Μια παρέλαση, μια κουκούλα…και τα νοήματα τους - Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης, αρχιτέκτονας

Αγαπητός Ξάνθης, αρχιτέκτονας -Μια παρέλαση, μια κουκούλα…και τα νοήματα τους -Σήμερα μετράμε τις υλικές ζημιές από την πορεία για τη μνήμη του Γρηγορόπουλου, είκοσι κολώνες-λαμπτήρες, στο Δρόμο του Πανεπιστημίου, στο Δρόμο της Δημοκρατίας. Η μνήμη σε αντάλλαγμα βίας και αναρχίας, γιατί μερικοί θέλουν να αφήσουν τον σκοτεινό τους αποτύπωμα στο σώμα της πόλης (ευτυχώς που δεν είχαμε θύματα). Είναι το άκρο άωτον της παράνοιας και της αλογίας στο πρόσχημα για τη δική τους «Αλλαγή» μέσα στους δρόμους της κουκούλας, στο δημόσιο χώρος της γκρίζας συναίσθησης, να επιβάλλουν την καταστροφή. Δεν έχω ικανότητα να διεισδύσω στο πνεύμα των «γηπεδάκιδων», έχω το δικαίωμα όμως να μιλήσω για τις δημόσιες υλικές φθορές που επιβαρύνουν κάθε δημότη. Ο δημόσιος χώρος στα χέρια των επιθετικών που θέλουν να επιβάλουν ετσιθελικά τους δικούς τους κανόνες, τους ασύμβατους αστικούς όρους του ανεξέλεγκτου χάους. Γιατί χώρος είναι το όριο του χάους (κατά την αρχαία νοηματική προσέγγιση) και σε αυτόν συνυπάρχουν δεσμεύσεις, ηθικές αξίες και αρμονία σχέσεων φύσεως, υποκειμένου και αντικειμένου. Η όποια προσβολή και διατάραξη αυτής της σχέσης προκαλεί ταλαντώσεις και συγκρούσεις στην κοινωνική υπόσταση του «κοινού καλού» (κατά τον Αριστοτέλη). Το κοινό όφελος είναι η συνύπαρξη διαφορετικών αντιλήψεως και στάσεων και πάντως όχι η βιαιότητα της μιας ομάδας απέναντι της άλλης. Η υποβόσκουσα και διαρκή απειλή κατά της κοινωνίας αποτελεί ιδίωμα των ακραίων, των φονταμενταλιστών, των μη-πολιτισμένων με την έννοια του Διαφωτισμού και πάντως συγκλίνει στην ανατροπή της Δημοκρατίας (το καλύτερο πολίτευμα από το σύνολο των εφαρμοσθέντων). Υπάρχει και η άλλη πλευρά του δημόσιου χώρου, που δεν προκαλεί, που δεν γίνεται πεδίο «μάχης» για την επικράτηση της όποιας ακραίας ιδεοληψίας (ευνοϊκός όρος σκέψης για τους κουκουλοφόρους). Είμαι αδύναμος να αποδεχτώ ότι ο δημόσιος δρόμος της Αθήνας γίνεται «βορά» σε τρείς διαφορετικές συγκεντρώσεις. Οι δύο ειρηνικές, αποδέκτες, ομαλές (των μαθητών ή και των φοιτητών) και η τρίτη των αναρχικών (?), πάντοτε τις νυκτερινές ώρες, τις ώρες του σκότους. Ο δημόσιος χώρος στη Δημοκρατία, αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα και την ετερότητα και δεν μπορεί να αποδεχτεί τη βιαιοπραγία σε βάρους του. Έχει και αυτός την αισθητική του, τη τέχνη του διαλέγεσθαι, την ευθύνη της αποδοχής και την ανοχή στο «άλλο». Σήμερα που κρίνονται τα πάντα, που τα πάντα αναλύονται και μεταλλάσσονται κάτω από κανόνες αγοράς και ροών κεφαλαίου, που τα πάντα στοχεύουν στην ατομικότητα, το «Δημόσιο» σπανίζει και οφείλουμε να το προστατεύουμε, να το αναδείξουμε, να το δώσουμε το χρώμα του πατριωτισμού, του μεγάλου «Κοινού». Αυτό πέτυχε ο αξιοζήλευτος νεαρός δάσκαλος Τάσος Ζιάσκας στο ακριτικό νησί των Αρκιών με τους 44 μόνιμους κατοίκους στην πρόσφατη παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου με τους δυο υπερήφανους μοναδικούς μαθητές του. Νικώντας κορδέλες και φανταχτερές εικόνες, ανατρέποντας συνήθειες και ρουτίνες, «ανέβασε» το δημόσιο χώρο και τον παρέδωσε με την καθαρή λαμπρότητα του. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ περισσότερο πατριώτης από τις εκλάμψεις και μηνύματα αυτής της μοναδικής φωτογραφίας. Υποκλινόμαστε με σεβασμό στην ευθύτητα της κορμοστασιάς των μαθητών και στην απέραντη ανωτερότητα του Δάσκαλου. Εδώ, δεν κρύβεται, δεν υπογειοποιείται, δεν σκοτεινιάζει ο δημόσιος χώρος, συνοδεύει την προσωπικότητα του Δασκάλου και το σθένος των μαθητών. Εδώ, ο Δημόσιος χώρος δεν γίνεται έρμαιο των «σκοτεινών», δεν θυσιάζεται για να καλύψει την αντι-δεοντολογία, επιμένει να «λιάζεται», να χαδεύει το αγιάζι της θάλασσας και να λειτουργεί ως χώρος φύλαξης και ελλιμενισμού της βάρκας του ψαρά, που αποτελεί το μέσο ζωής των νησιωτών μας. Οι δυο πλευρές του Δημόσιου χώρου, η φωτεινή και βιώσιμη και η άλλη, η μαύρη, η απορρίπτουσα. Οι δύο πλευρές του Δημόσιου δρόμου, της επικοινωνίας , της επαφής και η άλλη, της αποκοπής και της στενότητας. Διαλέγω την πρώτη και στις δύο εκδοχές του δημόσιου κανονικού λόγου… Υ.Γ. Οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου Ρόδου άμεσα αποκατάστησαν τις ζημιές.