Η γλύκα ενός αμέλωτου μελομακάρονου - Toυ Μανώλη Δημελλά

"Την ημέρα είμαι στη Σικελία, όμως κάθε νύχτα επιστρέφω στο χωριό, στην Ελλάδα μου".

Τα μάτια της Σταυρίτσα μοιάζουν με κόκκινες, πλημμυρισμένες από δάκρυα λεωφόρους. Λίγο πιο βαθιά, μέσα στις κόρες, χορεύουν ολόσωμες σκιές ανθρώπων.

Κλεισμένα 58 χρόνια, από τότε που ετοίμασε βαλίτσες και μετακόμισε μόνιμα στο Παλέρμο της Σικελίας, στην πόλη του συζύγου της Αντόνιο.

Η ιστορία τους δεν διαφέρει και πολύ από εκείνες που κρύφτηκαν στα μικρά αγαπησιάρικα βιβλία τσέπης, και δεν διαβάζονται, μόνο πίνονται, μονορούφι, αφού ο κάθε αναγνώστης βλέπει κάπου και τον εαυτό του.

Εκείνη μόλις δεκαεφτάριζε και αυτός  στα 24, ένας Ιταλός στρατιώτης, πρώτη φορά έφευγε από το μεγάλο νησί, από το Παλέρμο, και με ένα όπλο στα χέρια έκανε σκοπιές σε μια παντόξενη πατρίδα.

Από την αρχή βρέθηκε στη καζάρμα του προφήτη Ηλία, το βουνό των ανέμων ήταν η βάση του, τριγυρνούσε όμως μέσα στο κοντινό χωριό, τις Μενετές Καρπάθου.

Εκεί κοντά ήταν το ντόπο-λαβόρο, με ένα φασαριόζικο μπιλιάρδο και με λίγο κουαράντα, γέμιζε και εκείνος τις αδειανές σα τρύπιες τσέπες, στιγμές του. Το άτιμο χασομέρι που ψάχνουμε, για να ξεχάσουμε τα ζόρια και να τσουλήσουμε λιγάκι παρακάτω.

Είδε το λαμπερό κορούλι και του γυάλισε, ακριβώς το ίδιο πετάρισμα, μέσα στη καρδιά, αισθάνθηκε και εκείνη. Στα γρήγορα βρέθηκαν παντρεμένοι, ήταν η καρδιά του πολέμου όταν έγιναν τρεις.

Το θηλυκό μωρό, η Μαρία, τους έδεσε ακόμη περισσότερο, όσο για πατρίδες, αυτές σβήνουν τα σύνορα πάνω στο θράσος της αγάπης.

Τα αληθινά ζόρια ξεκίνησαν με την απελευθέρωση του νησιού.

Οι Εγγλέζοι πήραν τους Ιταλούς στρατιώτες αιχμαλώτους στην Αίγυπτο, μάλιστα βρέθηκαν αρκετοί δικοί μας, που καλόβλεπαν την ιδέα να ξαποστήλουν και εκείνες, τις λιγοστές Καρπαθιές, που είχαν παντρευτεί με κάποιους στρατιώτες. Ετούτη η ιδέα δεν πέρασε, ωστόσο η Σταυρίτσα ποτέ δεν ξέχασε το καρδιοχτύπι εκείνων των ημερών. Αφού λίγο έλλειψε, για να βρεθεί κι εκείνη, η μωρομάνα, εξορισμένη από το νησί, από τον τόπο της.

Δυο χρόνια ο Αντόνιο τράβηξε τα κακά της μοίρας του, αιχμάλωτος στην Αίγυπτο. Με τα προβλήματα και  τις διατυπώσεις να κόβουν κάθε πιθανότητα επανασύνσεσης, όλο και μάκραιναν την απόσταση μεταξύ τους. Όμως όσο περνούσαν οι μέρες, τόσο πιο πολύ φούντωνε το πάθος της αγάπης τους, τρανή απόδειξη τα δεκάδες γράμματα, που της ταχυδρομούσε από την εξορία. Θυμάται η Σταυρίτσα τη γκρίνια του ταχυδρόμου, αφού σχεδόν κάθε μέρα ανέβαινε στις Μενετές και την αναζητούσε, μια καινούρια επιστολή του Αντόνιο, φορτωμένη καημούς, γλυκόλογα, κύματα πάθους.

Οι μήνες κύλησαν οι αιχμάλωτοι γύρισαν στις πατρίδες τους και τότε ξεκίνησε ένα καινούριο δράμα για το ζευγάρι. Δεκάδες καινούριες διατυπώσεις και σφραγίδες που αυτή τη φορά έλλειπαν και έτσι καθυστερούσαν την επανένωση τους. Ο Αντόνιο αδημωνούσε στο Παλέρμο, ενώ η Σταυρίτσα που στο μεταξύ είχε ταξιδέψει στην Αθήνα, μπαινόβγαινε σε κρατικά γραφεία και παρακαλούσε για μια τελευταία υπογραφή. Κολλούσαν όλα σε μια τελευταία επίσημη υπογραφή.

Μέχρι που δόθηκε το πράσινο φως, και κατάφερε να ταξιδέψει στο Παλέρμο. Πέρασαν δέκα χρόνια αναγκαστικού χωρισμού, ώσπου να συναντήσει ο πατέρας την κόρη και τη γυναίκα του!

Η ιστορία από τότε αλλάζει, γράφεται πια στα Ιταλικά, αφού πραγματική πατρίδα μας γίνεται ο τόπος που καταφέρνει να μας θρέψει, να μας ανεχτεί και να μας ψωμοχορτάσει.

Έτσι και η Σικελία, πολύχρωμη, πολύβουη και ταπεινή, μοιάζει στην ανοιχτή αγκαλιά που έχουν οι δικοί μας μικροί, ολοκάθαροι τόποι.

Τέτοιες Άγιες μέρες, η Σταυρίτσα γεμίζει το τραπέζι με γλυκά.

Να  γίνονται άραγε Χριστούγεννα δίχως εκείνα τα παράξενα στρατιωτάκια; Τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες;

Οι Καρπάθικες συνταγές μοιάζουν με τα συγγενικά της πρόσωπα, όλα είναι ζωντανά και χαραγμένα βαθιά μέσα στη ψυχή της, κι όσο πλάθει τη ζύμη, όσο διαλύει το Σιτσιλιάνικο μέλι, θυμάται και φέρνει στον αφρό εκείνα τα παλιά, τα προγονικά της.

Όλα μαζί μπλέκονται, και με τη ζωή να κρατά το ψιλό βελονάκι, να πλέκει το πιο παράξενο προσωπικό κέντημα, δεν ξέρεις από πια πόρτα μπαίνεις, ούτε και που θα βρεθείς ή πότε πρόκειται να ξεπορτίσεις.

Η Σταυρίτσα κρατά στην άκρη και μερικά αμέλωτα μελομακάρονα, όπως έκανε κι μάνα της η Χρυσή, όπως θα κάνουν αύριο και οι κόρες της, η Μαρία και η Σάντρα. Αυτά τα αμέλωτα, τα άτιμα είναι τα πιο γλυκά!

Είναι και πάλι Χριστούγεννα...