ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΟΛΟΣ
- Τα ελαττώματα των άλλων είναι σαφώς πιο εύκολα διακρίσιμα από τα δικά μας. Φάνηκε ξεκάθαρα για μια ακόμα φορά από τις αντιδράσεις μας στα επεισόδια που έλαβαν χώρα στο Καπιτώλιο της πρωτεύουσας των Ηνωμένων Πολιτειών. Επεισόδια σαφέστατα σοβαρά και αποτροπιαστικά για την εικόνα της άλλοτε κραταιάς υπερδύναμης του πλανήτη, που δείχνουν παράλληλα την διαμόρφωση μιας παγκόσμιας τάσης προς την ακρότητα και την υπερβολή.
Το τι κρύβεται πίσω από αυτά είναι κάτι που οφείλει να απασχολήσει την αμερικανική κοινωνία και κυρίως την ηγεσία της. Δεν μπορεί ξαφνικά ένα τσούρμο γραφικά στοιχεία να εισέβαλαν ανενόχλητα μέσα στο πιο ισχυρά φυλασσόμενο κτίριο της χώρας και να το μετέτρεψαν σε “τσιγγανομαχαλά”. Προφανώς κάποιοι ήταν σε διατεταγμένη υπηρεσία. Αυτό όμως είναι καθαρά εσωτερικό τους ζήτημα. Όπως και το ποιους επιλέγουν να τους κυβερνήσουν.
Αυτό που απασχολεί τον υπόλοιπο κόσμο - ή τουλάχιστον οφείλει να τον απασχολήσει - είναι αν η πτώση των ΗΠΑ θα προκαλέσει κάτι καλύτερο ή χειρότερο για το μέλλον του πλανήτη. Διότι είναι πολύ εύκολο να παρασυρθεί κάποιος από μια δογματική αντίληψη ότι οι ΗΠΑ ήταν η πηγή του κακού και τελικά να καταλήξουμε αυτή η πηγή να βρεθεί αλλού. Κάπου πιο ανατολικά που οι απόψεις για τη δημοκρατία και τα ιδεώδη της είναι μάλλον κάπως πιο “μπερδεμένες”.
Το εύκολο σχετικά κομμάτι είναι να φύγει ο “κακός” της ιστορίας. Το θέμα όμως είναι αν διώχνοντας τον, πέσουμε σε κάτι πολύ χειρότερο. Φυσικά αυτό δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για όσα δεινά έχουν προκαλέσει με τις πολιτικές και τους πολέμους τους στην ανθρωπότητα εδώ και δεκαετίες. Καλώς ή κακώς όμως αποτελούσαν ένα φόβητρο για την τήρηση μιας πολύ εύθραυστης παγκόσμιας οικονομίας.
Σε αυτό το πολύ ρευστό σκηνικό, η Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να γίνει ο δεύτερος πόλος, βρίσκεται στο δικό της λήθαργο με οικονομικές ανισότητες μεταξύ των μελών της που δείχνει ότι δεν μπορεί να γεφυρώσει. Η ανομοιογένεια του πληθυσμού της σε κουλτούρα, ήθη, θρησκεύματα, γλώσσες αποτελεί ένα πολύ βασικό εμπόδιο στη χάραξη μιας ενιαίας τουλάχιστον εξωτερικής πολιτικής.
Ένα ακόμα πολύ μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει είναι ότι η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι στην πραγματικότητα ένας διακοσμητικός θεσμός. Επί της ουσίας δεν μπορεί να ασκήσει πολιτική και τα κράτη μέλη εναρμονίζονται με τις οδηγίες της καθαρά λόγω των χρημάτων που διαθέτει. Δεν υπάρχει το Σύνταγμα, ο θεσμός ή όποια άλλη ιδέα που να ενώνει τους Ευρωπαίους. Άλλωστε πάντα ήταν πεδίο αντιπαραθέσεων και καθώς φαίνεται αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε στον αιώνα που διανύουμε.
Η άλλοτε παλαιά υπερδύναμη Ρωσία, με τα απομεινάρια της Σοβιετικής Ένωσης, φαίνεται ότι πάσχει από έναν ιδιότυπο “πολιτικό αυτισμό” που δεν της επιτρέπει να δει πέραν των συνόρων της. Με μια άκαμπτη πολιτική παίζει το δικό της παιχνίδι και δεν δείχνει διατεθειμένη να εμπνεύσει τις άλλες δυνάμεις να την ακολουθήσουν για να γίνει αυτή ο δεύτερος ισχυρός πόλος.
Οι μόνοι προφανώς που χαίρονται φανερά και κρυφά για όλη αυτή την παγκόσμια ανακατωσούρα είναι οι Κινέζοι. Βγαίνοντας σχεδόν από μόνες τους οι ΗΠΑ από το παιχνίδι, τους αφήνουν ελεύθερο όλο το πεδίο να δράσουν. Έχουν ήδη συγκεντρώσει δύναμη και τεχνογνωσία και με το πληθυσμιακό τους πλεονέκτημα μπορούν να κάνουν επέλαση προς Δυσμάς όποτε το θελήσουν.
Θα έρθει η στιγμή που οι δύο φιλοσοφίες θα συγκρουστούν και αυτό δεν θα γίνει σε ιδεολογικό επίπεδο. Θα γίνει σε οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό επίπεδο και αν όλα αυτά δεν αποδώοσουν θα εμφανιστούν και τα όπλα. Κι εκεί απλά δεν θα γνωρίζουμε τι μας ξημερώνει.
--
Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής
