Η μεγαλύτερη πρόκληση όλων των εποχών - του Θάνου Ζέλκα

Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ -Η μεγαλύτερη πρόκληση του αιώνα που διανύουμε, αλλά και όλων των εποχών, δεν είναι άλλη από την περαιτέρω εξέλιξη και τελειοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Όλων εκείνων δηλαδή των λογισμικών των υπολογιστών που μελετούν τα δεδομένα και μέσα από αυτά μαθαίνουν να παίρνουν αποφάσεις και «θεωρητικά» να κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη.

Χρησιμοποιείται εσκεμμένα ο όρος «θεωρητικά» καθότι η Τεχνητή Νοημοσύνη αυτή τη στιγμή μοιάζει με το κουτί της Πανδώρας. Παρότι ακόμα βρίσκεται στα σπάργανά της κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει που πραγματικά μπορεί να μας οδηγήσει το άνοιγμα αυτού του «κουτιού».

Εκ πρώτης τα δείγματα της νέας αυτής επιστήμης δείχνουν ιδεατά, σχεδόν εξωπραγματικά. Οι μηχανές μαθαίνουν να “σκέφτονται” και να παίρνουν αποφάσεις σαν να είμαστε εμείς. Αποφασίζουν όμως με βάση τις συνήθειες και όχι με βάση τις συνθήκες. Ένα απλό καθημερινό παράδειγμα είναι η μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο. Γράφοντας μια μόνο λέξη καταλαβαίνει από μόνη της σχεδόν τι αναζητούμε και προτείνει αυτή πιθανές καταχωρήσεις.

Τα πράγματα γίνονται πιο σύνθετα όμως όταν πρέπει να παρθούν αποφάσεις που αφορούν σοβαρότερα ζητήματα. Τα ρομπότ δεν μπορούν να γνωρίζουν από διαχείριση ρίσκου ή από “λεπτές” επεμβάσεις, όπου μια κατά τα φαινόμενα παράλογη απόφαση μπορεί να οδηγήσει σε σωστό αποτέλεσμα. Τα ρομπότ δεν έχουν συναισθηματική νοημοσύνη και παρότι στη δουλειά που κάνουν αυτό είναι πλεονέκτημα, σε άλλες περιπτώσεις μπορεί ίσως να αποβεί μοιραίο.

Τα ρομπότ προγραμματίζονται για να μην κάνουν λάθη. Τα λάθη όμως δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις κακά. Είναι μέρος της γνωστικής διαδικασίας στα έμβια όντα. Από τα βρέφη που μαθαίνουν βιωματικά με οδηγό τον πόνο εώς τους ώριμους ανθρώπους που μαθαίνουν μέσα από τις αποτυχημένες προσπάθειές τους σε όλες τις εκφάνσεις της δραστηριότητάς τους.

Πέραν όμως των φιλοσοφικών ερωτημάτων που εγείρονται μέσα από την εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και όλα τα ηθικά ζητήματα που συνεπάγονται, υπάρχει και ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος. Όσο εξελίσσονται οι μηχανές, τόσο το ανθρώπινο μυαλό τείνει να τεμπελιάζει. Ενώ δηλαδή εξελίσσουμε τις μηχανές για να έχουμε περισσότερο χρόνο που θα τον αφιερώναμε σε πιο εκλεπτυσμένες ενασχολήσεις, ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχει απορροφηθεί από τις βασικές τους λειτουργίες.

Ένα απλό παράδειγμα είναι η γενιά Χ, τα σημερινά παιδιά που μεγαλώνουν μέσα στην αιχμή της τεχνολογίας. Έρευνες έχουν δείξει ότι το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την αναζήτηση υπολειτουργεί. Γνωρίζοντας δηλαδή ότι θα ανοίξουν μια μηχανή αναζήτησης και θα βρουν μια απάντηση δεν μπαίνουν στον κόπο να “βασανίσουν” παραπάνω το μυαλό τους. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι έξυπνα αυτά τα παιδιά, απλά προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες.

Η ανησυχία έγκειται όμως στο γεγονός ότι δεν αναλώνονται στο να αναλύσουν και να φιλτράρουν την πληροφορία. Έχοντας εφησυχαστεί σε αυτό που τους προσφέρουν οι μηχανές, μαθαίνουν απλά να διαχειρίζονται την πληροφορία με πολύ γρήγορους ρυθμούς και σχεδόν χωρίς ποτέ να την αφομοιώνουν. Άρα πολλές φορές πέφτουν θύματα παραπληροφόρησης ή προπαγάνδας.

Μπορεί όλα αυτά να μοιάζουν κάπως συντηρητικά, όμως ένας σκεπτικισμός πάνω στην εξέλιξη κρίνεται πάντοτε απαραίτητος ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες εξελίξεις στο μέλλον. Η τύχη της ανθρωπότητας δεν μπορεί να αφεθεί εξ ολοκλήρου πάνω σ’ ένα σύστημα αποφάσεων που λαμβάνονται από μηχανές. Θα είναι τόσο αφελές όσο και επικίνδυνο, καθώς όποιος μπορεί να έχει τον έλεγχο τους θα κατευθύνει τα πάντα.

Η επιστήμη και η τεχνολογία είναι υπέροχα πράγματα μόνο όμως όταν υπηρετούν τον άνθρωπο. Όταν κρύβουν πίσω τους οποιαδήποτε άλλη στόχευση, τότε παύουν να είναι χρήσιμες και γίνονται επικίνδυνες. Ας μη χρειαστεί μια ακόμα Χιροσίμα για να καταλάβουμε το κακό που μπορεί να προκαλέσει η λανθασμένη χρήση τους. Ας μάθουμε απ’ τα λάθη μας και ας αφήσουμε και μερικές ατέλειες έτσι για να έχει ενδιαφέρον και η ζωή μας.

--

Από τη στήλη "ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ" στη ΡΟΔΙΑΚΗ της Κυριακής

Φωτογραφικό υλικό

Προτάσεις Verena

Αγαπητοί φίλοι, Ο κ. Χατζημάρκος με την παρακάτω επονομασθείσα «διακήρυξη» του μας προκαλεί...
Μπορεί να κάνει σήμερα τον ανήξερο ο δήμαρχος Ρόδου Αλέξης Κολιάδης όμως στην συνεδρίαση του...
Χθες ομόφωνα το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποφάσισε και ζητά την μείωση των ελαφιών στη...
Αρχισαν τα...γαλλικά στο νέο δημοτικό συμβούλιο Ρόδου πολύ νωρίτερα απ ότι αναμενόταν!....Σε μια...