Με δραματικό τρόπο βιώνει ο κλάδος των μηχανικών την ύφεση στην οικονομία της χώρας σύμφωνα με τα όσα άκρως ενδιαφέροντα μας καταθέτει σε μια συνέντευξη εφ’όλης της ύλης ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου Ιάκωβος Γρύλλης. «Η πτώση του επαγγελματικού μας αντικειμένου, αποτυπώνεται εμφανώς από τη ραγδαία μείωση των οικοδομικών αδειών από το 2010 μέχρι σήμερα, τη μείωση του αριθμού των κατασκευών σε ιδιωτικά και δημόσια έργα, τη μαζική συνταξιοδότηση συναδέλφων μόλις καλύπτουν οριακά τις τυπικές προϋποθέσεις, το γεγονός ότι υπάρχουν τεχνικά γραφεία σήμερα που έχουν ως κύρια δραστηριότητα την τακτοποίηση αυθαιρέτων» σημειώνει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου και προσθέτει: «Ένα επίσης μεγάλο πρόβλημα είναι η αδυναμία κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών από τους μηχανικούς. Σήμερα περισσότεροι από το 60% των συναδέλφων που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε βρίσκονται σε διαδικασία ρύθμισης των οφειλών τους στο ΤΣΜΕΔΕ ή αδυνατούν πλήρως να καλύψουν τις εισφορές αυτές. Υπάρχουν συνάδελφοι που δεν εγγράφονται και στο επιστημονικό τους φορέα δηλ. το ΤΕΕ για να αποφύγουν τα έξοδα της ασφάλισης».
Υπάρχουν φυσικά και τα προβλήματα των μηχανικών που εργάζονται ως δημόσιοι υπάλληλοι που είδαν τους μισθούς τους να μειώνονται κατά 50%. Το χειρότερο από όλα, είναι η φυγή νέων μηχανικών στο εξωτερικό… Οι οδυνηρές επιπτώσεις θα γίνουν αντιληπτές σε βάθος χρόνου λέει και έχει απόλυτο δίκιο.
Τα capitol controls δημιούργησαν επιπλέον προβλήματα και στους μηχανικούς, αναφέρει ο κ. Γρύλλης, όμως τα «καλύτερα» έρχονται… «Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα νέα μέτρα που έχουν ψηφιστεί ή πρόκειται να ψηφιστούν την προσεχή περίοδο ως προαπαιτούμενα για τη συμφωνία με τους δανειστές της χώρας. Η αύξηση της φορολογίας στου ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, η αύξηση της προκαταβολής του φόρου, η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ, η αύξηση του ΦΠΑ σε πολλές κατηγορίες βασικών καταναλωτικών αγαθών, η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών το 2016 για τα νησιά μας. Αν δεν αναληφθούν πρωτοβουλίες από την κυβέρνηση δύσκολα μπορεί κανείς να διατηρεί την αισιοδοξία του για την εξέλιξη των πραγμάτων στη χώρα μας».
Οι πρωτοβουλίες πολλές από το ΤΕΕ Δωδεκανήσου, ημερίδες, συναντήσεις, παρεμβάσεις σε σοβαρά ζητήματα, κατάθεση προτάσεων αλλά και πράξεις αλληλεγγύης. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου μας περιγράφει αναλυτικά τα πολλά και ενδιαφέροντα με τα οποία καταπιάνεται το δ.σ και τα μέλη του.
Συνεργασίες το ΤΕΕ Δωδεκανήσου έχει ξεκινήσει και με τα δυο κτίρια της πλατεία Δημαρχείου, με την περιφέρεια και με τον δήμο Ρόδου. Με την περιφέρεια μεταξύ άλλων ξεκινά προγραμματική σύμβαση για τα βιομηχανικά κτίρια της Δωδεκανήσου ενώ με τον δήμο ξεκινά συνεργασία για την υλοποίηση των αντισταθμιστικών οφελών από την κατασκευή του νέου εργοστασίου της ΔΕΗ στη Νότια Ρόδο.
Ο Ιάκωβος Γρύλλης, τέλος μας περιγράφει το κεντρικό όραμα του ΤΕΕ: «Κεντρικό όραμα του ΤΕΕ Δωδεκανήσου είναι να συνιστά έμπρακτη στήριξη και πηγή έμπνευσης για τους συναδέλφους, μέσω της πολύπλευρης δράσης του. Η ανάδειξη επίσης στη κοινωνία, του ρόλου και του έργου του μηχανικού, αποτελεί υψηλή προτεραιότητα. Παράλληλα διεκδικούμε να αποτελεί έναν φορέα παρεμβατικό, που με τις προτάσεις και τις παρεμβάσεις του, θα έχει ουσιαστική συμβολή για την αειφόρα ανάπτυξη του τόπου μας και την ευημερία των πολιτών».
1. Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα των μηχανικών στην περιοχή μας;
Ο κλάδος των μηχανικών αποτελεί έναν κατεξοχήν κλάδο που έχει βιώσει για τα καλά στο πετσί του τις επιπτώσεις από την υφεσιακή πορεία που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η χώρα μας. Η πτώση του επαγγελματικού μας αντικειμένου, αποτυπώνεται εμφανώς από τη ραγδαία μείωση των οικοδομικών αδειών από το 2010 μέχρι σήμερα, τη μείωση του αριθμού των κατασκευών σε ιδιωτικά και δημόσια έργα, τη μαζική συνταξιοδότηση συναδέλφων μόλις καλύπτουν οριακά τις τυπικές προϋποθέσεις, το γεγονός ότι υπάρχουν τεχνικά γραφεία σήμερα που έχουν ως κύρια δραστηριότητα την τακτοποίηση αυθαιρέτων.
Ένα από τα μεγαλύτερα άγχη που αντιμετωπίζουν σήμερα οι συνάδελφοι είναι η αδυναμία κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών τους. Σας αναφέρω ότι σήμερα περισσότεροι από το 60% των συναδέλφων που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε βρίσκονται σε διαδικασία ρύθμισης των οφειλών τους στο ΤΣΜΕΔΕ ή αδυνατούν πλήρως να καλύψουν τις εισφορές αυτές. Υπάρχουν συνάδελφοι που δεν εγγράφονται και στο επιστημονικό τους φορέα δηλ. το ΤΕΕ για να αποφύγουν τα έξοδα της ασφάλισης ή σε άλλες περιπτώσεις που οι ασφαλιστικές εισφορές καλύπτονται από την οικογένεια τους.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι πιθανά αποτελούμε τον μοναδικό επαγγελματικό κλάδο στην χώρα μας που για να ασκήσεις την επαγγελματική σου ιδιότητα ακόμη και με εργασίες που αφορούν ιδιώτες π.χ. έκδοση οικοδομικής άδειας, απαιτείται η ύπαρξη ασφαλιστικής ενημερότητας.
Οι συνάδελφοι που εργάζονται στο δημόσιο τομέα έχουν δει μείωση των μισθών τους σε ποσοστό 40-50%, γεγονός που αποτελεί βίαια ανατροπή κάθε έννοιας ατομικού και οικογενειακού προγραμματισμού.
Θα πρέπει να αναφερθεί η υποβάθμιση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε αναντιστοιχία με το ύψος των εισφορών. Η ύπαρξη ασύλληπτης γραφειοκρατίας για την έγκριση μελετών και αδειοδοτήσεων , οι συνεχείς αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου και η υποστελέχωση κάποιων υπηρεσιών έχουν ως αποτέλεσμα την ανώφελη απώλεια παραγωγικού χρόνου και συχνά μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών. Η δυσκολία πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα αποτελεί επίσης σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα, ιδιαίτερα για όσους ασχολούνται με κατασκευές.
2. Ποιές πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει ως φορέας για την αντιμετώπισή τους? Τι άλλο σχεδιάζετε αυτή την περίοδο?
Όπως γίνεται αντιληπτό όταν οι συνάδελφοι μας προσπαθούν να ασκήσουν το επάγγελμα μέσα σε τέτοιες συνθήκες, οι ευθύνες μας απέναντί τους είναι μεγάλες. Ιδιαίτερα έναντι των νέων που τώρα κάνουν δειλά τα πρώτα τους βήματα. Παράλληλα δεν λησμονούμε και το θεσμικό μας ρόλο, ως τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας.
Το πρόγραμμα δράσης του ΤΕΕ Δωδεκανήσου συζητήθηκε εκτενώς και εγκρίθηκε σε συνεδρίαση της 35μελούς Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ. Με δεδομένο ότι τα μεγάλα ζητήματα του κλάδου όπως ασφαλιστικό, φορολογικό, αλλαγές στη νομοθεσία τα χειρίζεται το κεντρικό ΤΕΕ, δόθηκε έμφαση οι παρεμβάσεις μας να γίνουν σε τομείς που μπορούμε να έχουμε απτά αποτελέσματα. Αναφέρονται οι κυριότερες πρωτοβουλίες που σχεδιάζονται ή έχουν γίνει την τελευταία περίοδο.
- Διοργάνωση ενημερωτικών-επιμορφωτικών ημερίδων σε συνεργασία με υπηρεσίες ενδιαφέροντος μηχανικών. Μέχρι τώρα μέσα σε διάστημα 10 μηνών έχουν γίνει με την Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού και την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Ρόδου, την Πυροσβεστική, την Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Δωδεκανήσου, το τμήμα Υδροοικονομίας και Περιβάλλοντος της ΠΝΑΙ. Σε όλες τις ημερίδες παρουσιάστηκε το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την λειτουργία τους, θέματα που αφορούν την διεκπεραίωση των μελετών καθώς και διευκρινήσεις σε θέματα που έθεσαν συνάδελφοι. Η μαζική συμμετοχή ήταν το χαρακτηριστικό όλων αυτών. Η προσπάθεια αυτή θα συνεχιστεί και με άλλες Υπηρεσίες.
- Στις 24-28 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί συνάντηση στη Νίσυρο σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων από τα Μούγλα της Τουρκίας. Η συνάντηση έχει θέμα «Φύση, υφή, Αρχιτεκτονική». Θα υλοποιηθούν αρχιτεκτονικά εργαστήρια με την συμμετοχή κυρίως νέων συναδέλφων, επιστημονικές διαλέξεις και πολλά δρώμενα.
- Υπάρχει διαρκής εγρήγορση σε ζητήματα που αφορούν την ισότιμη αντιμετώπιση των συναδέλφων στην άσκηση του επαγγέλματος καθώς και σε θέματα που σχετίζονται με τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Στο παρελθόν δε διστάσαμε να προβούμε σε δύσκολες συγκρούσεις για προβλήματα που ανέκυψαν στα πεδία αυτά.
- Σχεδιάζεται η διοργάνωση παρεμβάσεων σε θέματα που αφορούν αντισεισμική θωράκιση του τόπου μας και το ζήτημα της οδικής ασφάλειας.
- Βρίσκεται σε εξέλιξη η διερεύνηση για την δημιουργία επίσημης δομής εκπαίδευσης τεχνιτών σε παραδοσιακά επαγγέλματα και τεχνικές πχ βοτσαλωτά, επεξεργασία πέτρας, ειδικά κονιάματ κλπ
- Υπενθυμίζω την εξαιρετική εργασία που έγινε εθελοντικά από συναδέλφους για την αντιπλημμυρική προστασία της Ρόδου μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του 2013, αποτελεί πολύτιμο οδηγό για την υλοποίηση των απαιτούμενων έργων και μελετών.
- Οι ενδιαφέρουσες προτάσεις που κατατέθηκαν από το ΤΕΕ στη φάση της διαβούλευσης για την αξιοποίηση του γκολφ Αφάντου το 2013 έγιναν αποδεκτές σχεδόν στο σύνολό τους, από τους τοπικούς φορείς.
- Τέλη του 2014 υλοποιήθηκε δράση κοινωνικής αλληλεγγύης σε συνεργασία με το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου συγκεντρώνοντας μεγάλες ποσότητες ιματισμού και άλλων απαραίτητων υλικών, καθώς και οργάνωση εθελοντικής αιμοδοσίας στο Νοσοκομείο Ρόδου αναδεικνύοντας εμπράκτως ότι εκτός από επιστήμονες αποτελούμε και ενεργούς πολίτες.
-Το ΤΕΕ Δωδεκανήσου μετείχε για 3η χρονιά στο τουρνουά μπάσκετ που διοργάνωσε ο ΔΟΠΑΡ. Πέρα από το γεγονός ότι η συμμετοχή μας αποτέλεσε κίνητρο για άθληση σε 20 περίπου συναδέλφους, θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την ανάπτυξη συλλογικών δράσεων διότι αποτελούν μέσο ενδυνάμωσης και σύσφιξης των διαπροσωπικών σχέσεων, τόσο μεταξύ των συναδέλφων, όσο και με το φορέα τους.
- Υπάρχουν και άλλα μικρά και μεγάλα θέματα που αφορούν την καθημερινότητα των συναδέλφων που αντιμετωπίζονται άμεσα και δραστικά χωρίς να παίρνουν δημοσιότητα υποχρεωτικά.
Πέρα από τα παραπάνω το ΤΕΕ Δωδεκανήσου είναι σε επικοινωνία και με τους λοιπούς κλαδικούς και συλλογικούς φορείς των μηχανικών όπως ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, ο Σύλλογος Τοπογράφων, ΕΜΔΥΔΑΣ (δημόσιοι υπάλληλοι), ΠΕΔΜΕΔΕ (εργολήπτες δημοσίου) εξετάζοντας κατά περίπτωση θέματα κοινού ενδιαφέροντος καθώς και με τις Μόνιμες Επιτροπές Κω, Καλύμνου, Καρπάθου του ΤΕΕ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η υλοποίηση των ανωτέρω δράσεων προϋποθέτει όραμα, μεθοδικότητα, συνεργασία και προπαντός σκληρή δουλειά. Είναι εξαιρετικά ευτυχές το γεγονός ότι μέχρι τώρα, η λειτουργία του ΤΕΕ χαρακτηρίζεται από την σύνθεση απόψεων μεταξύ των 4 παρατάξεων που μετέχουν στη διοίκηση και ότι παρά τις διαφορετικές θέσεις που υπάρχουν σε επιμέρους θέματα, η συμβολή όλων στην οργάνωση και την υλοποίηση των ανωτέρω είναι καθοριστική. Για το λόγο αυτό οφείλω να εκφράσω δημόσια τις ευχαριστίες μου. Παράλληλα σε επιμέρους πρωτοβουλίες είναι ενθαρρυντικό ότι έχουμε καταφέρει να ενεργοποιήσουμε και άλλους συναδέλφους.
3. Τα capital controls πόσο έχει επηρεάσει τους επαγγελματίες του χώρου σας;
Τα capital controls είναι προφανές ότι έχουν επηρεάσει αρνητικά τον κλάδο των μηχανικών, όπως άλλωστε και όλους τους κλάδους των ελευθέριων επαγγελμάτων. Η έλλειψη ρευστότητας και το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε στην οικονομία είναι αυτονόητο ότι λειτουργούν ανασταλτικά στις δραστηριότητες που σχετίζονται με το επάγγελμά μας. Επιπρόσθετα, την πρώτη περίοδο εφαρμογής του μέτρου, υπήρχε αδυναμία έκδοσης οικοδομικών αδειών λόγω της αδυναμίας πληρωμής των προβλεπόμενων αμοιβών.
Ωστόσο το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι τα capital controls, αφού έτσι κι αλλιώς με την πάροδο του χρόνου τα περισσότερα «τεχνικά προβλήματα» που έχουν προκύψει σταδιακά αντιμετωπίζονται. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα νέα μέτρα που έχουν ψηφιστεί ή πρόκειται να ψηφιστούν την προσεχή περίοδο ως προαπαιτούμενα για τη συμφωνία με τους δανειστές της χώρας. Η αύξηση της φορολογίας στου ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, η αύξηση της προκαταβολής του φόρου, η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ, η αύξηση του ΦΠΑ σε πολλές κατηγορίες βασικών καταναλωτικών αγαθών, η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών το 2016 για τα νησιά μας. Όλα αυτά αποτελούν επιπλέον υφεσιακά μέτρα από τα ήδη υπάρχοντα και αν δεν ληφθούν γρήγορα σημαντικές πρωτοβουλίες από την κυβέρνηση για την αναστροφή του κλίματος στην οικονομία, δύσκολα μπορεί κανείς να διατηρεί την αισιοδοξία του για την εξέλιξη των πραγμάτων στη χώρα μας.
4. Συνεχίζουν να φεύγουν στο εξωτερικό συνάδελφοί σας.
Η εντεινόμενη ύφεση έχει ως αποτέλεσμα τη συνέχιση της φυγής συναδέλφων μηχανικών στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά στην περιοχή μας αυτό το φαινόμενο παρουσιάζεται έντονα σε νέους συναδέλφους που έχουν τελειώσει πρόσφατα τις σπουδές τους. Βρίσκονται μπροστά στη δίνη της ανεργίας και της υποαπασχόλησης, με αποτέλεσμα να επιλέγουν την επαγγελματική δραστηριοποίηση τους σε άλλη χώρα.
Η απώλεια του νέου επιστημονικού δυναμικού που αποτελεί το μέλλον και την ελπίδα σε μια χώρα, έχει πολύπλευρες προεκτάσεις και, δυστυχώς, οι οδυνηρές επιπτώσεις θα γίνουν αντιληπτές σε βάθος χρόνου.
5. Συνεργασία του ΤΕΕ με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Δήμο Ρόδου
Ένας επιστημονικός φορέας όπως το ΤΕΕ οφείλει να επιδιώκει τη συνεργασία του με την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού. Θα ήθελα να θυμίσω ότι πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2014 το ΤΕΕ Δωδεκανήσου πραγματοποίησε ξεχωριστές συναντήσεις με όλους τους υποψήφιους Περιφερειάρχες και του υποψήφιους Δημάρχους για το Δήμο Ρόδου. Εκεί τέθηκαν σε όλους τους υποψήφιους οι προτάσεις μας καθώς και οι άξονες συνεργασίας που αποτελούν προτεραιότητά μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο με τον κ. Χατζημάρκο όσο και με τον κ. Χατζηδιάκο είχαν καθοριστεί πριν την διενέργεια των εκλογών, οι κατευθύνσεις κοινής δράσης σε σημαντικά θέματα για την περιοχή μας. Αρκετά από αυτά που συμφωνήθηκαν τότε έχουν ήδη αρχίσει να υλοποιούνται.
- Το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου στην τελευταία του συνεδρίαση ενέκρινε προγραμματική σύμβαση με το ΤΕΕ Δωδεκανήσου με αντικείμενο τη συστηματική καταγραφή της βιομηχανικής κληρονομιάς της Δωδεκανήσου. Αποτελεί μία μεγάλη προσπάθεια στην οποία μετέχουν 55 επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων και αισιοδοξούμε για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος εντός του έτους.
- Έχει δρομολογηθεί η προκήρυξη Αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για πρώτη φορά στην περιοχή μας, μια προσπάθεια που γίνεται σε συνεργασία και με το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου.
- Επιπλέον, εξετάζουμε τα διαδικαστικά θέματα δύο ακόμη προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ ΠΝΑΙ – ΤΕΕ – Υπουργείου Δικαιοσύνης και ΠΝΑΙ – ΤΕΕ – Αποκεντρωμένης Διοίκηση Αιγαίου για θέματα λειτουργίας του Κτηματολογίου και της Δασικής Υπηρεσίας αντίστοιχα . Για την υλοποίηση των προγραμματικών συμβάσεων αυτών, θα απασχοληθούν νέοι κυρίως συνάδελφοι.
Παράλληλα και με τον Δήμο Ρόδου υπάρχει συνεχής συνεργασία. Τις προσεχείς ημέρες έχει προγραμματιστεί η πραγματοποίηση συνάντησης με τον κ. Δήμαρχο Ρόδου και των αρμόδιων Αντιδημάρχων που έχουν ευθύνη για τα τεχνικά ζητήματα. Μεταξύ άλλων τα θέματα που θα συζητηθούν σχετίζονται με τη λειτουργία υπηρεσιών του Δήμου, με τα έργα που αποτελούν αντισταθμιστικά οφέλη για την κατασκευή του εργοστασίου της ΔΕΗ στη Νότια Ρόδο, τη διαδικασία της χωροθέτησης του κτιρίου διανομής μέσης τάσης στην πόλη της Ρόδου, το κυκλοφοριακό κ.α.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την φιλοξενία και να τονίσω ότι κεντρικό όραμα του ΤΕΕ Δωδεκανήσου είναι να συνιστά έμπρακτη στήριξη και πηγή έμπνευσης για τους συναδέλφους, μέσω της πολύπλευρης δράσης του. Η ανάδειξη επίσης στη κοινωνία, του ρόλου και του έργου του μηχανικού, αποτελεί υψηλή προτεραιότητα. Παράλληλα διεκδικούμε να αποτελεί έναν φορέα παρεμβατικό, που με τις προτάσεις και τις παρεμβάσεις του, θα έχει ουσιαστική συμβολή για την αειφόρα ανάπτυξη του τόπου μας και την ευημερία των πολιτών.
Ιάκωβος Γρύλλης: Ο κλάδος των μηχανικών βιώνει στο πετσί του την ύφεση και τις επιπτώσεις απο τα capital controls
Φωτογραφικό υλικό
