενα δάνεια) και τα ροζ δάνεια (ημιεξυπηρετούμενα δάνεια), σύμφωνα και με την Τράπεζα Ελλάδος, ανέρχονται στα 87 δισ. ευρώ και οι φοροαπαλλαγές των funds ανέρχονται στα 58,80 δισ. Ευρώ. Από τη μέχρι τώρα δε πρακτική των Εταιριών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (Ε.Δ.Α.Δ.Π.), οι τελευταίες δεν διαθέτουν κατά νόμο κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση για την άσκηση διαδικαστικών εν γένει πράξεων (έκδοση διαταγής πληρωμής, επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης κλπ), στις περιπτώσεις που η μεταβίβαση των απαιτήσεων και η αντίστοιχη ανάθεση της διαχείρισης προς αυτές γίνεται με βάση τις διατάξεις για την τιτλοποίηση των απαιτήσεων του Ν.3156/2003, όπως αναπτύχθηκε τεκμηριωμένα ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου , από πλευράς του εκπροσωπούντος τον ΔΣΑ, παραστάντος Πρόεδρου αυτού και Προέδρου της Ολομέλειας των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, Δημήτρη Βερβεσού. Ο τελευταίος σε ανακοίνωση, που είχε εκδοθεί νωρίτερα, επισήμανε ότι η εκδικασθείσα παρέμβαση του ΔΣΑ εντάσσεται στη συνεπή δράση του δικηγορικού σώματος, δια των θεσμικών του οργάνων, στο πλευρό των οικονομικά αδύναμων συμπολιτών μας και των ευάλωτων νοικοκυριών και ότι το δικηγορικό σώμα είναι και θα είναι παρόν για να προασπίζει το κράτος δικαίου και θα μάχεται για αυτό μέχρι την τελική δικαίωση.
Κατά την ακροαματική διαδικασία, ο Αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Π. Παναγιωτόπουλος στην πρόταση του, η οποία ήταν θετική , υποστήριξε ότι μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση και των δυο νόμων, του 2003 και του 2015 , δηλαδή οι εταιρείες διαχείρισης έχουν, βάσει της νομοθεσίας, τη νομιμοποίηση για να διενεργούν κατασχέσεις και να επισπεύδουν πλειστηριασμούς εξ ονόματος των funds (εταιρείες ειδικού σκοπού), που κατέχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Επομένως η πρόταση του είναι υπέρ της ακύρωσης της απόφασης ΑΠ 822/22.
Την προσεχή Τρίτη 31-01-2023, θα κλείσει ο φάκελος , με την κατάθεση και από τις δύο πλευρές των εγγράφων Υπομνημάτων τους. Η επίσημη δημοσίευση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, κατά το σύνηθες, αναμένεται μετά τρίμηνο από τη συνεδρίαση της Ολομέλειας, δεδομένων όμως τότε των προβλεπομένων πραγματικών συνθηκών και του επικρατέστερου σεναρίου ότι οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 9 Απριλίου (Κυριακή των Βαΐων) και οι πιθανές επαναληπτικές εκλογές αρχές Μαΐου, θα υπάρξει το πιθανότερο κάποια καθυστέρηση στην έκδοση και στην ισχύ της νέας απόφασης της πλήρους Ολομελείας του Αρείου Πάγου. Το τι θα γίνει όμως την επόμενη των εκλογών και ποια κυβέρνηση θα προκύψει, είναι άγνωστο, δεδομένης δε της μεγάλης κινητοποίησης των δανειοληπτών, πολλών οργανώσεων τους και συλλόγων, όλα συγκλίνουν, στο ότι η σχετική νομοθεσία μάλλον θα αλλάξει., χωρίς να παραγνωρίζεται και το πανίσχυρο λόμπι συμφερόντων τραπεζών, funds και servicers.
Μην ξεχνάμε δε ότι το 2015 η εμφανισθείσα ως αδήριτη ανάγκη αποσυμφορήσης και απαλλαγής των ελληνικών συστημικών τραπεζών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πελατών τους ήταν τόσο πιεστική, ώστε χρειάστηκε τότε νομοθετική παρέμβαση και η ψήφιση του ν. 4354/2015 (άρθρα 1 – 3), με τις διατάξεις του οποίου καθιερώθηκε μια νέα διαδικασία μεταβιβάσεων, αποκτήσεων και διαχειρίσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε μεταγενέστερο δε χρόνο ακόμη και εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων και πιστώσεων. Ιδομεν λοιπόν!
Θα ήταν όμως παράλειψη μου να μην αναφερθώ και στην πρόσφατη εκδήλωση–επιστημονική ημερίδα στη μνήμη του Σταύρου Κουταλιανού, αφού αναπτύχθηκαν σ΄ αυτήν και θέματα αναφορικά με την παραπάνω δίκη στην Ολομέλεια του ΑΠ , η οποία (ημερίδα) πραγματοποιήθηκε την παρελθούσα εβδομάδα, με την κάθοδο 2 τακτικών και 3 αναπληρωτών καθηγητών στη Ρόδο, όλων δε δικονομολόγων και με συμμετοχή μόνων αυτών, σ’ αυτή την επιστημονική ημερίδα, στη αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου Ρόδος Παλλάς, με την παρουσία του Δημάρχου και οικοδεσπότη, ο οποίος και παρείχε άπλετα όλη την άνεση από κάθε πλευρά αρτιότητας οργάνωσης της πράγματι επιτυχούς επιστημονικής εκδήλωσης. Ολοι οι ομιλητές συγκίνησαν πράγματι για τα πολύ θερμά και τιμητικά λόγια στο πρόσωπο του εκλιπόντος, την προσωπικότητα του και την σημαντική νομική και εν γένει ευρυμάθεια του.
Επί της ουσίας όμως των θεμάτων, τα οποία αναπτύχθηκαν, κατά την προσωπική μου γνώμη, οι 3 αναπληρωματικοί μάλλον ξεπέρασαν σε εντυπώσεις τους 2 τακτικούς καθηγητές, οι οποίοι (οι τελευταίοι ), ίσως λόγω και του άχαρου θέματος που επιφορτίστηκαν , όχι δηλαδή ότι δεν το ήθελαν κιόλας ή μάλλον -μπορώ να εικάσω -ότι το παρα-ήθελαν , αφού επέλεξαν- όχι συμπτωματικά- το ίδιο θέμα και οι δύο , δηλαδή την νομιμοποίηση εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων, ο ένας ως προς την ουσιαστική διάσταση και ο άλλος ως προς την δικονομική. Επομένως, θεωρώ ότι δεν θα είναι υπερβολή να αναφέρω ότι αμφότεροι φάνηκαν σε μένα, αλλά και σε άλλους παρισταμένους υπέρ το δέον ένθερμοι υποστηρικτές, δια των επιστημονικών τους θέσεων, των απόψεων των Τραπεζών, των funds και servicers, και εις βάρος των δανειοληπτών, την χειρότερη μάλιστα χρονική στιγμή αγωνίας των τελευταίων, όταν περίπου 700.000 ακίνητα που αποτελούν εμπράγματες εξασφαλίσεις για δάνεια ύψους περίπου 45 δισεκατομμυρίων ευρώ, εάν κριθεί ότι νομιμοποιούνται οι διαχειριστές απαιτήσεων, θα βρεθούν στην κυριολεξία στο έλεος των funds και servicers. Η συντριπτική δε πλειονότητα των ακινήτων αυτών, δεν πρέπει να λησμονείται, ότι είναι κατοικίες, δηλαδή πρόκειται για στεγαστικά δάνεια οικογενειαρχών, όχι ότι το κακό θα είναι λιγότερο για τις επιχειρήσεις, δηλαδή για τα επιχειρηματικά δάνεια. Βέβαια προσωπικά παραμένω με την απορία, αν τα πρακτικά της ημερίδας θα έπρεπε να έχουν ήδη δημοσιευθεί από τον συνδιοργανωτή Σύλλογο μας , αφού το θέμα είναι τόσο επίκαιρο και τόσο σοβαρό. Κατ΄ εμέ βεβαίως θα έπρεπε να είχαν δημοσιευθεί , αλλά και να είχαν ήδη αποσταλεί στον Πρόεδρο της Ολομέλειας.!!!
*
Η πρόσθετη παρέμβαση έχει ασκηθεί φυσικά υπό την έγκριση και της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων, υπέρ των δανειοληπτών και κατά των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων, (funds), δια των Δικηγορικών Συλλόγων Αθηνών και Αιγίου και με την συμμετοχή του δραστήριου προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Πάτρας Αθανάσιου Ζούπα. Από πλευράς και του εκπροσωπούντος τον Δ. Σ. Αιγίου, δραστήριου Πρόεδρου αυτού Γεωργίου Μπέσκου, δηλώθηκε ότι: Η δίκη που έγινε στις 26-01-2023 στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου , η οποία θα κρίνει το ζήτημα της νομιμότητας κατασχέσεων και πλειστηριασμών που επιβάλλονται από τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers), με σημαντικά νομικά επιχειρήματα στη φαρέτρα των οφειλετών, είναι ιστορικών διαστάσεων δίκη, διότι ενδιαφέρει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων δανειοληπτών, που τα τελευταία χρόνια είδαν συστημικές τράπεζες να… αλλάζουν ΑΦΜ και να μεταβιβάζουν απροειδοποίητα τα «κόκκινα» δάνεια σε funds που εδρεύουν σε φορολογικούς παραδείσους . Ότι τα funds που αγόρασαν τα δάνεια που σήμερα αυτές διαχειρίζονται, προς τον σκοπό αυτό, εκμεταλλευόμενες τις διατάξεις του Ν 3156/2003, δεν πληρώνουν τους πάσης φύσης αναλογούντες στις μεταβιβάσεις αυτές, αλλά και σε όλες τις μεταγενέστερες αναμεταβιβάσεις τους στην δευτερογενή αγορά κόκκινων δανείων, άμεσους και έμμεσους φόρους, τέλη και δικαιώματα . Οτι το νομικό ζήτημα ανέκυψε, καθώς όλες οι μεταβιβάσεις των δανείων έγιναν βάσει του Νόμου 3156/2003, ο οποίος όμως όχι μόνο δεν παρέχει νομιμοποίηση στους servicers για να επισπεύδουν αναγκαστική εκτέλεση, αλλά και πέραν αυτού, ο Νόμος 3156/2003 δεν παρέχει καμία διασφάλιση στους δανειολήπτες, σε αντίθεση με τον Νόμο 4354/2015, ο οποίος επιβάλλει την ενημέρωση του δανειολήπτη και προσπάθεια συμβιβασμού πριν τη μεταβίβαση του δανείου από την τράπεζα στο fund. Γι΄ αυτό και το θέμα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου για οριστική επίλυσή και ήδη αναμένεται πλέον η απόφαση.
