Με τα μάτια στραμμένα στον ουρανό - Του Θάνου Ζέλκα

ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΡΑΜΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

Καθετί καινούριο είναι λογικό να προκαλεί εντύπωση, φόβο, γέλιο και ένα σωρό άλλα συναισθήματα ανάλογα με τον τρόπο που πλασάρεται. Απ’ αυτό δε θα μπορούσε να ξεφύγει και η ανακοίνωση της ίδρυσης Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας από τον αρμόδιο υπουργό. Κι ενώ το εγχείρημα είναι κάτι πραγματικά φιλόδοξο, το οποίο σε άλλες περιπτώσεις θα προκαλούσε θαυμασμό, τη δεδομένη χρονική στιγμή σχεδόν όλοι μας κάναμε ένα σκωπτικό σχόλιο, αναλογιζόμενοι την παρούσα λειτουργία του κράτους σε συνδυασμό με την οικονομική μας στενότητα.

Στην πραγματικότητα η ελληνική επιστημονική κοινότητα ασχολείται με θέματα διαστήματος εδώ και πολλά χρόνια, χωρίς απαραίτητα να τα έχει εντάξει σε μια αρμόδια υπηρεσία. Εργασίες Ελλήνων αστροφυσικών υπάρχουν σε όλα τα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, ενώ πολλές είναι και οι εργασίες των επιστημόνων μας πάνω σε διαστημικά προγράμματα της ESA και της NASA. Στην ουσία τι πραγματικά θα εξυπηρετήσει μια τέτοια Υπηρεσία; Αν ο σκοπός είναι να απορροφήσει τη χρηματοδότηση από το εξωτερικό και να τη διανείμει σωστά στους ερευνητές φυσικά και είναι ευπρόσδεκτη η ίδρυσή της. Αν θα ανεβάσει το επίπεδο της έρευνας εντός της χώρας και θα δώσει κίνητρα για τον επαναπατρισμό των μυαλών που βρίσκονται εκτός συνόρων είναι πέραν από καλοδεχούμενη.

Πριν όμως βιαστεί κάποιος να βγάλει συμπεράσματα σχετικά με την ορθότητα μιας τέτοιας απόφασης, οφείλει να εξετάσει την κατάσταση πολύπλευρα. Πρώτον, εφόσον υπάρχει ο “ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ”, το εθνικό ερευνητικό μας κέντρο, και μπορεί να επωμιστεί το βάρος του εγχειρήματος ποιος ο λόγος να γίνει κάτι ανεξάρτητο; Εκτός από πρακτικό κάτι τέτοιο θα ήταν και ζωτικής σημασίας καθώς η χρηματοδότηση που λαμβάνει αυτή τη στιγμή είναι ελάχιστη. Δεύτερον, λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας τα πανεπιστήμια έχουν σοβαρότατα προβλήματα στη στελέχωση και στον εξοπλισμό τους. Πώς θα ενισχυθεί ένα διαστημικό πρόγραμμα όταν τα ίδια τα πανεπιστήμια αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στη βασική λειτουργία τους; Τρίτον, το κράτος έχει δώσει προ πολλού τα “διαπιστευτήριά” του όσον αφορά την αξιοκρατία και τη διαφάνεια στη δημόσια διοίκηση. Πώς λοιπόν θα στελεχωθεί μια τέτοια υπηρεσία; Με τον γνωστό “ελληνικό” τρόπο ή με πραγματικά κριτήρια καταλληλότητας;

Πέραν τούτου η κοινωνία αυτή τη στιγμή στενάζει κάτω από το βάρος των “αιματηρών” μέτρων που δεν έχουν τελειωμό. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να πειστεί ότι κινήσεις όπως η συγκεκριμένη είναι προς όφελός της και είναι απόλυτα κατανοητό όταν βλέπει τα εισοδήματά της να συρρικνώνονται και φως στο τούνελ να μην υπάρχει. Και επιχειρήματα του τύπου ότι και σε άλλες χώρες εφαρμόζονται διαστημικά προγράμματα ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση επειδή ενισχύεται το προφίλ της χώρας στο εξωτερικό δεν μπορούν να βρουν εύκολα ευήκοα ώτα.

Ως επιστήμονας θεωρώ ότι οποιαδήποτε κίνηση γίνεται προς το καλό της επιστημονικής έρευνας είναι θετική, ακόμα κι αν αυτή μπορεί να κοστίσει περισσότερα χρήματα απ’ όσα θεωρητικά μπορεί να αποφέρει. Η γνώση έχει πάντα ένα κόστος, όμως τα οφέλη της είναι πολλαπλά και πέραν από μια αριθμητική πράξη.

Ως πολίτης αυτής της χώρας οφείλω να εκφράσω τον προβληματισμό μου για τη χρονική συγκυρία που γίνεται κάτι τέτοιο καθώς επίσης και για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα διεξαχθεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με βρίσκει απέναντί του. Αν όντως διασφαλιστεί μια εύρυθμη και διαφανής λειτουργία τότε φυσικά και επιθυμώ διακαώς την υλοποίησή του.

Παρά το ότι η εμπιστοσύνη μας απέναντι στο πολιτικό σύστημα έχει διαρραγεί ανεπανόρθωτα, αν μέσα από μια τέτοια κίνηση επιτευχθεί ένας επιστημονικός οργασμός εντός του ελληνικού εδάφους, με αποτέλεσμα να κρατηθούν τα μυαλά στη χώρα και κυρίως να έχουν το πεδίο να δράσουν ελεύθερα, τότε ίσως πρόκειται για κάτι πραγματικά μεγάλο.

--

Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...