Η Ευρώπη μπροστά στην κάλπη - Του Θάνου Ζέλκα

Η ΕΥΡΩΠΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΠΗ-Σαράντα δύο το πλήθος κόμματα και κομματικοί σχηματισμοί διεκδικούν μια θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καταθέτοντας ο καθένας μια δική του άποψη για το τι μέλλει γενέσθαι στην Ευρώπη. Μια Ευρώπη όμως που δείχνει να στέκεται αμήχανα πάνω από την κρίση και να μην έχει καταλάβει τη ζημιά που έχει προκαλέσει κυρίως η απουσία της από τις μεγάλες αποφάσεις. Μια Ευρώπη που ταλανίζεται από τους ηγεμονισμούς και από τις θεωρίες των αριθμών. Μια Ευρώπη που φέρεται ως αδρανειακό σύστημα, δυσκίνητο και ράθυμο να μπει αποφασιστικά μέσα στις εξελίξεις και να τις διαμορφώσει ουσιαστικά.


Στη χώρα μας οι ευρωεκλογές αποτελούσαν πάντα ένα πολιτικό αμορτισέρ για την εκάστοτε κυβέρνηση. Αν την ευνοούσαν τα ποσοστά συνέχιζε την πολιτική της. Αν όχι προσπαθούσε με επικοινωνιακά τεχνάσματα να υποβαθμίσει την ουσία και παίρνοντας ημίμετρα να καταλαγιάσει τις αντιδράσεις. Η ίδια συνταγή εφαρμόζεται ακόμα και σήμερα. Μια κυβέρνηση που προσπαθεί να μετριάσει τις απώλειές της και μια αντιπολίτευση που προσπαθεί να προκαλέσει ένα θανατηφόρο πλήγμα στους κυβερνώντες ώστε στις επερχόμενες εθνικές εκλογές να χρειαστεί την ελάχιστη δυνατή ενέργεια για να αναδειχθεί στην εξουσία.


Δεν ξέρω όμως κατά πόσο τελικά εξυπηρετούν αυτές οι στρατηγικές την ιδέα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Εκτίμησή μου είναι ότι περισσότερο αμβλύνουν τις διαφορές παρά τις γεφυρώνουν. Περισσότερο ευνοούν την ανάπτυξη πολλών ταχυτήτων παρά την εξάλειψή τους.


Απ’ όσο θυμάμαι η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε σκοπό να δημιουργήσει ισότιμα μέλη, κοινωνίες ίσων ευκαιριών, ίσα δικαιώματα στη γνώση και στις ευκαιρίες. Δεν το βλέπει πια κανείς ότι αυτό το μόρφωμα είναι το κακέκτυπο της αρχικής ιδέας, αποτέλεσμα μιας παλαιολιθικής αντίληψης της εξουσίας από μέρους των Γερμανών με ηγεμόνες και δορυφόρους;


Για ποια ενοποίηση να μιλήσουμε όταν έχει καλλιεργηθεί έντεχνα εδώ και αρκετό καιρό ότι οι «τεμπέληδες» λαοί του Νότου ζουν εις βάρος των «δουλευταράδων» του Βορρά; Για ποια ίσα δικαιώματα να πούμε όταν η φτώχεια και η ανεργία βρίσκονται σε επίπεδα πρωτοφανή; Για ποια κοινωνία της γνώσης και του πολιτισμού να μιλήσουμε όταν ο πολιτικός λόγος γίνεται διχαστικός και εμπρηστικός;


Οι σώφρονες ηγέτες δεν αρκούνται μόνο στους δακρύβρεχτους ενωτικούς λόγους και στα επικοινωνιακά τρικ. Πάνε οι εποχές που αρκούσε να ήταν κάποιος δεινός ρήτορας για να κερδίσει το λαό. Χρειάζονται κι άλλα χαρίσματα για να μπορέσει κάποιος να χαρακτηρισθεί ηγέτης. Όπως για παράδειγμα το να μπορεί να διαλέξει συνεργάτες, να αφουγκράζεται τις αγωνίες του λαού του, να μπορέσει να εμπνεύσει οράματα.


Έχουν στραφεί οι πάντες σ’ ένα κυνήγι χρημάτων γιατί θεωρούν ότι μόνο με τα χρήματα λύνονται τα προβλήματα. Θα υπενθυμίσω την κινέζικη παροιμία που λέει ότι με το χρήμα αγοράζεις κρεβάτι αλλά όχι ύπνο, αγοράζεις σπίτι αλλά όχι οικογένεια, αγοράζεις βιβλία αλλά όχι τη γνώση. Ευτυχώς δηλαδή που ισχύει κάτι τέτοιο γιατί αλλιώς ο κόσμος θα ήταν αφόρητα προβλέψιμος.


Καθένας έχει δικά του κριτήρια επιλογής στις εκλογές και είναι απόλυτα σεβαστά. Το γεγονός ότι κάποιοι δεν σκέπτονται με γνώμονα το κοινό καλό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι περιθωριακά στοιχεία. Σημαίνει ότι ως κοινωνία χρειαζόμαστε ακόμα πολλή δουλειά ώστε να μπορούν όλο και περισσότεροι πολίτες να παραμερίζουν την ιδιοτέλεια και να ενεργούν με βάση το καλό για τους πολλούς.


Εύχομαι ειλικρινά απ’ αυτά τα σαράντα δύο ψηφοδέλτια να εκλεγούν εκείνοι που θα μπορέσουν να σταθούν επάξια στο Ευρωκοινοβούλιο και που δεν θα λιγοψυχήσουν μπροστά στις μάχες που θα χρειαστεί να δώσουμε ως χώρα. Διότι να είστε σίγουροι ότι τίποτα δεν πρόκειται να μας χαριστεί. Όλα πρέπει να τα διεκδικήσουμε από την αρχή με σχέδιο και αποφασιστικότητα.


Ας πράξουμε ως συνειδητοποιημένοι πολίτες με γνώμονα το συμφέρον της χώρας μας και όχι με μικροπολιτικές λογικές. Και ας έχουμε κατά νου ότι η αποχή δεν είναι πολιτική πράξη αλλά νομιμοποίηση της αυθαιρεσίας.