Για τ'αφέντη το φαί - Του Θάνου Ζέλκα

ΓΙΑ Τ' ΑΦΕΝΤΗ ΤΟ ΦΑΙ

“Ένα χωριό τραχύ, στο χρώμα της στάχτης, μαυρειδερά σπίτια κάτω από τον ανήλεο ήλιο των νησιών τής Μεσογείου, κάτοικοι καμένοι από τη μιζέρια και τα πάθη. Σήμερα, το κυρίαρχο πάθος είναι το μίσος. Ένα πολιτικό μίσος φονικό, που ρίχνει τον αδερφό ενάντια στον αδερφό του. Και μπροστά σ’ αυτή τη θύελλα των ανομιών, στέκει ένας ηλικιωμένος άντρας, απελπισμένος, γιατί η φωνή του είναι "φωνή βοώντος εν τη ερήμω". Για τον παπα-Γιάνναρο αυτό το κύμα φρίκης δεν μπορεί παρά να σημαίνει την ίδια την ανικανότητα της ιερωσύνης του: ο διάβολος κυβερνά τον κόσμο.” - Οι Αδερφοφάδες, Νίκος Καζαντζάκης.

Πριν λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, ενός από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες παγκοσμίως. Μια μέρα μετά ένα αιματοκύλισμα στην παγωμένη Ουκρανία ήρθε να τον επιβεβαιώσει. Ο διάβολος κυβερνά τον κόσμο. Τα πάθη, η δίψα για εξουσία, η εμμονή των μεγάλων δυνάμεων να επιβληθούν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.

Η βιαιότητα και το λουτρό αίματος σοκάρουν κάθε υγιή νου, πληγώνουν κάθε ευαίσθητη καρδιά. Παντού παραλογισμός και μισαλλοδοξία. Αδερφός σκοτώνει αδερφό μην μπορώντας να κατανοήσει ότι αποτελεί ένα πιόνι στην τεράστια σκακιέρα του γεωπολιτικού παιχνιδιού, που νικητές δεν θα είναι τα έθνη αλλά εκείνοι που έχουν Θεό τους το χρήμα και την εξουσία.

Παντού τα ίδια φαινόμενα. Πόλωση, φανατισμός και ψευτοϊδεολογίες για δήθεν οράματα που θέλουν να πραγματοποιήσουν. Στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο από ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται ομαδικά προκειμένου να γαντζωθούν στην εξουσία και να επιβάλουν τους δικούς τους κανόνες. Άνθρωποι φιλόδοξοι, δόξα και χρήμα αποζητούντες, φορούν τις μάσκες των ιεραποστόλων θέλοντας τάχα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην ανθρωπότητα. Και μαζεύουν στρατούς για να τους ρίξουν στη μάχη την ύστατη ώρα, για να κατασπαράξουν ότι μπορούν όταν δοθεί άνωθεν η εντολή.

Δεν είναι αγγελικά πλασμένος ο κόσμος μας, παρά το “κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν”. Αγνά παραμένουν τα μωρά και τα ζώα που βοσκούν. Όλοι οι υπόλοιποι διακατέχονται από πάθη. Όσο πιο μεγάλα τα πάθη, τόσο πιο άγριο το περιβάλλον. Όσο τα πάθη είναι σε καταστολή, η ανθρωπότητα ευημερεί. Μόλις παροξυνθούν, οσμές μπαρουτιού και αίματος κατακλύζουν τον αέρα. Αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Μόνο που τώρα η γνώση που έχουμε αποκτήσει ως γένος μας καθιστά άκρως επικίνδυνους για το μέλλον του πλανήτη. Αρκεί μια ομαδική παράκρουση για να ξεσπάσει ένας πυρηνικός πόλεμος και να μην απομείνει τίποτα όρθιο σ' αυτή τη γωνιά του σύμπαντος.

Όχι πως θα μας κλάψει κάποιος σαν εξαφανιστούμε. Η φύση θα ξαναβρεί τον τρόπο να δημιουργήσει τη ζωή. Δεν γνωρίζω όμως αν αυτός είναι τελικά ο σκοπός μας. Να αυτοκαταστραφούμε προκειμένου να απαλλάξουμε το σύμπαν από τα πάθη μας. Θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί τη μετουσίωση κάποιας θρησκευτικής σέχτας κάτι τέτοιο, όμως κατά πόσο η λογική μπορεί να επιτρέψει κάτι τέτοιο;

Μόνο φιλοσοφικά ερωτήματα θα μπορούσαμε να θέσουμε τέτοιες ώρες που ο θάνατος στήνει καρτέρι κυρίως σε αθώα θύματα ενός ανεξήγητου μίσους. Όσο τα σκήπτρα τα καταλαμβάνουν αυτοί που δεν έχουν την δυνατότητα να προάγουν της πραγματικές αξίες του ανθρωπισμού και του πολιτισμού, οι εικόνες που θα αναπαράγονται θα είναι το ίδιο σκληρές μ' αυτές που αντικρίζουμε σε κάθε κτηνωδία.

Πρέπει να έχεις Θεό μέσα σου για να κάνεις το καλό. Να αποκρούεις το κακό, χωρίς να το αναπαράγεις και να το πολλαπλασιάζεις. Αλλιώς ο διάβολος θα συνεχίσει να κυβερνά τούτο τον κόσμο, όπως θα έλεγε κι ο Καζαντζάκης...


Από τη στήλη “ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ” στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής