Ξεκίνησε ως οραματιστής και λάτρης της καινοτομίας. Ο Ίλον Μασκ αναδείχθηκε ως μία από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες της σύγχρονης τεχνολογικής επανάστασης, με σημαντικά επιτεύγματα σε διάφορους τομείς. Παρά τις εντυπωσιακές καινοτομίες που έχει φέρει, οι τελευταίες του ενέργειες εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί την τεράστια επιρροή του. Από τις πιέσεις σε κυβερνήσεις μέχρι την εξάπλωση αμφιλεγόμενων αφηγημάτων μέσω του Twitter, ο Μασκ μοιάζει να έχει μετατραπεί σε άτυπο "πλανητάρχη", που δεν διστάζει να εργαλειοποιήσει ακόμη και τον Τραμπ, αμφισβητώντας θεμελιώδεις δημοκρατικές διαδικασίες.
Η κατασκευή του εργοστασίου Tesla κοντά στο Βερολίνο αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση παρέμβασης του Μασκ στα εσωτερικά μιας χώρας, με την περιοχή να υφίσταται σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθώς οι τοπικές αρχές, υποκύπτοντας στις πιέσεις του, παραμέρισαν κανονισμούς προστασίας του περιβάλλοντος. Υπό το πρόσχημα της "πράσινης ανάπτυξης," αγνοήθηκαν ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των υδάτινων πόρων και τη διατήρηση του δασικού πλούτου, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από περιβαλλοντικές ομάδες. Αυτές τόνισαν ότι η προτεραιότητα που δόθηκε στα επιχειρηματικά συμφέροντα της Tesla υποβάθμισε τη φωνή των τοπικών κοινοτήτων, αναδεικνύοντας έναν επικίνδυνο τρόπο δράσης, όπου η οικονομική ισχύς και η επιρροή μιας πολυεθνικής υπερβαίνει τα δημοκρατικά όρια και τις θεσμικές εγγυήσεις.
Η εξαγορά του Twitter από τον Μασκ πρόσθεσε νέα διάσταση στην παρεμβατική του δράση, μετατρέποντας την πλατφόρμα όχι μόνο σε εργαλείο προώθησης των προσωπικών του απόψεων, αλλά και σε μέσο εξυπηρέτησης πολιτικών σκοπιμοτήτων. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στήριξη που φαίνεται να παρέχει στο ακροδεξιό κόμμα AfD ενόψει των επερχόμενων εκλογών στη Γερμανία. Η πρόσφατη συνέντευξη με την αρχηγό του κόμματος, χωρίς να επιτρέπει στους χρήστες της πλατφόρμας να παρέμβουν με ερωτήσεις, ήταν το “κερασάκι στην τούρτα”.
Η επιλογή αυτή δεν ήταν απλώς μια πράξη "ελευθερίας του λόγου," όπως ισχυρίστηκε ο ίδιος, αλλά μια στρατηγική κίνηση που ουσιαστικά πριμοδοτεί ένα κόμμα με ακραίες θέσεις, υπονομεύοντας τη δημοκρατική συνοχή και νομιμοποιώντας ρητορικές που διχάζουν την κοινωνία. Παρά τις έντονες αντιδράσεις, ο Μασκ συνέχισε να υπερασπίζεται την απόφασή του, επιδεικνύοντας πλήρη αδιαφορία για τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες των ενεργειών του.
Πέρα από τις διεθνείς του παρεμβάσεις, τα προϊόντα του Μασκ συχνά τον εκθέτουν με τρόπο σχεδόν κωμικό. Χαρακτηριστικό το φιάσκο στην Αράχωβα, όπου Tesla που έμειναν από μπαταρία προκάλεσαν κυκλοφοριακό χάος, μετατρέποντας το χωριό σε υπαίθριο πάρκινγκ "πράσινης καινοτομίας." Έτσι, τα αυτοκίνητα-θαύματα έγιναν ακίνητα μνημεία της υπερπροβολής, αφήνοντας τους περαστικούς να θαυμάσουν την "εξέλιξη" όταν αυτή κυριολεκτικά μένει από ενέργεια.
Η δράση του Μασκ θέτει σοβαρά ερωτήματα για τη δημοκρατία και τις διεθνείς ισορροπίες. Πώς είναι δυνατόν ένας δισεκατομμυριούχος να επηρεάζει τόσο άμεσα τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων; Πόσο σωστό είναι οι αποφάσεις που μας αφορούν να καθορίζονται από τα συμφέροντα ενός και μόνο ατόμου αντί για τη συλλογική βούληση του λαού; Τι σημαίνει για τη δημοκρατία όταν η φωνή του απλού πολίτη σβήνει μπροστά στη δύναμη του πλούτου και της εξουσίας;
Επίσης με το Twitter στα χέρια του, μπορούμε να μιλάμε ακόμα για ελεύθερη και ανοιχτή δημόσια συζήτηση; Ποιος αποφασίζει ποια φωνή θα ακουστεί και ποια θα φιμωθεί; Πόσο μπορούμε να εμπιστευτούμε ότι η πολυφωνία και η δικαιοσύνη προστατεύονται, όταν μια πλατφόρμα τέτοιας εμβέλειας εξυπηρετεί τα συμφέροντα ενός και μόνο επιχειρηματία; Η δημοκρατία μπορεί να αντέξει τέτοιες ανισορροπίες εξουσίας ή μήπως ήδη κλονίζεται;
Η δημοκρατία δεν πεθαίνει με κρότο, αλλά με σιωπή. Τη σιωπή που επιβάλλουν οι ισχυροί όταν αντικαθιστούν τη βούληση του λαού με τα δικά τους συμφέροντα. Και αν δεν αντισταθούμε τώρα, ίσως μια μέρα ξυπνήσουμε σε έναν κόσμο όπου οι αποφάσεις μας θα έχουν ήδη ληφθεί για εμάς, χωρίς εμάς.
Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ