Δημήτρης Γάκης: Συμπληρώνουμε την ομπρέλα προστασίας και σύγκλισης της νησιωτικής χώρας με την υπόλοιπη Ελλάδα
με το ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ
Οι νησιώτες γνωρίζουν και αναγνωρίζουν τη δύναμη της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ που εφαρμόσαμε τα προηγούμενα χρόνια για τα νησιά μας.
Το πιο εμβληματικό μας έργο, το ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ, βελτίωσε αρκετά την κατάσταση στην ακτοπλοϊκή συγκοινωνία, προσφέροντας ταυτόχρονα ένα εργαλείο νησιωτικής πολιτικής που μειώνει τις σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που βιώνουν οι κάτοικοι των μικρών και απομακρυσμένων νησιών μας. Ήταν η αρχή. Επόμενο βήμα και πρόταση – την οποία κατέθεσα το Μάρτιο του 2023 στο Ελληνικό Κοινοβούλιο - είναι η εφαρμογή του ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ισοδύναμου την οποία εξειδίκευσε και ανακοίνωσε ο τότε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας στην Κω στις 24 Απριλίου.
Στόχος μας είναι η ισότιμη πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες, στην Υγεία, ένα ακόμα σημαντικό θέμα αλλά και μια ακόμα απόδειξη ότι σε κάθε κρίση πρέπει να ανταποκρινόμαστε άμεσα με ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ μέτρα στήριξης για τους νησιώτες.
Στο πλαίσιο αυτό, η ακρίβεια και οι μεγάλες ανάγκες φθηνής και ποιοτικής στέγασης μας καλούν να ολοκληρώσουμε αυτή την «ομπρέλα» προστασίας για την εξάλειψη των ανισοτήτων και της σύγκλιση των νησιών με την υπόλοιπη χώρα παρεμβαίνοντας στο πρόβλημα την στέγασης των νοικοκυριών, προτείνοντας ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ Ισοδύναμο στη νησιωτική Ελλάδα.
Σήμερα γίνεται μεγάλη συζήτηση για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, σε κάθε κοινωνικό επίπεδο, στους προϋπολογισμούς, σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα. Η εύρεση στέγης που να ικανοποιεί τις ανάγκες μιας οικογένειας θεωρείται πανευρωπαϊκά ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα μετά την ακρίβεια και την υγεία, το δε κόστος της στέγασης στα νοικοκυριά απορροφά σχεδόν έναν μέσο μηνιαίο μισθό των μελών τους. Η φθηνή και ποιοτική στέγαση / κατοικία αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα για τη δημογραφική και κοινωνική ανάπτυξη στις ήδη «γηρασμένες» περιφέρειες μας.
Το φαινόμενο γίνεται πολύ μεγαλύτερο σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος και «εκρηκτικό» στις μικρές νησιωτικές περιοχές. Το πρόβλημα είναι βαθιά κοινωνικό και οικονομικό γι’ αυτό και απαιτεί μια λύση που θα πρέπει να γίνει η αιχμή του δόρατος στις διεκδικήσεις απ’ όλους τους κοινωνικούς, οικονομικούς, συνδικαλιστικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς. Χρειάζεται μία άμεση παρέμβαση για την επίλυση του. Με μια πρόταση θεσμική και αποφασιστική που θα «ταράξει τα νερά», θα στείλει ηχηρό μήνυμα σε όλους τους κυβερνώντες σε Ελλάδα και Ευρώπη, για την ολοκλήρωση της κοινωνικής οικονομικής και χωρικής σύγκλισης των νησιωτικών κοινωνιών με την ηπειρωτική χώρα.
Τώρα είναι η ώρα να προβληματιστούμε όλοι μας.
Μα μελετήσουμε και τεκμηριωμένα να οδηγήσουμε τους αρμόδιους φορείς στην επεξεργασία και εξειδίκευση της ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.
Να εφαρμόσουμε το ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ.
***
Κάποιες πρώτες σκέψεις και ιδέες για το διάλογο
Τι είναι το Στεγαστικό Ισοδύναμο; σε ποιους αναφέρεται; τι προβλήματα έρχεται να λύσει;
Αφορά καταρχήν όλους τους πολίτες, μόνιμους και προσωρινούς κατοίκους των νησιών.
Μπορούμε να χωρίσουμε το θέμα εφαρμογής του σε δύο ομάδες.
Η πρώτη, αφορά σ’ αυτούς που είναι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών αλλά δεν έχουν δικό τουςσπίτι, νοικιάζουν κατοικία και η δεύτερη ομάδα, αφορά τους προσωρινούς κατοίκους των νησιών, κυρίως τους δημόσιους υπαλλήλους που διορίζονται για να στελεχώσουν μονάδες υγείας, σχολεία και δημόσιες υπηρεσίες.
Για τους πρώτους πρέπει να πάρουμε μέτρα που θα είναι κίνητρα παραμονής τους στα νησιά, για τους δεύτερους να είναι κίνητρα για την αποδοχή των διορισμών τους και γιατί όχι, για την επιλογή των νησιών για μακροχρόνια ή μόνιμη εγκατάσταση τους.
Στους πρώτους δηλαδή τους μόνιμους κατοίκους των νησιών που δεν έχουν δικό του σπίτι και αναγκάζονται να νοικιάσουν να καλύπτει η πολιτεία – υπόθεση εργασίας στο διάλογο - το 30% του ενοικίου που πληρώνουν.
Για τους δεύτερους θα πρέπει η πολιτεία να φροντίσει για τα εξής κατά την άποψη μου μέτρα.
1. Μακροπρόθεσμα μέτρα.
Κατασκευή κατοικιών με ευθύνη της πολιτείας και ανάθεση της συντήρησης τους στους δήμους με την μεταφορά αντίστοιχων πόρων.
2. Άμεσα μέτρα για τους δημόσιους υπαλλήλους.
α) Επαναφορά του μέτρου επιδότησης της αγοράς πρώτης κατοικίας με την δέσμευση της δεκαετούς παραμονής στα νησιά όπως υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια.
β) Σε νησιά μέχρι 1.000 κατοίκους να υπάρχει πλήρη κάλυψη του ενοικίου από την πολιτεία. Αυτό πιστεύω ότι θα είναι ένα σοβαρό κίνητρο για να επιλέξει κάποιος δημόσιος υπάλληλος να εργαστεί σε μικρά νησιά, και γιατί όχι να παραμείνει και μακροχρόνια ή μόνιμα σε αυτά, μέχρι να αποκτήσει την δική του κατοικία.
β. Για νησιά με πληθυσμό μεγαλύτερο των 1.000 κατοίκων να υπάρξει μελέτη η οποία θα εξισώνει το κόστους στέγασης στα νησιά με το μέσο όρο του κόστους στέγασης στην ηπειρωτική Ελλάδα και επιπλέον μία επιδότηση της τάξης 15% στο ενοίκιο (ως κίνητρο για τη δημογραφική μεγέθυνση).
Ο τρόπος επιδότησης από μέρους της πολιτείας μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Προτάσεις τις οποίες μπορούμε να σκεφτούμε όπως πχ μείωση του ΕΝΦΙΑ, απαλλαγές σε φόρους, όπως π.χ. για τη συντήρηση του ακινήτου, ή ακόμα και χρηματική επιδότηση των ενοικιαστών, μέσω ειδικών κοινωνικών προγραμμάτων από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, ανάλογα με τις δυνατότητες του προϋπολογισμού.
Επειδή τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην στέγαση στα νησιά είναι γνωστά, πέραν των ελλείψεων κατοικιών έχουμε και την μετατροπή όσων υπάρχουν σε «Airbnb», παρουσιάζεται το φαινόμενο ιδιοκτήτες να ζητούν την ενοικίαση του ακινήτου τους για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μέχρι δηλαδή το Μάιο, όταν αρχίζει η τουριστική σεζόν και τότε το νοικιάζουν σαν τουριστικό ακίνητο, μπορούμε με ένα τρόπο να προβλέψουμε την ετήσια υποχρεωτική μίσθωση κατοικιών με ιδιαίτερα μεγαλύτερα κίνητρα.
Τα συνδικάτα, η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, οι κοινωνικοί φορείς, οι οικονομικοί φορείς όπως τα επιμελητήρια κ.α. αναπτυξιακοί φορείς και ενώσεις καλούνται να συνεισφέρουν σε αυτό το διάλογο, για να έχουν οι νέοι μας και τα νοικοκυριά ένα δρόμο ανάπτυξης και κοινωνικής προστασίας.
Για να έχουν τα νησιά μας μέλλον.
Ρόδος 17-12-2023
Δημήτρης Γάκης
πρωην Βουλευτής Δωδεκανήσου
ΣΥΡΙΖΑ
